10
ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ
ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ | 12/2012 - 02/2013
Καινοτομώντας Ψηφιακά
Στη διαμόρφωση ενός ισχυρού δικτύου φορέ-
ων για την ανάδειξη του διαθέσιμου ψηφιακού
περιεχομένου της χώρας αποσκοπούν να συμ-
βάλλουν οι νέες υπηρεσίες που ξεκινά να υλο-
ποιεί το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ). Οι
υπηρεσίες αφορούν την οργάνωση, τεκμηριω-
μένη απόθεση, ασφαλή διαφύλαξη και διάθε-
ση ψηφιακού επιστημονικού και πολιτιστικού
περιεχομένου και βασίζονται σε τεχνολογίες
αιχμής, όπως το μοντέλο SaaS (Software as a
Service: Λογισμικό ως Υπηρεσία) και το Cloud
Computing (Υπολογιστικό Νέφος).
Η ανάπτυξη σύγχρονων εργαλείων και υπηρε-
σιών για την οργάνωση και διάθεση του ψηφι-
ακού περιεχομένου και των δεδομένων, με την
αξιοποίηση σύγχρονων τεχνολογιών, αποτελεί
στρατηγικής σημασίας προτεραιότητα, προ-
κειμένου να ενισχυθεί η ανοικτή διάθεση και
επανάχρηση τους.
Στην κατεύθυνση αυτή, το ΕΚΤ ξεκινά την
υλοποίηση και παροχή μιας σειράς ολοκλη-
ρωμένων υπηρεσιών
Οι υπηρεσίες αυτές πρόκειται να διατεθούν
σε φορείς που παράγουν ή διαθέτουν έγκριτο
περιεχόμενο, όπως βιβλιοθήκες, μουσεία, αρ-
χεία και πολιτιστικοί φορείς ευρύτερα, χωρίς
κόστος για αυτούς. Οι υπηρεσίες, οι οποίες θα
παρέχονται διαδικτυακά χωρίς τοπική εγκατά-
σταση αλλά προσαρμοσμένες στις απαιτήσεις
του κάθε φορέα, εντάσσονται στο έργο "Πλατ-
φόρμα Παροχής Υπηρεσιών Κατάθεσης, Δια-
χείρισης και Διάθεσης Ανοιχτών Δεδομένων
και Ψηφιακού Περιεχομένου" που υλοποιεί το
ΕΚΤ στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμ-
ματος "Ψηφιακή Σύγκλιση" (ΕΣΠΑ 2007-2013),
με τη συγχρηματοδότηση της Ελλάδας και της
Ευρωπαϊκής Ένωσης – Ευρωπαϊκό Ταμείο Πε-
ριφερειακής Ανάπτυξης.
Πρόκειται για μια ολοκληρωμένη παρέμβα-
ση εθνικής εμβέλειας, που έρχεται να εξελίξει
την ήδη υπάρχουσα ηλεκτρονική υποδομή
του ΕΚΤ που έχει αναπτυχθεί στο πλαίσιο του
Εθνικού Πληροφοριακού Συστήματος Έρευνας
και Τεχνολογίας (ΕΠΣΕΤ). Θα συνοδεύεται από
υπηρεσίες εκπαίδευσης και υποστήριξης των
φορέων στους οποίους απευθύνεται, ώστε να
διασφαλισθεί η αποτελεσματική αξιοποίησή
της.
Αναλυτικότερα, οι υπηρεσίες που θα αναπτυ-
χθούν στο πλαίσιο του έργου είναι οι εξής:
•
Υπηρεσία Αποθετηρίου Ψηφιακού Περιεχο-
μένου
, η οποία θα εξασφαλίζει τη δυνατότητα
σε κάθε φορέα ξεχωριστά να δημιουργήσει το
δικό του αποθετήριο, σύμφωνα με τις απαιτή-
σεις του. Στο αποθετήριο αυτό, κάθε φορέας
θα συγκεντρώνει το ψηφιακό περιεχόμενό του,
θα το τεκμηριώνει, αποθηκεύει, οργανώνει και
διαθέτει, σύμφωνα με διεθνή πρότυπα και κα-
νόνες περιγραφής που ο ίδιος θα επιλέξει.
