Basic HTML Version
ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ
ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ
Ι
11/2009 - 01/ 2010
1 0
αξιοποιώντας
την
έρευνα
Στον Αθανάσιο Οικονόμου, καθηγητή Αστροφυσικής στο Πανε-
πιστήμιο του Σικάγο, συνεργάτη της ΝΑSΑ και υπεύθυνο σχε-
διασμού πρωτοποριακού εξοπλισμού για την εξερεύνηση του
Διαστήματος, απονεμήθηκε το βραβείο "Νίκη" 2009 του ερευ-
νητικού και εκπαιδευτικού Ινστιτούτου Athens Information
Technology (ΑΙΤ), κατά τη διάρκεια ειδικής τελετής που πραγ-
ματοποιήθηκε στις 14 Δεκεμβρίου 2009 στην Αθήνα.
Ο Αθανάσιος Οικονόμου είναι μόνιμος καθηγητής στο Πανεπι-
στήμιο του Σικάγο και συνεργάτης της NASA, καθώς και του
Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (European Space Agency).
Είναι από τους πρωτοπόρους επιστήμονες διεθνώς στην εξε-
ρεύνηση του Διαστήματος καθώς, από το 1964, συμμετέχει
ενεργά στον σχεδιασμό ειδικού εξοπλισμού για όλες σχεδόν
τις διαστημικές αποστολές της NASA. Έχει ζήσει από κοντά την
κατάκτηση της Σελήνης, τις προσεδαφίσεις μη επανδρωμένων
αποστολών στον Aρη, έχει μελετήσει τους κομήτες και είναι
ένας από τους εμπνευστές των πρώτων αποστολών στον Κρό-
νο, βάσει των οποίων το 2035 θα μπορέσει να πραγματοποι-
ηθεί η πρώτη επανδρωμένη αποστολή στον Aρη.
Επίσης, έχει σχεδιάσει τον ρομποτικό εξοπλισμό που αυτή τη
στιγμή χρησιμοποιείται για τη λήψη και ανάλυση δειγμάτων από
την επιφάνεια και το υπέδαφος του Aρη. Toν Αύγουστο, μάλι-
στα, η NASA ανακοίνωσε ότι τα μικροσωματίδια από την ουρά
του κομήτη Wild 2 που παγίδεψε ο εξοπλισμός του διαπρεπούς
Έλληνα επιστήμονα στο διαστημόπλοιο Stardust, περιέχουν
την ουσία γλυκίνη, από τα δομικά στοιχεία της ζωής. Είναι η
πρώτη φορά που αποκαλύπτεται ότι οι κομήτες περιέχουν αμι-
νοξέα, που συνδυάζονται μεταξύ τους για να δημιουργήσουν
τις πρωτεΐνες, δηλαδή τα βασικά λειτουργικά και δομικά μόρια
των ζωντανών οργανισμών.
Ο Αθ. Οικονόμου έζησε τα πρώτα χρόνια της ζωής του στο
χωριό Ζιάκα των Γρεβενών και έφυγε εξαιτίας του εμφυλίου
πολέμου στην Τσεχοσλοβακία. Εκεί τελείωσε το σχολείο και
στη συνέχεια σπούδασε Πυρηνική Φυσική στο Πανεπιστήμιο
του Καρόλου, στην Πράγα. Στις αρχές της δεκαετίας του 1960,
ύστερα από πρόσκληση των αδερφών του, πήγε στις ΗΠΑ για
να συνεχίσει τις σπουδές του, όπου και επιλέχθηκε από τη NASA
στις πρώτες προσπάθειες για την κατάκτηση της Σελήνης.
Aπό τους σημαντικότερους σταθμούς της καριέρας του είναι η
καθοριστική συμμετοχή του στην αποστολή Pathfinder της ΝΑSΑ
για την κατάκτηση του Αρη. Στα ρομπότ του Pathfinder είχαν
τοποθετηθεί συσκευές σχεδιασμένες από τον Αθ. Οικονόμου,
οι οποίες ανέλυσαν τη χημική σύσταση του πλανήτη και έδω-
σαν πολύτιμες πληροφορίες στους επιστήμονες. Στον Αρη βρί-
σκονται σήμερα δύο ρομπότ που σχεδιάστηκαν από τον ίδιο,
το Spirit και το Οpportunity. Τα ρομπότ αυτά ανακαλύπτουν
άγνωστες περιοχές του πλανήτη στις οποίες ο Αθ. Οικονόμου
δίνει ελληνικά ονόματα, όπως ο κρατήρας "Σαντορίνη", η πεδιά-
δα "Λασίθι", η κοιλάδα "Καλαβρύτων" κ.λπ. "Μου αρέσει
να δίνω σε ανεξερεύνητα σημεία πλανητών ονόματα πόλεων
και βουνών της πατρίδας μας" λέει ο Αθ. Οικονόμου.
