4
καινοτομια
ερευνα & τεχνολογια | 06 - 08/2017
Με αυτόν τον τρόπο ενισχύεται το νομικό πλαίσιο υλοποίησης όλων των
έργων κρατικών ενισχύσεων και υποδομών στον τομέα της Έρευνας και
της Καινοτομίας. Πιο συγκεκριμένα, η απόφαση αυτή σε συνδυασμό με
τον Φορολογικό Κώδικα προβλέπει οι δαπάνες που σχετίζονται με απο-
σβέσεις εξοπλισμού, ο οποίος χρησιμοποιείται για τις ανάγκες υλοποίη-
σης ερευνητικών έργων, να εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των επι-
χειρήσεων κατά τον χρόνο της πραγματοποίησής τους, προσαυξημένες
κατά ποσοστό τριάντα τοις εκατό (30%).
Η απόφαση είναι σημαντική τόσο για τις επιχειρήσεις όσο και για τους
Δημόσιους Ερευνητικούς Φορείς και τα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα,
καθώς συμπληρώνει την ευνοϊκή ρύθμιση του νόμου ο οποίος ψηφίστηκε
το 2016 και αφορά "αυξημένες αποσβέσεις με συντελεστή 40% του εξο-
πλισμού και των οργάνων, που χρησιμοποιούνται για τις ανάγκες εκτέλε-
σης επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας". Η ΚΥΑ αφορά ολόκληρο το
οικονομικό έτος 2017 και εντεύθεν, ενώ οι αυξημένοι συντελεστές από-
σβεσης 40% ισχύουν ήδη από τη δημοσίευση του σχετικού νόμου στην
Εφημερίδα της Κυβέρνησης στις 11.5.2016.
Όπως επισημαίνει ο Αναπληρωτής Υπουργός Έρευνας και Καινοτομίας
Κώστας Φωτάκης:
"Η απόφαση αυτή δημιουργεί ένα σημαντικό κίνητρο για
την ανάπτυξη ερευνητικών δραστηριοτήτων και τη συμμετοχή επιχειρήσεων
σε ερευνητικά έργα ΕΣΠΑ, όπως αυτά που διαχειρίζεται η ΓΓΕΤ".
Η ρύθμιση έχει ως συνέπεια στη μέση διάρκεια ζωής ενός ερευνητικού
έργου να αποσβένονται πλήρως οι δαπάνες που προκύπτουν. Μάλιστα,
εάν πρόκειται για συγχρηματοδοτούμενο έργο, ο ωφελούμενος μπορεί
να επιχορηγηθεί για το σύνολο της σχετικής επιλέξιμης δαπάνης. Επίσης,
διευρύνονται τα κριτήρια χαρακτηρισμού των εν λόγω δαπανών και ει-
σάγονται σαφείς και πιο ευνοϊκές διατάξεις για καινοτόμες επιχειρήσεις,
καθώς πλέον συμπεριλαμβάνονται οι αποσβέσεις για κτίρια και λειτουρ-
γικές δαπάνες.
Μελέτη του ΕΚΤ για τις φορολογικές απαλλαγές για Ε&Α
Κείμενο εργασίας με τίτλο
"Οι φορολογικές απαλλαγές για Έρευνα &
Ανάπτυξη στην Ελλάδα (2010-2014)"
δημοσίευσε το Εθνικό Κέντρο Τεκ-
μηρίωσης (ΕΚΤ), όπου παρουσιάζονται τα πιο πρόσφατα στοιχεία φορο-
λογικών κινήτρων που δόθηκαν από το ελληνικό κράτος για την ενίσχυση
επιχειρήσεων που διενεργούν έρευνα και ανάπτυξη.
Η περίοδος αναφοράς αφορά στην περίοδο 2010-2014, γεγονός που
επιτρέπει την εξαγωγή συμπερασμάτων ως προς τη διαχρονική πορεία
αυτών των κινήτρων, σε μια έντονη για την ελληνική οικονομία περίοδο,
που ταυτίζεται με την περίοδο κατά την οποία εκδηλώθηκε η οικονομική
κρίση στη χώρα. Φιλοδοξία είναι η μελέτη αυτή να αποτελέσει το εναρ-
κτήριο σημείο μιας περιοδικής ανάλυσης των σχετικών φορολογικών
κινήτρων που θα επιβοηθήσει δυνητικά στην άσκηση της σχετικής δη-
μόσιας πολιτικής.
Κάνοντας χρήση των στοιχείων που αφορούν στις εγκριθείσες από τη
ΓΓΕΤ φοροαπαλλαγές των επιχειρήσεων σύμφωνα με τις διατάξεις του
άρθρου 22Α του νόμου 4172/2013, η μελέτη του ΕΚΤ αποτελεί την πρώτη
παρουσίαση της εξέλιξης της αξίας αυτών των φοροαπαλλαγών για τα
έτη 2010 έως 2014 ανά κλάδο και ανά μέγεθος επιχείρησης.
Η παροχή φορολογικών κινήτρων εκ μέρους του κράτους προς τις επι-
χειρήσεις για την εκ μέρους τους διενέργεια δραστηριοτήτων έρευνας
και ανάπτυξης αποτελεί μία διαδεδομένη δημόσια πολιτική σε όλα τα
ανεπτυγμένα κράτη. Τέτοιου είδους δραστηριότητες και οι επακόλουθες
τεχνολογικές και καινοτομικές τους εφαρμογές δικαιολογούν την προνο-
μιακή φορολογική τους μεταχείριση, αφού οι δραστηριότητες έντασης
γνώσης είναι υπεύθυνες για ένα μεγά-
λο μέρος της οικονομικής ανάπτυξης,
ενώ αποτελούν αναπόσπαστο μέρος
του διακηρυγμένου στόχου προς τη
μετάβαση προς την οικονομία της
γνώσης.
