Basic HTML Version
ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ
ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ
Ι
03-04 / 2009
1 0
αξιοποιώντας
την
έρευνα
Ευρωπαίοι Εφευρέτες της Χρονιάς:
Αρωγοί στην υγεία και το περιβάλλον
Η Υγεία και το Περιβάλλον ήταν οι μεγάλοι κερδισμένοι στα βρα-
βεία για τον Ευρωπαίο Εφευρέτη της Χρονιάς (European Inventor
of the Year) 2009 που απένειμε το Ευρωπαϊκό Γραφείο Διπλω-
μάτων Ευρεσιτεχνίας (European Patent Office - EPO) σε συνερ-
γασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Γενική Διεύθυνση Επιχειρή-
σεων και Βιομηχανίας) σε ειδική τελετή που πραγματοποιήθηκε
στις 28 Απριλίου 2009 στην Πράγα.
Ένα αποτελεσματικό φάρμακο για τη χρόνια μυελογενή λευχαι-
μία, το ανθελονοσιακό φάρμακο Coartem που έχει σώσει χιλιά-
δες ζωές μέχρι σήμερα, οι έρευνες που επέτρεψαν την εκμετάλ-
λευση της ηλιακής ενέργειας και ένα άκρως αποδοτικό και οικονομικό
σύστημα θέρμανσης είναι οι τέσσερις εφευρέσεις που απέσπασαν
τη διάκριση στις ισάριθμες κατηγορίες του θεσμού "Ευρωπαίος
Εφευρέτης της Χρονιάς" που φέτος έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια
του Συνεδρίου Ευρεσιτεχνίας PATINNOVA 2009 στην Πράγα.
Αναλυτικότερα, με το βραβείο για το Επίτευγμα Ζωής (Lifetime
Achievement) τιμήθηκε ο Adolf Goetzberger, ιδρυτής του ερευ-
νητικού Ινστιτούτου Fraunhofer για την Ηλιακή Ενέργεια (Fraunhofer-
Institut for Solar Energy, ISE), του μεγαλύτερου στην Ευρώπη
ερευνητικού ινστιτούτου για την ηλιακή ενέργεια. Ο Goetzberger
είναι ο άνθρωπος που ερεύνησε πρώτος στη δεκαετία του '60 τις
δυνατότητες του Ήλιου να αποτελέσει πηγή ενέργειας και υπο-
στήριξε τα φωτοβολταϊκά συστήματα ως μια αποδοτική και οικο-
νομική εναλλακτική στα ορυκτά καύσιμα. Το ISE, μάλιστα, ανέ-
πτυξε τους πρώτους ηλεκτρονικούς μετατροπείς για αυτόνομα
φωτοβολταϊκά δίκτυα, καθώς και το μοντέλο μιας απόλυτα αυτό-
νομης ενεργειακά κατοικίας.
Στην κατηγορία της Βιομηχανίας (Industry) διακρίθηκαν οι Brian
Druker και Jurg Zimmermann για το φάρμακο Glivec κατά της
χρόνιας μυελογενούς λευχαιμίας. Η χρόνια μυελογενής λευχαι-
μία θεωρείται μία από τις πιο θανατηφόρες μορφές καρκίνου που
πλήττει τόσο ενήλικες όσο και παιδιά, ενώ η θεραπευτική αγω-
γή της ήταν, μέχρι τώρα, άκρως επώδυνη και περιορισμένης απο-
τελεσματικότητας. Χάρη στο φάρμακο των Zimmermann-Druker
και της ομάδας του, το οποίο έχει να επιδείξει πρωτοφανή ποσο-
στά ανάρρωσης ασθενών (98%), η μάχη με τη μάστιγα του καρ-
κίνου μοιάζει για πρώτη φορά να μπορεί να κερδηθεί στο άμεσο
μέλλον.
Το βραβείο για τις Μικρές και Μικρομεσαίες επιχειρήσεις (Small
and Medium-Sized Enterprises/research) απονεμήθηκε στον Joseph
Le Mer για τον καινοτόμο εναλλάκτη θερμότητάς που κάνει τα
συστήματα θέρμανσης πιο αποδοτικά και οικονομικά. Σε αντίθε-
ση με τους καθιερωμένους εναλλάκτες θερμότητας, ο εναλλά-
κτης του Le Mer λειτουργεί με ένα μοναδικό σωλήνα αντί για δύο
ή τρεις σωλήνες. Αυτό τον καθιστά πιο οικονομικό στην παρα-
γωγή, πιο ελαφρύ και ικανό να επιτύχει μεγαλύτερα ποσοστά
μεταφοράς θερμότητας, ενώ η ενεργειακή αποδοτικότητά του εξα-
σφαλίζει τη μικρότερη δυνατή επιβάρυνση του περιβάλλοντος.
