22
καινοτομια
ερευνα & τεχνολογια | 09-11/2012
Αφιέρωμα
Οι ηλεκτρονικές εκδόσεις στο ΕΠΣΕΤ είναι
αποτέλεσμα επιτυχημένων συνεργασιών του
φορέα με Έλληνες επιστημονικούς εκδότες
διεθνούς κύρους στις Ανθρωπιστικές, Κοινω-
νικές και Θετικές Επιστήμες. Αντλώντας από
την τεχνογνωσία και την πολυετή εμπειρία
του φορέα στις ηλεκτρονικές υποδομές και
την οργάνωση της πληροφορίας, οι υπηρεσί-
ες ePublishing του ΕΚΤ θέτουν ως στόχο την
υποστήριξη της μετάβασης έγκριτων επιστη-
μονικών εκδόσεων σε δικτυακό περιβάλλον
λειτουργίας, την ανάπτυξη νέων, αμιγώς ηλε-
κτρονικών, έγκριτων επιστημονικών περιοδι-
κών, και την οργάνωση της εκδοτικής διαδι-
κασίας στο διαδίκτυο, σύμφωνα με διεθνώς
αναγνωρισμένα πρότυπα. Σε όλα τα στάδια
της εκδοτικής δραστηριότητας -από την ψη-
φιοποίηση μέχρι την δημοσιότητα, το ΕΚΤ
ePublishing παρέχει σειρά από υπηρεσίες
που εμπλουτίζονται ακολουθώντας τις εξελί-
ξεις στον χώρο της ηλεκτρονικής ακαδημαϊ-
κής επικοινωνίας.
Οι παραδειγματικές αυτές δράσεις και πρωτο-
βουλίες στις ηλεκτρονικές εκδόσεις απορρέ-
ουν από τον θεσμικό ρόλο του ΕΚΤ για την
συγκέντρωση, ανοικτή διάθεση και προβο-
λή της επιστημονικής παραγωγής της χώ-
ρας, καθώς και το όραμα του φορέα να συμ-
βάλει ουσιαστικά στη μετάβαση της ελληνι-
κής επιστημονικής κοινότητας σε νέα μοντέ-
λα ψηφιακής έρευνας (e-science) με όχημα
την τεχνολογία. Σε αυτή την κατεύθυνση, το
ΕΚΤ ePublishing υποστηρίζει τις έγκριτες εκ-
δόσεις που επιλέγουν τη μετάβαση σε ηλε-
κτρονική έκδοση σύμφωνα με μοντέλα ανοι-
κτής πρόσβασης, και επεκτείνει ολοένα το δί-
κτυο συνεργασιών του με έγκριτους επιστη-
μονικούς εκδότες.
Στο πλαίσιο των ηλεκτρονικών εκδόσεων του
ΕΠΣΕΤ, μέχρι σήμερα έχουν ψηφιοποιηθεί
δεκάδες τόμοι από το πλούσιο αρχείο των πε-
ριοδικών και οι εκδότες απέκτησαν τη δυνα-
τότητα διαδικτυακής διαχείρισης των εκδοτι-
κών διαδικασιών τους μέσω του ανοικτού λο-
γισμικού OJS (Open Journal Systems) που
το ΕΚΤ παρέχει.
Σήμερα, ο δικτυακός τόπος του ΕΠΣΕΤ φιλο-
ξενεί 8 έγκριτα επιστημονικά περιοδικά ανοι-
κτής πρόσβασης –εκδόσεις που ακολου-
θούν διαδικασίες επιστημονικής αξιολόγη-
σης και ευρετηριάζονται σε διεθνείς βάσεις
δεδομένων– και 2 επιστημονικές περιοδικές
ενημερωτικές εκδόσεις. Οι παραπάνω εκδό-
σεις επιλέγονται για ευρετηριασμό από διε-
θνούς κύρους ακαδημαϊκά ευρετήρια, όπως
το Directory of Open Access Journals, το
ISI, το Scopus και το Google Scholar. Συνο-
λικά, οι χρήστες, ειδικοί αλλά και ευρύ κοι-
νό, αποκτούν ανοικτή πρόσβαση σε περίπου
2.600 επιστημονικά άρθρα σε τουλάχιστον
πέντε γλώσσες.
Οι ηλεκτρονικές εκδόσεις στο ΕΠΣΕΤ
εμπλουτίζονται συνεχώς με νέα τεύχη, δη-
μοσιεύσεις και τίτλους περιοδικών. Το ΕΚΤ
διευρύνει τις συνεργασίες του με επιστημο-
νικούς εκδότες που δραστηριοποιούνται και
στις κοινωνικές και θετικές επιστήμες. Σύ-
ντομα θα ξεκινήσει ένα νέο περιοδικό για
την "Προσχολική και Σχολική Εκπαίδευση",
σε συνεργασία με το Εργαστήριο Παιδαγω-
γικών Ερευνών και Εφαρμογών του Πανε-
πιστημίου Κρήτης, καθώς και το περιοδικό
"Mediterranean Marine Science" του Ελλη-
νικού Κέντρου Θαλάσσιων Ερευνών (EΛΚΕ-
ΘΕ), ενός ιδιαίτερα σημαντικού περιοδικού
που εκδίδεται από το 2000.
