Basic HTML Version
11-12/2008
Ι
ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ
ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ
1 3
αξιοποιώντας
την
έρευνα
Οι σχέσεις επιστημόνων και Μέσων
Ενημέρωσης στο μικροσκόπιο
i
Δημοσίευση της έρευνας στο περιοδικό Science
Οι σχέσεις των μελών της επιστημονικής κοινότητας με τους δημο-
σιογράφους είναι καλύτερες από όσο θέλουν τα στερεότυπα,
σύμφωνα με πρόσφατη σχετική μελέτη που δημοσιεύθηκε στο
περιοδικό Science. Η μελέτη εξέτασε επιστήμονες από πέντε δια-
φορετικές χώρες, αποκαλύπτοντας ότι έχουν συχνές επαφές με
τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (ΜΜΕ), τις οποίες οι περισσότε-
ροι χαρακτηρίζουν ως θετικές.
Το δείγμα της έρευνας αποτελείται από 1.354 επιστήμονες που
προέρχονται από τους τομείς της επιδημιολογίας και της έρευνας
βλαστικών κυττάρων, από τη Γαλλία, τη Γερμανία, το Ηνωμένο
Βασίλειο, την Ιαπωνία και τις ΗΠΑ. Στους συμμετέχοντες τέθηκαν
ερωτήσεις σχετικά με την έκταση της σχέσης τους με τα ΜΜΕ, την
επιτυχία των επαφών τους με δημοσιογράφους και την επίδρα-
ση αυτών των σχέσεων στην επιστημονική τους σταδιοδρομία.
Τις περισσότερες επαφές με τα ΜΜΕ φάνηκε πως έχουν οι επι-
στήμονες που κατέχουν ηγετικές θέσεις, καθώς αυτό συμπερι-
λαμβάνεται στις απαιτήσεις της θέσης τους. Η πλειοψηφία των
συμμετεχόντων δήλωσε ικανοποιημένη από τις επαφές με τους
δημοσιογράφους, ενώ ελάχιστοι ήταν εκείνοι που θεώρησαν ότι
οι δημοσιογράφοι παραποίησαν τις δηλώσεις τους ή παρέλειψαν
να αναφέρουν σημαντικές πληροφορίες.
Το βασικό κίνητρο των επιστημόνων για την επαφή τους με τα
ΜΜΕ είναι η επιθυμία τους να συμβάλουν στην ενημέρωση του
κοινού και την εξοικείωσή του με την επιστήμη. Ωστόσο, αρκετά
μέλη της επιστημονικής κοινότητας παραμένουν επιφυλακτικά,
λόγω του ότι δεν μπορούν να ελέγξουν τις τελικές δημοσιεύσεις.
90% αναφέρθηκαν στον κίνδυνο παράφρασης των δηλώσεών
τους, ενώ 80% θεωρεί ότι οι δημοσιογράφοι δεν είναι προβλέ-
ψιμοι και αυτό μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα. Παρόλα
αυτά, η εκτίμηση των επιστημόνων για την επίδραση της επαφής
τους με τα ΜΜΕ στην σταδιοδρομία τους είναι ως επί το πλείστον
θετική: σχεδόν οι μισοί δήλωσαν ότι τα ΜΜΕ είχαν "θετική επί-
δραση" στη σταδιοδρομία τους ενώ μόνο το 3% χαρακτήρισε
την επίδραση αυτή "αρνητική". Παρατηρήθηκαν πολύ μικρές
διαφοροποιήσεις στις απαντήσεις των επιστημόνων από χώρα σε
χώρα, γεγονός που αποδίδεται στις παρόμοιες δομές των δημο-
κρατικών χωρών στις οποίες τα ΜΜΕ λειτουργούν ως παράγο-
ντας κοινωνικής αυτορρύθμισης, αλλά και στην υπερεθνική φύση
της επιστημονικής κουλτούρας.
Σύμφωνα με τον καθηγητή Steve Miller, έναν από τους επιστή-
μονες που διεξήγαν την έρευνα, "Συχνά ακούγονται ιστορίες για
ερευνητές που έχουν άσχημη εμπειρία από την επαφή τους με τα
ΜΜΕ. Γι' αυτό με εξέπληξε το ότι, στην πραγματικότητα, ερευ-
νητές από τον βιοϊατρικό τομέα, που βρίσκεται στο επίκεντρο του
ενδιαφέροντος της κοινής γνώμης, δήλωσαν ικανοποιημένοι από
τις σχέσεις τους με τους δημοσιογράφους. Αποδεικνύεται ότι οι
ιστορίες τρόμου τελικά δεν ισχύουν".
Η έρευνα χρηματοδοτήθηκε από το Γερμανικό Υπουργείο Παι-
δείας και Έρευνας, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας "Γνώση για τις
διαδικασίες λήψης αποφάσεων - διερεύνηση των σχέσεων επι-
στήμης, πολιτικής και κοινωνίας".
O ελληνικός δικτυακός τόπος για την έρευνα, την τεχνολογία
και την καινοτομία
Ανοιχτές προκηρύξεις - Καινοτόμες τεχνολογίες - Νέα -
Εκδηλώσεις - Εκδόσεις - Η έρευνα στα ΜΜΕ