Basic HTML Version
Στην καλύτερη προστασία του ιατρικού προσωπικού από την
ακτινοβολία στην οποία εκτίθενται κατά τις εξετάσεις επεμβατι-
κής ακτινολογίας και πυρηνικής ιατρικής, στοχεύει το ευρωπαϊ-
κό ερευνητικό έργο ORAMED. Μέσω του έργου, που θα διαρ-
κέσει έως και το 2011, θα διεξαχθούν οργανωμένες μετρήσεις
σε νοσοκομεία διάφορων ευρωπαϊκών χωρών, ενώ θα χρησι-
μοποιηθούν και ειδικές τεχνικές για την εξομοίωση των παρα-
μέτρων και των μέτρων ακτινοπροστασίας.
Σε προηγούμενο ευρωπαϊκό έργο, με την ονομασία CONRAD,
πραγματοποιήθηκαν μετρήσεις που ανέδειξαν το γεγονός ότι σε
ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να παρατηρηθούν υψηλές τιμές
στις δόσεις ακτινοβολίας που δέχεται το ιατρικό προσωπικό. Επι-
πλέον, το έργο CONRAD επεσήμανε την έλλειψη συστηματικών
μετρήσεων και προγραμμάτων εξομοίωσης σχετικά με τη δοσι-
μέτρηση του ιατρικού προσωπικού, ιδιαίτερα ως προς τις δόσεις
ακτινοβολίας των άκρων, καθώς και του φακού του ματιού.
Το έργο ORAMED (Οptimization of RAdiation protection for
MEDical staff), που συγχρηματοδοτείται από το 7ο Πρόγραμμα
Πλαίσιο Έρευνας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχει ως πρώτο στό-
χο τη συλλογή δεδομένων σχετικά με τις δόσεις άκρων στο προ-
σωπικό της επεμβατικής ακτινολογίας, με ιδιαίτερη προσοχή στις
δόσεις στο φακό του ματιού σε συνδυασμό με τα αντίστοιχα
μέτρα ακτινοπροστασίας. Επιδιώκει επιπλέον την ανάπτυξη μεθο-
δολογίας για τη μέτρηση της δόσης στο φακό του ματιού και τον
σχεδιασμό ενός πρότυπου δοσιμέτρου για το μάτι. Επιπρόσθε-
τα, το έργο θα μελετήσει τη συμπεριφορά των εμπορικών δοσι-
μέτρων άμεσης ανάγνωσης σε πραγματικές συνθήκες, ενώ, στον
τομέα της πυρηνικής ιατρικής, οι δόσεις στα διάφορα σημεία του
χεριού θα χαρτογραφηθούν κατάλληλα δίνοντας ιδιαίτερη έμφα-
ση στην έκθεση σε ανοικτές θεραπευτικές πηγές. Ο κύριος στό-
χος στην περίπτωση αυτή είναι να υπολογιστεί η πραγματική τιμή
της δόσης στα άκρα, ώστε να ληφθούν τα κατάλληλα μέτρα ακτι-
νοπροστασίας.
Στο έργο συμμετέχουν 12 ευρωπαϊκοί φορείς με διαφορετικό επι-
στημονικό και τεχνικό υπόβαθρο, που δραστηριοποιούνται σε θέμα-
τα ακτινοπροστασίας των επαγγελματικά εκτιθέμενων σε ιατρικά
πεδία τα τελευταία χρόνια. Από ελληνικής πλευράς συμμετέχει η
Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ), η αρμόδια αρχή
για θέματα πυρηνικής ενέργειας και τεχνολογίας, ακτινοπροστασίας
πληθυσμού, εργαζομένων και περιβάλλοντος από τις ιοντίζουσες
και τεχνητά παραγόμενες μη ιοντίζουσες ακτινοβολίες, καθώς και
για θέματα αντιμετώπισης πυρηνικών/ραδιολογικών ατυχημάτων.
Απώτερος στόχος του ORAMED είναι η διαμόρφωση ενός προ-
γράμματος διάδοσης των συμπερασμάτων και των συστάσεων
που θα προκύψουν από το έργο, σε όλους τους ενδιαφερόμε-
νους φορείς.
i
ORAMED
Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας
01-02 / 2009
Ι
ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ
ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ
7
αξιοποιώντας
την
έρευνα
ORAMED:
προστασία του ιατρικού
προσωπικού από την ακτινοβολία
από Έλληνες ερευνητές
σώματος και αποτελούν περίπου το 20%
του συνολικού όγκου ενός κυττάρου. Δυσλει-
τουργίες στα μιτοχόνδρια μπορούν να οδη-
γήσουν σε περισσότερες από 50 ασθένειες
συμπεριλαμβανομένων των διαβήτη τύπου-
2, νόσου του Πάρκινσον, νόσου του Αλτσχάι-
μερ, καρδιοπαθειών, εγκεφαλικού και καρ-
κίνου.
Στις ΗΠΑ, η συχνότητα των μιτοχονδριακών
παθήσεων είναι 1 στις 4.000 γεννήσεις. Πρό-
κειται για ασθένειες οι οποίες εξελίσσονται
προοδευτικά και μπορούν να επηρεάσουν
τη λειτουργία οργάνων όπως ο εγκέφαλος,
τα νεύρα, οι μύες, η καρδιά, το ήπαρ και
τελικά να οδηγήσουν στο θάνατο. Μέχρι
σήμερα δεν υπάρχει καμία θεραπεία για τις
μιτοχονδριακές ασθένειες αν και υπάρχουν
κάποιες θεραπευτικές αγωγές.
Η βιογένεση των μιτοχονδρίων δεν είναι μια
απλή διαδικασία για το κύτταρο. Αυτά τα
μικροσκοπικά οργανίδια (διαστάσεων ενός
βακτηρίου) αποτελούνται από περίπου 1.500
πρωτεΐνες. Από αυτές μόνο οι 13 φτιάχνο-
νται μέσα στο μιτοχόνδριο ενώ όλες οι άλλες
(πάνω από το 99%) πρέπει να εισαχθούν
στα μιτοχόνδρια από τα έξω. Επομένως η
διαδικασία επιτυχούς μεταφοράς πρωτεϊ-
νών είναι απολύτως κρίσιμη για τη βιογέ-
νεση των μιτοχονδρίων και αποτελεί αντι-
κείμενο μελέτης εδώ και πολλά χρόνια.
i
Ινστιτούτο Μοριακής Βιολογίας
και Βιοτεχνολογίας του ΙΤΕ
(ερευνητική ομάδα Κ. Τοκατλίδη)
Σχετικό άρθρο στο περιοδικό Nature
Structural and Molecular Biology