Ο επόμενος στόχος για την ομάδα του Αθ. Οικονόμου είναι ο
Κρόνος και η μελέτη της ατμόσφαιράς του. Το διαστημόπλοιο
Cassini, που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον πλανήτη, μετα-
φέρει όργανα και μελετά το περιβάλλον, τους δακτύλιους και
τους δορυφόρους του Κρόνου.
Ο θεσμός του Βραβείου "Νίκη" καθιερώθηκε από τους Φίλους
"Νίκη" για τον Αθ. Οικονόμου,
Έλληνα αστροφυσικό της ΝΑSA
i
Το βραβείο "Νίκη"
Δρ. Αθανάσιος Οικονόμου
Athens Information Technology
του ΑΙΤ με σκοπό την αναγνώριση των διεθνώς διακεκριμένων
Ελλήνων ή ελληνικής καταγωγής επιστημόνων, για τη συμβο-
λή τους στην πρόοδο της επιστήμης και της τεχνολογίας, αλλά
και στο να κινητοποιηθούν περισσότεροι νέοι επιστήμονες να
ακολουθήσουν το παράδειγμά τους. Η επιλογή του τιμωμένου
επιστήμονα γίνεται από ειδική επιτροπή πανεπιστημιακών καθη-
γητών, στην οποία συμμετέχουν και άλλες προσωπικότητες των
επιστημών, της τεχνολογίας και των γραμμάτων.
Μετά την απονομή του βραβείου, ο Αθ. Οικονόμου δήλωσε:
"Σε ολόκληρη τη ζωή μου προσπάθησα να ικανοποιήσω τη δίψα
μου για το κοντινό και μακρινό μας περιβάλλον. Για μένα, όλα
αυτά τα συναρπαστικά διαστημικά ταξίδια στα οποία συμμετείχα
ήταν ένα απίστευτο όνειρο. Εύχομαι να δημιουργηθεί στην Ελλά-
δα ένα ευνοϊκό περιβάλλον ώστε να προσφέρονται ευκαιρίες
στους επιστήμονες να συνεισφέρουν στην πατρίδα μας."
Σημειώνεται πως το Athens Information Technology (ΑΙΤ) απο-
τελεί μη κερδοσκοπικό, διεθνώς αναγνωρισμένο εκπαιδευτικό
και ερευνητικό κέντρο αριστείας, το οποίο ιδρύθηκε από τον
όμιλο επιχειρήσεων INTRACOM με σκοπό τη συνεισφορά στην
ενδυνάμωση του επιστημονικού, ερευνητικού και στελεχιακού
ιστού της χώρας μας. Tο AIT παρέχει βασική και εφαρμοσμένη
επιστημονική έρευνα στους τομείς των Τηλεπικοινωνιών, της
Πληροφορικής και της Ηλεκτρονικής, συνεργασίες με διεθνώς
αναγνωρισμένα επιστημονικά και ερευνητικά ιδρύματα, προ-
γράμματα επαγγελματικής κατάρτισης και μεταπτυχιακά προ-
γράμματα.
Μέχρι σήμερα, το ΑΙΤ έχει απονείμει μεταπτυχιακούς τίτλους
σπουδών σε 450 αποφοίτους, διακεκριμένα διεθνώς στελέχη ή
και εξειδικευμένο ερευνητικό προσωπικό, χορηγώντας επίσης
323 υποτροφίες και οικονομικές ενισχύσεις σε αριστούχους φοι-
τητές του από 22 χώρες, που ανέρχονται στα 4,5 εκατομ. ευρώ.
Τη δια βίου εκπαίδευση του ΑΙΤ έχουν παρακολουθήσει περισ-
σότερα από 2.500 ανώτερα και ανώτατα στελέχη του ιδιωτικού
και δημόσιου τομέα της ΝΑ Ευρώπης και Μέσης Ανατολής.