Basic HTML Version
8
ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ
ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ | 03- 05/2013
Μια φορητή συσκευή που θα
μπορεί γρήγορα, φτηνά και
αποτελεσματικά να ελέγχει
αν οι τροφές που κυκλοφο-
ρούν στο εμπόριο περιέχουν
φυτοφάρμακα, αλλεργιογόνα,
τοξίνες και σε τι ποσότητες,
κατασκευάζεται από ερευνη-
τές του ΕΚΕΦΕ "Δημόκριτος".
Η συσκευή αυτή θα μπορεί να
ελέγχει τη περιεκτικότητα επιβλαβών ουσιών
σε τρόφιμα, να συνδέεται ασύρματα με οποιο-
δήποτε smartphone και να μεταδίδει άμεσα τα
αποτελέσματα του ελέγχου στην αρμόδια κε-
ντρική υπηρεσία.
Ενώ η ανησυχία σχετικά με την ποιότητα και
την ασφάλεια της τροφής αυξάνεται στην Ευ-
ρώπη, μόνο το 1% των τροφίμων που καταλή-
γουν στο τραπέζι των καταναλωτών ελέγχεται,
μιας και μέχρι σήμερα αυτή η διαδικασία είναι
χρονοβόρα και ακριβή. Αντίθετα, η χρήση μιας
φορητής, οικονομικής και εύκολης στη χρήση
συσκευής θα βοηθούσε στην αποτελεσματι-
κότερη παρακολούθηση της ποιότητας των
προϊόντων σε όλα τα στάδια της διατροφικής
αλυσίδας από την παραγωγή έως και πριν την
κατανάλωση.
Για την κατασκευή μιας τέτοια συσκευής ερ-
γάζονται, από τον περασμένο Σεπτέμβριο,
ερευνητές του τομέα Μικροηλεκτρονικής του
Ινστιτούτου
Προηγμένων
Υλικών, Φυσικοχημικών Δι-
εργασιών, Νανοτεχνολογίας
και Μικροσυστημάτων και
του Ινστιτούτου Πυρηνικών
και Ραδιολογικών Επιστημών
και Τεχνολογίας, Ενέργειας
και Ασφάλειας του ΕΚΕΦΕ
"Δημόκριτος",
στο
πλαί-
σιο του ευρωπαϊκού έργου
FOODSNIFFER. Το έργο αυτό, στο οποίο συμ-
μετέχουν ερευνητικοί και βιομηχανικοί φορείς
από Ελλάδα, Φινλανδία, Ολλανδία, Γερμανία,
Πολωνία και Ισπανία, συντονίζεται από το ΕΚΕ-
ΦΕ "Δημόκριτος".
Ο μέχρι στιγμής σχεδιασμός αφορά μια συ-
σκευή που χωράει στην παλάμη του ενός
χεριού και θυμίζει τις φορητές συσκευές αι-
μοληψίας που χρησιμοποιούν οι ασθενείς με
σακχαρώδη διαβήτη. Με αισθητήρες μιας χρή-
σεως, θα μπορεί να ελεγχθεί σε οποιοδήποτε
χώρο, οποιοδήποτε προϊόν, για την περιεκτι-
κότητά του ως προς δέκα ουσίες που ανήκουν
στις κατηγορίες των φυτοφαρμάκων, των αλ-
λεργιογόνων και των τοξινών.
Εκτός από τον καταναλωτή που θέλει να γνω-
ρίζει ανά πάσα στιγμή την ποιότητα της τρο-
φής που φέρνει στο σπίτι του, η συσκευή αυτή
μπορεί να αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο για
παραγωγούς αγροτικών και κτηνοτροφικών
προϊόντων, εμπόρους τροφίμων, ελεγκτικούς
οργανισμούς καθώς και για ανθρώπους με δι-
ατροφικές ιδιαιτερότητες, όπως αλλεργίες ή
δυσανεξίες.
H πρώτη ουσία που οι ερευνητές κατάφεραν να
ανιχνεύσουν με τη χρήση αυτής της συσκευής,
είναι η καζεΐνη, η βασική πρωτεΐνη του αγελα-
δινού γάλακτος, η οποία διαφέρει από αυτή του
κατσικίσιου. Στην περίπτωση ανθρώπων που
έχουν δυσανεξία στο αγελαδινό γάλα και απαι-
τείται να καταναλώνουν γαλακτοκομικά προϊ-
όντα εξ' ολοκλήρου από κατσικίσιο ή πρόβειο
γάλα, η συσκευή αυτή μπορεί να αποτελέσει
ένα χρήσιμο εργαλείο ελέγχου της αυθεντικό-
τητας και επομένως της ασφάλειας των προϊό-
ντων που αγοράζουν.
Τα επόμενα βήματα της ερευνητικής ομάδας
αφορούν την ανίχνευση άλλων αλλεργιογόνων
ουσιών, όπως πρωτεΐνες που βρίσκονται στη
σόγια και στα φιστίκια, γλουτένη, καθώς και
μυκοτοξινών (ωχρατοξίνη Α, αφλατοξίνες, κ.ά.)