Οι επιχειρήσεις, αν και οι κατ’ εξοχήν
παραγωγοί καινοτομίας, είναι διστα-
κτικές στη χρηματοδότηση των δρα-
στηριοτήτων Ε&Α, λόγω της φύσης της
προκύπτουσας γνώσης από τέτοιου
είδους δραστηριότητες. Συγκεκριμέ-
να, αυτή η γνώση είναι πολύ δύσκολο
να τύχει πλήρους και αποκλειστικής
αξιοποίησης από την επιχείρηση που
επένδυσε πόρους για τη διεξαγωγή
της. Αντίθετα, η γνώση είναι πιθανό να διαχυθεί με τρόπους ακούσιους
και προς κατευθύνσεις απρόσμενες – ακόμα και προς ανταγωνιστικές επι-
χειρήσεις. Υπάρχουν και άλλοι λόγοι για τη διστακτικότητα αυτή, όπως το
γεγονός ότι τέτοιες δραστηριότητες είναι έντασης κεφαλαίου, κάτι που,
ιδιαίτερα, οι νεοϊδρυθείσες επιχειρήσεις δεν έχουν σε αφθονία.
Επιπλέον, αυτού του είδους οι ερευνητικές δραστηριότητες συνοδεύ-
ονται από εγγενή αβεβαιότητα – μπορεί δηλαδή και να αποτύχουν. Συ-
νέπεια των παραπάνω είναι η αδυναμία της ιδιωτικής πρωτοβουλίας να
λειτουργήσει ως επαρκής/ικανός μηχανισμός κατανομής πόρων στις
δραστηριότητες Ε&Α, αφού οι επιχειρηματικές επιδιώξεις (μεγιστοποίη-
ση κέρδους) δεν ταυτίζονται με τις ευρύτερες κοινωνικές επιδιώξεις από
αυτές τις δραστηριότητες, γεγονός που απαιτεί την κρατική παρέμβαση
ως διορθωτικό μηχανισμό.
Η ανάγκη μετριασμού του ρίσκου ανάληψης της διενέργειας δραστηρι-
οτήτων Ε&Α εκ μέρους των επιχειρήσεων έχει ωθήσει τα ανεπτυγμένα
κράτη να εφαρμόσουν δημόσιες πολιτικές, χρηματοδοτικές και άλλες
(π.χ. προστασίας πνευματικών δικαιωμάτων), όπου το κράτος επωμίζεται
ένα μέρος του κόστους διενέργειας αυτών των δραστηριοτήτων. Αυτό
γίνεται με δύο τρόπους. Ο ένας είναι η ευθεία χρηματοδότηση για τη δι-
ενέργεια επιχειρηματικής Ε&Α αξιοποιώντας χρηματοδοτικά εργαλεία,
όπως την απευθείας χρηματοδοτική στήριξη διά συναφών προκηρύξεων
και (ερευνητικών) έργων, την κρατική επιχορήγηση, τα επιδοτούμενα δά-
νεια, τα επιχειρηματικά κεφάλαια υψηλού ρίσκου, καθώς και την αγορά
καινοτομικών αγαθών μέσω των δημόσιων προμηθειών. Ο άλλος τρόπος
είναι αξιοποιώντας τα φορολογικά κίνητρα, δηλαδή τη μείωση των φο-
ρολογικών συντελεστών με τους οποίους αντιμετωπίζεται η επιχείρηση
από το κράτος.
Στο πλαίσιο αυτό, και με δεδομένη την παρούσα δημοσιονομική και
χρηματοδοτική στενότητα εκ μέρους του κράτους να χρηματοδοτήσει
ευθέως νέες επιχειρηματικές δραστηριότητες, π.χ. μέσω του νέου Επεν-
δυτικού/Αναπτυξιακού νόμου (4399/2016), τα φορολογικά κίνητρα προ-
τάσσονται ως το κύριο εργαλείο στήριξης της επιχειρηματικής πρωτο-
βουλίας στη χώρα.
Προωθώντας την Eπιχειρηματικότητα
Στήριξη καινοτόμων επιχειρήσεων
μέσω φοροαπαλλαγών
Κείμενο Εργασίας ΕΚΤ "Οι φορολογικές απαλλαγές
για Έρευνα & Ανάπτυξη στην Ελλάδα" (2010-2014)
info
Τα κριτήρια χαρακτηρισμού δαπανών επιστημονικής και τεχνολογικής έρευνας επιχειρήσεων καθορίζονται μέσω της Κοινής Υπουργι-
κής Απόφασης (ΚΥΑ) που δημοσιεύτηκε στις 11 Ιουλίου 2017 στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης (ΦΕΚ Β’ 2351/ 11.07.2017). Η ΚΥΑ αυτή
αποτελεί ένα σημαντικό θεσμικό εργαλείο για την στήριξη καινοτόμων επιχειρήσεων μέσω της φοροαπαλλαγής που παρέχεται για
δαπάνες ερευνητικού εξοπλισμού και επιστημονικών οργάνων.