Τα περιοδικά προσελκύουν περισσότερους
από 45.000 μοναδικούς χρήστες τον χρό-
νο (στοιχεία 2012), που προέρχονται από
τουλάχιστον 130 χώρες στον κόσμο. Είναι
δε αξιοσημείωτο ότι σε πολλές περιπτώσεις
η επισκεψιμότητα από το εξωτερικό φθάνει ή
και ξεπερνά τα επίπεδα της επισκεψιμότητας
από την Ελλάδα, αποδεικνύοντας τη διεθνή
απήχηση που μπορεί να έχει η επιστημονική
έρευνα στη χώρα μας.
Το ψηφιακό περιβάλλον ηλεκτρονικών εκ-
δόσεων του ΕΚΤ
που θα είναι διαθέσιμο από τον Ιανουάριο
2013, θα παρέχει ενιαία πρόσβαση στις επι-
στημονικές εκδόσεις που εκδίδει το ΕΚΤ σε
συνεργασία με τους επιστημονικούς φορείς,
αποτελώντας έναν δυναμικό χώρο που επε-
κτείνει όχι μόνο τις υπηρεσίες που προσφέ-
ρει το ΕΚΤ, αλλά και τον αριθμό των επιστη-
μονικών εκδόσεων (περιοδικά, βιβλία, πρα-
κτικά συνεδρίων) της χώρας που διατίθενται
με ανοικτή πρόσβαση, και την προβολή και
δυνατότητα αναζήτησής τους από ένα μονα-
δικό δικτυακό τόπο.
Υπηρεσίες Ηλεκτρονικών Εκδόσεων
Οpenarchives.gr: αναζήτηση στις
ελληνικές ψηφιακές συλλογές
Η μηχανή αναζήτησης openarchives.gr
πραγματοποιεί ταυτόχρονη αναζήτηση σε 62
ελληνικές ψηφιακές βιβλιοθήκες και ακαδη-
μαϊκά αποθετήρια.
Πρόκειται για ένα πολύτιμο εργαλείο ανα-
ζήτησης που εξυπηρετεί χιλιάδες χρήστες,
προσφέροντας ενιαία πρόσβαση στη πολιτι-
στική παραγωγή ποικίλων οργανισμών, στις
ελληνικές ψηφιακές βιβλιοθήκες και ιδρυ-
ματικά αποθετήρια.
Οι χρήστες μπορούν να πραγματοποιήσουν
ταυτόχρονη αναζήτηση σε ψηφιακές βιβλι-
οθήκες που περιέχουν έγγραφα όπως δι-
πλωματικές εργασίες, διδακτορικές διατρι-
βές ή επιστημονικές δημοσιεύσεις με ποι-
κίλα θέματα όπως Μουσική, Οικονομικά ή
marketing. Το ευρετήριό του openarchives.
gr περιέχει 429.777 έγγραφα και ενημερώ-
νεται καθημερινά με νέες καταχωρήσεις.
H Aργώ
Η Αργώ επιτυγχάνει ταυτόχρονη αναζήτηση
σε ανοικτά βιβλιογραφικά δεδομένα που δια-
τίθενται από βιβλιοθήκες της Ελλάδας και του
εξωτερικού.
Πρόκειται για μια εφαρμογή που αναπτύχθη-
κε από το ΕΚΤ και αποτελεί ένα χρήσιμο ερ-
γαλείο για την καταλογογράφηση από τις βι-
βλιοθήκες, δεδομένου ότι τους επιτρέπει να
εξάγουν βιβλιογραφικές έγγραφές και να τις
εντάσσουν, μετά από απαραίτητη επεξεργα-
σία, στους καταλόγους τους.
• Αναζήτηση σε 97 βάσεις δεδομένων στην
Ελλάδα και στον κόσμο
Εθνικός Συλλογικός Κατάλογος
Επιστημονικών Περιοδικών
Σε νέο διαδικτυακό περιβάλλον λειτουργεί
πλέον ο Εθνικός Συλλογικός Κατάλογος Επι-
στημονικών Περιοδικών που αναπτύσσει και
διαθέτει το ΕΚΤ. Στον κατάλογο παρουσιάζο-
νται, σε ενιαία μορφή, τα βιβλιογραφικά δε-
δομένα των επιστημονικών περιοδικών (έντυ-
πων και ηλεκτρονικών) που διαθέτουν οι ελ-
ληνικές βιβλιοθήκες στις συλλογές τους. Πα-
ρέχονται πολλαπλές δυνατότητες αναζήτησης
και πλοήγησης, ενώ για κάθε τίτλο περιοδικού
δίνονται τα στοιχεία των βιβλιοθηκών που το
διαθέτουν. Στο ίδιο περιβάλλον λειτουργεί και
το ανανεωμένο Σύστημα Διαδανεισμού Βιβλι-
οθηκών, το οποίο χρησιμοποιούν οι βιβλιοθή-
κες - μέλη του Εθνικού Δικτύου Επιστημονι-
κών και Τεχνολογικών Βιβλιοθηκών (ΕΔΕΤΒ),
για την άμεση παραγγελία άρθρων περιοδι-
κών, για λογαριασμό των χρηστών τους.
• 230 βιβλιοθήκες
• 30.500 τίτλοι επιστημονικών περιοδικών
Εργαλεία Ενιαίας Αναζήτησης