Basic HTML Version
05-06 / 2009
Ι
ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ
ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ
1 3
συνέντευξη
πεδία αυτά τροφοδοτεί υψηλές ερευνητικές επιδόσεις. Παράλλη-
λα η επιστημονική πρόοδος στις περιοχές αυτές έχει άμεσες θετι-
κές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία και στην οικονομική ανάπτυξη.
Θα μπορούσατε να μας αναφέρετε συνοπτικά πώς οδη-
γηθήκατε στην ανάπτυξη των συστημάτων DySIS και ΜuSIS.
Πώς από την έρευνα στο εργαστήριο καταλήξατε στην εμπο-
ρική αξιοποίηση αυτών των συστημάτων απεικόνισης;
Το σύστημα ΜuSIS αναπτύχθηκε αρχικά ως ερευνητικό εργαλείο
για την μελέτη της απόκρισης ιστών σε φωτοδυναμική θεραπεία
με laser. Η νέα αυτή θεραπευτική μέθοδος βασίζεται στη χρήση
φθοριζουσών ουσιών οι οποίες όταν χορηγηθούν στο άνθρωπο
συγκεντρώνονται επιλεκτικά στις καρκινικές ή προ-καρκινικες βλά-
βες. Αν οι βλάβες αυτές ακτινοβοληθούν με laser κατάλληλου
μήκους κύματος, τη στιγμή κατά την οποία έχει μεγιστοποιηθεί η
συγκέντρωση της εν λόγω ουσίας, τότε αυτή διασπάται σε τοξικά
παράγωγα τα οποία θανατώνουν επιλεκτικά τα καρκινικά κύτταρα.
Το σύστημα ΜuSIS αναπτύχθηκε και χρησιμοποιήθηκε αρχικά για
τη μέτρηση και μοντελοποίηση των φασμάτων εκπομπής φθορι-
σμού με στόχο τον προσδιορισμό των βιολογικών παραμέτρων οι
οποίες καθορίζουν την αποτελεσματικότητα της θεραπείας. Η σχε-
τική έρευνα έδειξε ότι οι παράμετροι αυτές παρείχαν επίσης σημα-
ντικές πληροφορίες για τον τύπο και τον βαθμό της δυσπλασίας.
Έτσι γεννήθηκε η ιδέα της τεχνολογίας DYSIS και άρχισε η ανάπτυξή
της εστιάζοντας κυρίως σε αυτήν. Παράλληλα και λόγω το έντο-
νου διεθνούς ενδιαφέροντος, το εργαστηριακό πρωτότυπο MuSIS
εξελίχθηκε γρήγορα ως τελικό προϊόν και άρχισαν οι πωλήσεις του
πριν ακόμη συσταθεί η Forth-Photonics.
Αμέσως μετά τη δημοσίευση των πρώτων αποτελεσμάτων για τις
διαγνωστικές δυνατότητες του DySIS εκδηλώθηκε ένα μεγάλο ενδια-
φέρον από εταιρίες υψηλής τεχνολογίας των ΗΠΑ για την εκχώ-
ρηση σε αυτές άδειας εκμετάλλευσης της τεχνολογίας αυτής. Ο
συνδυασμός των πειστικών ερευνητικών/κλινικών αποτελεσμάτων
με το εκδηλωμένο πολλαπλώς διεθνές επιστημονικό και επιχει-
ρηματικό ενδιαφέρον έδρασε ως ο βασικός καταλύτης για την προ-
σέλκυση επενδυτικών κεφαλαίων και τη δημιουργία της Forth-
Photonics το 2002. Η Forth-Photonics ολοκλήρωσε την βιομηχανοποίηση
των συστημάτων αυτών, τα οποία μετά την επιβεβαίωση των δυνα-
τοτήτων τους σε διεθνείς, πολυκεντρικές μελέτες έγιναν εμπορικά
προϊόντα.
Ποιες δυσκολίες συναντήσατε στην προσπάθεια αξιοποί-
ησης των ερευνητικών αποτελεσμάτων σας στο ΙΤΕ και
χρηματοδότησης των τεχνολογικών εφαρμογών που ανα-
πτύξατε;
Τα πιο σημαντικό πρόβλημα ήταν η έλλειψη εμπειρίας και ίσως
προσανατολισμού σε ζητήματα κατοχύρωσης της πνευματικής ιδιο-
κτησίας η οποία απορρέει από την έρευνα. Το ζητούμενο στο ΙΤΕ-
όπως και σε κάθε ελληνικό ακαδημαϊκό και ερευνητικό ίδρυμα-
ήταν (και είναι) βασικά οι επιστημονικές δημοσιεύσεις και όχι οι
πατέντες. Αν όμως τα αποτελέσματα δημοσιευτούν τότε χάνεται η
δυνατότητα κατοχύρωσης τους με διπλώματα ευρεσιτεχνίας. Μια
σημαντική συνεπώς δυσκολία ήταν να βρεθούν εξωτερικοί πόροι
για τη χρηματοδότηση της κατάθεσης και της νομικής υποστήριξης
διεθνών διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας.