που βρίσκονται σε τρόφιμα και έχουν ισχυρή
καρκινογόνο και τερατογόνο δράση.
Αξιοποιώντας την Έρευνα
Πρωτοποριακή φορητή συσκευή για άμεσο
ποιοτικό έλεγχο τροφίμων
FOODSNIFFER
EKEΦΕ "Δημόκριτος"
info
Η κρανιοσυνόστωση ή κρανιοσυνοστέωση
είναι μια πάθηση των οστών που εμποδίζει
την ανάπτυξη του εγκεφάλου στα παιδιά και
προσβάλλει περίπου 1 στα 2.200 νεογέννητα.
Με βάση την πρωτοποριακή έρευνα που δι-
εξάγεται στο Ινστιτούτο Μοριακής Βιολογίας
και Βιοτεχνολογίας (ΙΜΒΒ) του Ιδρύματος Έρευ-
νας και Τεχνολογίας (ΙΤΕ), Έλληνες ερευνητές
δημοσίευσαν μια νέα εργασία στο κορυφαίο
επιστημονικό περιοδικό Nature Genetics, ταυ-
τοποιώντας την απλοανεπάρκεια του γονιδίου
ERF ως τη γενετική αιτία μιας νέας συνδρομη-
τικής μορφής κρανιοσυνόστωσης, ανοίγοντας
παράλληλα δρόμους και για τη θεραπεία της.
Το γονίδιο ERF ανακαλύφθηκε και μελετάται τα
τελευταία 15 χρόνια από τον καθηγητή Μορια-
κής-Ιατρικής Χημείας της Ιατρικής Σχολής του
Πανεπιστημίου Κρήτης και ερευνητή του ΙΤΕ,
Γιώργο Μαυροθαλασσίτη, και την ομάδα του.
Ο ERF είναι ένας απανταχού εκφραζόμενος κα-
ταστολέας που λειτουργεί ως αισθητήρας και
ρυθμιστής της RTK-σηματοδοτικής οδού.
Γενετικές και κλινικές μελέτες στοΠανεπιστήμιο
της Οξφόρδης και οι διαγονιδιακές και μορια-
κές μελέτες στο ΙΜΒΒ του ΙΤΕ ανέδειξαν αυτήν
την άγνωστη μέχρι σήμερα μορφή συνδρομι-
κής κρανιοσυνόστωσης. Η ERF-συνδεόμενη
κρανιοσυνόστωση χαρακτηρίζεται από κρα-
νιοπροσωπική δυσμορφία, δυσπλασία Chiari
και γλωσσική καθυστέρηση. Οι επιπλοκές εμ-
φανίζονται στην ηλικία των τεσσάρων ή πέντε
ετών και στη συνέχεια, σε περίπτωση που δεν
διαγνωστούν και αντιμετωπιστούν εγκαίρως,
επιδεινώνaονται με γρήγορους ρυθμούς.
Όπως επισημαίνουν σε σχετική ανακοίνωσή
τους οι Έλληνες ερευνητές, η νέα αυτή εργα-
σία φανερώνει πώς η βασική έρευνα μπορεί
να χρησιμοποιηθεί άμεσα στην κλινική, αρχικά
με την παροχή νέων διαγνωστικών μεθόδων
για μια ομάδα ασθενών και μελλοντικά με
τη διάνοιξη του δρόμου για μια πιθανή μη-
επεμβατική θεραπεία.
Η εκτεταμένη γνώση των ερευνητών σχετικά
με τη λειτουργία και τη ρύθμιση του γονιδίου
ERF παρέχει τη δυνατότητα για μελέτη και κα-
λύτερη κατανόηση όχι μόνο των ειδικών, αλλά
και των γενικότερων μηχανισμών που οδηγούν
στην κρανιοσυνόστωση που συνδέεται με την
RTK οδό. Επιπλέον, η ανάπτυξη ενός διαγονι-
διακού μοντέλου για αυτή τη διαταραχή και η
παρουσία ενός τουλάχιστον λειτουργικού αλ-
ληλόμορφου στα προσβεβλημένα άτομα δημι-
ουργούν ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξη
μη-επεμβατικών θεραπευτικών προσεγγίσεων
για την RTK-συνδεδεμένη συνοστέωση.
Η ερευνητική προσπάθεια για τη μελέτη και την
κατανόηση της λειτουργίας και της ρύθμισης
του γονιδίου ERF στο ΙΜΒΒ χρηματοδοτείται
από ευρωπαϊκά και εθνικά ερευνητικά προ-
γράμματα.
Ελληνες ερευνητές του
ΙΜΒΒ/ΙΤΕ
προσδιορίζουν
μια νέα διαταραχή
info
Ιδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας
(ανακοίνωση)
Nature (δημοσίευση)