26
καινοτομια
ερευνα & τεχνολογια | 02-03/2011
Αφιέρωμα
μπορούσαν να αποφέρουν συγκριτικά πλεο-
νεκτήματα στις εμπλεκόμενες περιφέρειες,
κ.λπ. Σε δεύτερο στάδιο, συγκροτείται Κοινό
Σχέδιο Δράσης και οικονομικό σχέδιο για την
υλοποίησή του, ενώ χρηματοδοτούνται υπο-
στηρικτικές δράσεις, όπως ανταλλαγές τεχνο-
γνωσία, κοινές εκδηλώσεις, επισκέψεις και
συνεργασίες με διεθνή clusters, καθοδήγηση
λιγότερο έμπειρων clusters, κ.λπ.
Ελληνικές περιφέρειες
σε ευρωπαϊκά clusters
Η συμμετοχή των ελληνικών έργων στο
πρόγραμμα “Περιφέρειες της Γνώσης” είναι
ικανοποιητική, με σημαντικές αυξομειώσεις
ανάλογα με το θεματικό πεδίο. Την περίοδο
2007-2010, ελληνικοί οργανισμοί συμμε-
τείχαν ως συντονιστές ή εταίροι σε 58 υπο-
βληθείσες προτάσεις (19% των προτάσεων
που υποβλήθηκαν πανευρωπαϊκά), εκ των
οποίων χρηματοδοτήθηκαν οι 8 (16,3% των
εγκεκριμένων έργων σε όλη την Ευρώπη).
Οι φορείς που συμμετέχουν στο πρόγραμμα,
ή συμμετείχαν σε έργα που έχουν ήδη ολο-
κληρωθεί, είναι: Περιφέρεια Κεντρικής Μα-
κεδονίας, Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας,
Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας, Περιφέρεια
Κρήτης, Πολυτεχνείο Κρήτης, ΤΕΙ Κρήτης,
Εθνικό Κέντρο Έρευνας και Τεχνολογίας,
Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας, Επιστημο-
νικόΠάρκοΠατρών, Επιστημονικόκαι Τεχνο-
λογικό Πάρκο Κρήτης, Ερευνητικό Ακαδημα-
ϊκό Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών,
Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο
Κρήτης, Σύνδεσμος Βιομηχανιών Βορείου
Ελλάδας, Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδο-
νίας, αλλά και οι εταιρείες ΑPINTECH LTD,
Euro-consultants SA, ΕΥΞΥΛΟΝ, ENBIO Ltd
και Maris Hotels SA – CANDIA Maris Hotel.
Τα σημαντικότερα προβλήματα που αντιμετώ-
πισαν οι ελληνικοί οργανισμοί στη συμμετο-
χή τους στο συγκεκριμένο πρόγραμμα είναι,
αφενός, η έμφαση των προκηρύξεων σεώριμα
clusters, τα οποία είναι λιγότερο διαδεδομένα
συγκριτικά με την υπόλοιπα Ευρώπη, και, αφε-
τέρου, η αλλαγή του επιστημονικού πεδίου
κάθε χρόνο που δεν επιτρέπει την επανυπο-
βολή προτάσεων. Επιπλέον, οι φορείς τοπικής
αυτοδιοίκησης, που πρέπει υποχρεωτικά να
συμμετέχουν στο cluster, δεν είναι εξοικειω-
μένοι με το 7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο.