Το δεύτερο σημαντικό πρόβλημα ήταν η έλλειψη ουσιαστικής χρη-
ματοδότησης της ερευνητικής και αναπτυξιακής αυτής προσπάθει-
ας, έτσι ώστε να εστιαστεί η προσπάθεια στην έρευνα και όχι στην
προσέλκυση πόρων.
Από την άλλη πλευρά πρέπει να αναφερθεί ότι, παρά τα προανα-
φερθέντα προβλήματα, οι ευέλικτες δομές του ΙΤΕ και ο προο-
δευτικός οραματισμός μελών της διοίκησής του βοήθησαν στη
μετατροπή ερευνητικών αποτελεσμάτων σε προϊόντα υψηλής τεχνο-
λογίας.
Με επιτυχίες παγκοσμίου κλίμακας όπως αυτή της Forth
Photonics αποδεικνύεται πως υπάρχει υψηλό δυναμικό
στην Ελλάδα στους τομείς της έρευνας και της τεχνολο-
γίας. Με ποιο τρόπο θα μπορούσε να αξιοποιηθεί καλύ-
τερα αυτό το δυναμικό σε όφελος της καινοτομίας και της
ανάπτυξης; Πώς θα μπορούσε να επιτευχθεί μια καλύτε-
ρη σύνδεση έρευνας-αγοράς στην Ελλάδα;
Η χώρα μας κατέχει μια από τις τελευταίες θέσεις στην παραγωγή
διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας μεταξύ των χωρών του αναπτυγμένου
κόσμου. Είναι γνωστό ότι η ελληνική βιομηχανία δεν έχει καινο-
τομικό προσανατολισμό και δεν επενδύει στην έρευνα. Τα πανε-
πιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα της χώρας παράγουν καινοτο-
μία αλλά δεν την κατοχυρώνουν, είτε γιατί δεν έχουν πόρους είτε
γιατί δεν ξέρουν πώς να την αποτιμήσουν και να την αξιοποιήσουν.
Υπάρχει συνεπώς ένα θεσμικό κενό και παντελής έλλειψη εμπει-
ρίας σχετικά με τη διαχείριση της παραγόμενης πνευματικής και
βιομηχανικής ιδιοκτησίας.
"Πρέπει να δοθούν κίνητρα
και βοήθεια στους ερευνητικούς φορείς
να κατοχυρώνουν την παραγόμενη
σε αυτούς πνευματική και
βιομηχανική ιδιοκτησία"
i
Forth Photonics:
MuSIS:
Τμήμα Ηλεκτρονικών Μηχανικών και Μηχανικών
Υπολογιστών-Πολυτεχνείο Κρήτης
ΙΤΕ:
NBGI Ventures:
Από την άλλη πλευρά υπάρχει σημαντική εμπειρία στο αντικείμε-
νο αυτό σε ερευνητικούς φορείς του εξωτερικού, η οποία μπορεί
να αξιοποιηθεί άμεσα αρκεί να υπάρχει πρόθεση. Αν θέλουμε να
μιλάμε για την κοινωνία της καινοτομίας και της γνώσης τότε πρέ-
πει να δοθούν κίνητρα και βοήθεια στους ερευνητικούς φορείς να
κατοχυρώνουν την παραγόμενη σε αυτούς πνευματική και βιομη-
χανική ιδιοκτησία. Ο ρόλος των ερευνητικών φορέων πρέπει πάντα
να είναι η παραγωγή υψηλού επιπέδου έρευνας. Η αξιοποίηση της
διανοητικής ιδιοκτησίας δεν περιλαμβάνεται στην αποστολή του
δημόσιου ερευνητικού φορέα και απαιτεί εξειδικευμένα στελέχη
τα οποία θα την αποτιμήσουν και θα την προβάλουν διεθνώς.
Η Πολιτεία πρέπει να δημιουργήσει ευέλικτες δομές και κυρίως να
επενδύσει στην κατεύθυνση αυτή. Η απόδοση της σχετικής επέν-
δυσης αναμένεται να είναι πολύ μεγάλη αφού θα επιτρέψει την
προσέλκυση κεφαλαίων από το εξωτερικό και τη δημιουργία μιας
νέας καινοτομικής βιομηχανίας στη χώρα μας. Πρέπει να γίνει σαφές
ότι καμία σοβαρή επένδυση από κεφάλαια του εξωτερικού δεν
πρόκειται να γίνει σε υψηλή τεχνολογία, αν αυτή δεν προστατεύ-
εται ισχυρά από διεθνή διπλώματα ευρεσιτεχνίας. Η Πολιτεία θα
πρέπει να καλύψει μέσω των ερευνητικών φορέων το κόστος έκδο-
σης των διπλωμάτων αυτών, δημιουργώντας ειδικά κονδύλια.