Ο Le Mer και ο εναλλάκτης του βρήκαν στέγη το 1993 στη μικρο-
μεσαία επιχείρηση του ιταλού Rocco Giannoni στη Γαλλία, η
οποία εξελίχθηκε έκτοτε σε μια βιομηχανία 700 εργαζομένων με
τζίρο 135 εκατ. ευρώ.
Τέλος, στην κατηγορία των Μη-Ευρωπαίων Εφευρετών (Non-
European Inventors) το βραβείο δόθηκε στον Κινέζο Zhou Yiqing
για το ανθελονοσιακό φάρμακο Coartem που διατίθεται από το
2001 από τη φαρμακευτική εταιρία Novartis. Η ελονοσία είναι η
πιο ολέθρια παρασιτική λοίμωξη, η οποία σκοτώνει έναν άνθρω-
πο κάθε 30 δευτερόλεπτα - στις περισσότερες περιπτώσεις πρό-
κειται για παιδί κάτω των 5 ετών σε κάποια από τις φτωχότερες
χώρες του πλανήτη όπου κυρίως ενδημεί. Αναζητώντας μια φθη-
νή θεραπεία, ο καθηγητής Zhou Yiqing και η ομάδα του Μικρο-
βιολογικού και Επιδημιολογικού Ινστιτούτου του Πεκίνου ανέ-
τρεξαν σε αρχαία κινέζικα φάρμακα και ανακάλυψαν τις ανθελο-
νοσιακές ιδιότητες ενός φυτικού συστατικού, της αρτεμισινίνης,
στην οποία βάσισαν το νέο φάρμακο. Το Coartem, φθηνό στην
παραγωγή και άκρως αποτελεσματικό, είναι σήμερα το κύριο
φάρμακο αντιμετώπισης της ελονοσίας και έχει σώσει περίπου
550.000 ζωές.
Τα βραβεία για τον Ευρωπαίο Εφευρέτη της Χρονιάς θεσπίστη-
καν το 2006 από το Ευρωπαϊκό Γραφείο Διπλωμάτων Ευρεσιτε-
χνίας (European Patent Office - EPO) και τη Γενική Διεύθυνση
Επιχειρήσεων και Βιομηχανίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Βρα-
βεύοντας κάθε χρόνο σημαντικές εφευρέσεις που έχουν μεγάλο
αντίκτυπο στην καθημερινότητα των ανθρώπων, έχουν σαν στό-
χο να αποδώσουν στους εφευρέτες την αναγνώριση που αξίζουν
και να δημιουργήσουν στο χώρο ευγενή άμιλλα.
Όπως επισήμανε ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
Gunter Verheugen (Επίτροπος αρμόδιος για τις Επιχειρήσεις και
τη Βιομηχανία) κατά τη φετινή τελετή απονομής, "Οι νικητές των
βραβείων είναι μια περίτρανη απόδειξη του πλούτου της ανθρώ-
πινης φαντασίας και της σημασίας της τεχνολογικής καινοτομίας.
Οι εφευρέσεις τους σώζουν ζωές σε όλο τον κόσμο και προστα-
τεύουν το περιβάλλον, ενώ το καινοτόμο πνεύμα τους συμβάλ-
λει στη δημιουργία εργασιακών θέσεων στην Ευρώπη και ενδυ-
ναμώνει την ανταγωνιστικότητα. Ελπίζω οι εφευρέτες αυτοί να
ενθαρρύνουν και άλλους να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους".
Η Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Γραφείου Διπλωμάτων Ευρεσιτε-
χνίας Alison Brimelow δήλωσε με τη σειρά της: "Τα βραβεία τιμούν
τη δημιουργικότητα όλων των εφευρετών που, εφαρμόζοντας τις
τεχνικές, επιστημονικές και πνευματικές τους ικανότητες, πραγμα-
τοποιούν μια τεράστια συνεισφορά στην τεχνολογική πρόοδο, την
ανάπτυξη και την εργασία στην Ευρώπη. Τέτοιες ικανότητες είναι
ιδιαιτέρως σημαντικές σε δύσκολους οικονομικά καιρούς".
i
European Inventor of the Year 2009
The European Patent Office (EPO)
European Patent Forum and PATINNOVA 2009