Άλλες εθνικές & ευρωπαϊκές
πρωτοβουλίες για clusters
Οι ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες για τα
clusters συνδυάζουν διαφορετικά εργα-
λεία (INTERREG, Διαρθρωτικά Ταμεία, 7ο
Πρόγραμμα Πλαίσιο) και εξυπηρετούν ποι-
κίλους στόχους: από την ανάπτυξη τεχνο-
γνωσίας και εμπειρογνωμοσύνης και τη
συνεργασία σε θέματα πολιτικής, έως τη
διαμόρφωση νέων αποτελεσματικών εργα-
λείων και ποιοτικών προτύπων. Συγκεκριμέ-
να, οι κυριότερες πρωτοβουλίες της ΕΕ είναι
οι ακόλουθες:
European Cluster Policy Group:
η
ομάδα συγκροτήθηκε από την ΕΕ τον
Οκτώβριο του 2008, με στόχο τη γνω-
μοδότηση σχετικά με την ανάπτυξη και
υποστήριξη δυναμικών ευρωπαϊκών
clusters, ανταγωνιστικών σε παγκόσμιο
επίπεδο.
European Cluster Observatory:
το
“Παρατηρητήριο” παρέχει μια ποσοτική
ανάλυση για επιχειρηματικά clusters
από όλες τις χώρες της ΕΕ, με κοινή
μεθοδολογία και συγκρίσιμα στοιχεία.
Στόχος είναι η χαρτογράφηση των ευρω-
παϊκών clusters, αλλά και η ενημέρωση
πολιτικών φορέων, ερευνητών και επι-
χειρηματιών σχετικά με τα αποτελέσμα-
τά τους, τις συνέργειές τους, πολιτικές
και προγράμματα, κ.λπ.
European Cluster Alliance:
πρόκειται
για ανοιχτή πλατφόρμα που υποστη-
ρίζει τον διάλογο μεταξύ Ευρωπαϊκής
Επιτροπής και εθνικών/περιφερειακών
δημόσιων αρχών που εμπλέκονται σε
πολιτικές που αφορούν clusters. Στόχος
είναι η ανταλλαγή καλών πρακτικών και
εμπειριών, η συνεργασία σε θέματα πο-
λιτικής, η ανάπτυξη νέων εργαλείων για
clusters, κ.λπ.
Initiative for Excellence of Cluster
Organisations:
η πρωτοβουλία υπο-
στηρίζει ποιοτικά πρότυπα για τη δια-
χείριση των clusters. Στο πλαίσιο αυτό,
προωθούνται ο επαγγελματισμός και η
αριστεία στη διαχείριση, η κατάρτιση των
στελεχών και η προσέλκυση νέων επαγ-
γελματιών, η εξειδίκευση των clusters, ο
εντοπισμός των δυνατών/αδύναμων ση-
μείων κάθε περιφέρειας, οι συνέργειες
διαφορετικών φορέων, κ.λπ.
Cluster Partnerships (Cluster-IP):
πρό-
κειται για μηχανισμό που υποστηρίζει τη
διακρατική συνεργασία και τις συνέργειες
των clusters, με μεγαλύτερη έμφαση στις
Η ελληνική συμμετοχή στo “Περιφέρειες της Γνώσης”
Κεντρική
Μακεδονία
RAF-REGIONS: Bringing the Benefits of Research to Agrofood SMEs
of the Regions of Central Macedonia, Puglia and Pazardjik
Κρήτη
TOUREG: Competitiveness and knowledge in tourist sector: improving the
competitiveness and strategic position through the establishment of a platform
for the generation and transmission of knowledge
Κρήτη
REG CON: Support action for innovation driven clusters in construction: Regional
approaches, multi-stakeholder engagement and cross regional co-operation
Κρήτη
INRES: Insular regions cooperation for maximizing the environmental and economic
benefits from the research in Renewable Energy Sources
Δυτική Ελλάδα
STInno: Sustainable Innovations and Treatment in Industrial Waste Water Clusters
Δυτική Ελλάδα
SWAM: Increasing the regional competitiveness and economic growth through
he R&TD&I on sustainable water management
Δυτική Μακεδονία
BIOCLUS: Developing Innovation and Research Environment in five European
Regions in the field of Sustainable Use of Biomass Resources
EKT/Εθνικό
Σημείο Επαφής
TRANS REG NCP: Coordination action to improve trans-national
cooperation of NCPs Regional