•
Υπηρεσία Αυτοματισμού & Οργάνωσης Βι-
βλιοθηκών – OpenΑΒΕΚΤ
, δηλαδή η νέα έκ-
δοση του συστήματος του ΕΚΤ για τον αυτομα-
τισμό των βιβλιοθηκών, η οποία θα παρέχεται
ως υπηρεσία από τα υπολογιστικά συστήματα
του ΕΚΤ και θα ενεργοποιείται με απλές δια-
δικασίες στον υπολογιστή του κάθε φορέα. Η
υπηρεσία αυτή θα περιλαμβάνει όλες τις απα-
ραίτητες λειτουργικότητες για την ανάπτυξη
και διαχείριση: α) μεταδεδομένων, δεδομέ-
νων και ψηφιακού υλικού, β) μελών, πράξεων
δανεισμού & προσωποποιημένων υπηρεσιών
προς τον χρήστη, γ) στατιστικών δεδομένων
που προκύπτουν από το σύνολο των δεδομέ-
νων της βιβλιοθήκης που διαχειρίζεται το νέο
ΑΒΕΚΤ.
Συμπληρωματικά στις δύο ανωτέρω υπηρε-
σίες πρόκειται να διατεθούν οι υπηρεσίες εξ’
αποστάσεως εκπαίδευσης και υποστήριξης,
καθώς και η υπηρεσία υποστήριξης εκκαθά-
ρισης δικαιωμάτων επί του ψηφιακού περιε-
χομένου.
Οι υπηρεσίες αυτές θα παρέχονται μέσω της
ανάπτυξης ειδικών διαδικτυακών εφαρμογών
και εργαλείων που θα περιέχουν πληθώρα
εποπτικών μέσων (κείμενα με αναλυτικές οδη-
γίες, video για την παρουσίαση της χρήσης των
εφαρμογών με αφηγηματικές περιγραφές, σε-
νάρια χρήσης). Επιπλέον, η υπηρεσία υποστή-
ριξης εκκαθάρισης δικαιωμάτων θα συμβάλει
αρχικά στον προσδιορισμό των δικαιωμάτων
επί των ψηφιακών πόρων που διαθέτουν οι
φορείς. Ακολούθως, θα αναπτυχθεί ένα σύστη-
μα υποστήριξης λήψης αποφάσεων σε σχέση
με τις απαιτούμενες ενέργειες για την αποφυγή
της προσβολής δικαιωμάτων διανοητικής ιδιο-
κτησίας, δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα,
καθώς και ιδιαίτερων κατηγοριών δικαιωμά-
των, ιδίως σχετιζόμενων με την προστασία της
πολιτιστικής κληρονομιάς.
Επιπλέον, θα παρέχεται Υπηρεσία Ανοικτών
Βιβλιογραφικών Δεδομένων, η οποία επιτρέ-
πει τη μεταφόρτωση, τη διαχείριση και τον
εμπλουτισμό των βιβλιογραφικών δεδομένων
από τον τελικό χρήστη, τη δημιουργία σχετι-
κών διαδικασιών ελέγχου ποιότητας και την τε-
λική διάθεση των βιβλιογραφικών δεδομένων
ως ανοικτών διασυνδεδεμένων δεδομένων.
Παράλληλα, στο πλαίσιο του έργου, το ΕΚΤ
πρόκειται να διαθέσει σε συγκεκριμένους πολι-
τιστικούς φορείς της χώρας, οι οποίοι υλοποι-
ούν έργα ψηφιοποίησης πολιτιστικού υλικού
στο πλαίσιο των Προσκλήσεων 31 και 31.2 του
Επιχειρησιακού Προγράμματος "Ψηφιακή Σύ-
γκλιση", τις εξής υπηρεσίες:
•
Υπηρεσία Ασφαλούς Διαφύλαξης Ψηφιακού
Περιεχομένου
, δηλαδή τη διατήρηση αντιγρά-
φων ασφαλείας και διαφύλαξη των ψηφιακών
πολιτιστικών πόρων των φορέων αυτών
•
Υπηρεσία Αυτόματου Ελέγχου Συμμόρφω-
σης
(Validator) με τις προδιαγραφές διαλει-
τουργικότητας και ανοικτών δεδομένων που
Νέες υπηρεσίες SaaS από το EKT
για την οργάνωση και ανάδειξη του ψηφιακού περιεχομένου