Basic HTML Version
ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ
ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ
Ι
11/2009 - 01/ 2010
4
προωθώντας
την
επιχειρηματικότητα
Πρόσκληση συμμετοχής στη Δοκιμαστι-
κή Ομάδα Ευρωπαϊκών Επιχειρήσεων
(European Business Test Panel - EBTP)
απευθύνθηκε πρόσφατα, μέσω των εθνι-
κών συντονιστών, σε όλες τις ενδιαφε-
ρόμενες ευρωπαϊκές επιχειρήσεις. Η EBTP
είναι ένα δίκτυο διαβούλευσης μεταξύ
της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των ευρω-
παϊκών επιχειρήσεων που δημιουργή-
θηκε το 2003 με πρωτοβουλία της Ευρω-
παϊκής Επιτροπής.
Στόχος της EBTP είναι να δημιουργηθεί
ένα κανάλι ενεργούς συμμετοχής των επι-
χειρήσεων στη χάραξη της πολιτικής της
ΕΕ και στην εκπόνηση της σχετικής νομο-
θεσίας, γεφυρώνοντας το χάσμα μεταξύ
των υπευθύνων για τη διαμόρφωση πολι-
τικής στις Βρυξέλλες και των ευρωπαϊ-
ΕΒΤP:
Συμμετοχή των επιχειρήσεων
στη χάραξη πολιτικών της ΕΕ
κών επιχειρήσεων. Μέσω της EBTP η
Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητά τη γνώμη και
τις παρατηρήσεις των επιχειρήσεων του
δικτύου για τις νομοθετικές προτάσεις και
τις πρωτοβουλίες εκείνες που αναμένε-
ται να έχουν σημαντικές συνέπειες για τη
λειτουργία τους. Μπορεί επίσης να ζητεί-
ται η γνώμη των επιχειρήσεων στο πλαί-
σιο της αξιολόγησης, εκ μέρους της Επι-
τροπής, των επιπτώσεων ειδικών πολιτικών
ή για να διερευνάται αν οι ισχύοντες κανό-
νες και κανονισμοί επιτυγχάνουν τους
ευρύτερους στόχους τους ή απαιτείται η
βελτίωση ή αναθεώρησή τους.
Σύμφωνα με την πρόσκληση συμμετο-
χής, οι διαβουλεύσεις λειτουργούν ως
εξής: Η αρμόδια υπηρεσία της Ευρω-
παϊκής Επιτροπής αποστέλλει ερωτημα-
τολόγια σε ηλεκτρονική μορφή που αφο-
ρούν τη λειτουργία των επιχειρήσεων,
προς τις επιχειρήσεις που είναι εγγε-
γραμμένες στην EBTP. Επιπλέον, παρέ-
χεται στις επιχειρήσεις σύντομο επεξηγη-
ματικό σημείωμα στο οποίο καθορίζονται
οι στόχοι της νέας πρωτοβουλίας, ενώ τα
ερωτηματολόγια έχουν σχεδιαστεί έτσι
ώστε να συμπληρώνονται εύκολα, στην
εθνική γλώσσα κάθε επιχείρησης.
Ακολούθως, οι επιχειρήσεις διατυπώνουν
τις απόψεις τους, οι οποίες λαμβάνονται
υπόψη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στη
χάραξη νέων ευρωπαϊκών πολιτικών. Όταν
η διαβούλευση ολοκληρωθεί, η Επιτρο-
πή θέτει στη διάθεση των ενδιαφερομέ-
νων όλα τα αποτελέσματα. Για να τηρη-
θεί βεβαίως το απόρρητο, οι απαντήσεις
παρέχονται ως σύνολο και δεν αποδίδο-
νται σε μεμονωμένες επιχειρήσεις. Ο αριθ-
μός των διαβουλεύσεων περιορίζεται σε
6-8 το πολύ ανά έτος.
Η EBTP βασίζεται ολοκληρωτικά στο Δια-
Ποσοτική βελτίωση, μη συνοδευόμενη όμως από βελ-
τίωση στα ποιοτικά χαρακτηριστικά της επιχειρηματι-
κότητας, σημειώθηκε στη χώρα μας κατά την περίο-
δο 2008-2009, σύμφωνα με την ετήσια έκθεση του
Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών
για την Επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα. Αν και οι επι-
πτώσεις της οικονομικής κρίσης ήταν ηπιότερες σε σχέ-
ση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες, η ρηχότητα, η εσω-
στρέφεια και η μικρή συμβολή στην απασχόληση παραμένουν
τα βασικά χαρακτηριστικά της επιχειρηματικότητας στη χώρα μας.
Σύμφωνα με την έρευνα του ΙΟΒΕ, που πραγματοποιήθηκε στο
πλαίσιο του διεθνούς ερευνητικού προγράμματος GEM (Global
Entrepreneurship Monitor, Παρατηρητήριο για την Επιχειρημα-
τικότητα), η αντίληψη για την ύπαρξη καλών επιχειρηματικών
ευκαιριών επηρεάστηκε στην Ελλάδα ήδη από το 2008, ως απο-
τέλεσμα της επιδείνωσης του οικονομικού κλίματος που προ-
κλήθηκε από τις πρώτες ενδείξεις της κρίσης. Η υποχώρηση,
όμως, είναι ηπιότερη σε σχέση με άλλες χώρες που αντιμετώπι-
σαν σοβαρότερα προβλήματα όπως π.χ. Ισλανδία, Ιρλανδία,
Λετονία και Ουγγαρία.
Όπως επισημαίνεται σχετικά, αν και οι ουσιαστικές επιπτώσεις
αναμένεται να καταγραφούν στην έρευνα του 2009, ήδη τα ευρή-
ματα του 2008 παρέχουν κάποιες σημαντικές ενδείξεις για τις επι-
πτώσεις της κρίσης. Στην Ελλάδα, η πρώτη επίπτωση ήταν η
σημαντική αύξηση της επιχειρηματικότητας αρχικών σταδίων
λόγω ανάγκης. Οι δυσμενείς προβλέψεις για την εξέλιξη της κρί-
σης και η πιθανότητα απώλειας θέσεων εργασίας ώθησαν κάποια
άτομα στο να λειτουργήσουν "προληπτικά", εξασφαλίζοντας για
τον εαυτό τους απασχόληση μέσω της αυτοαπασχόλησης.
Συνοπτικά, η έρευνα της περιόδου 2008-2009 αποκαλύπτει ότι
περί τα 1,5 εκατ. άτομα (22% περίπου του πληθυσμού ηλικίας
18-64 ετών) αναπτύσσουν κάποιου τύπου επιχειρηματική δρά-
ση στη χώρα μας, ενώ περί τα 670.000 άτομα βρίσκονται στα
Η ελληνική επιχειρηματικότητα στα πρόθυρα της κρίσης
αρχικά στάδια επιχειρηματικής δραστηριότητας. Αυτή
η επίδοση είναι η υψηλότερη που έχει καταγραφεί για
την Ελλάδα, αλλά και μία από τις υψηλότερες στο
σύνολο των χωρών που συμμετέχουν στο πρόγραμ-
μα GEM, γεγονός που αποτυπώνει κυρίως το μεγάλο
ποσοστό της αυτοαπασχόλησης στην Ελλάδα.
Παράλληλα, περί τα 220.000 άτομα (2,3%, έναντι
2,6% το 2007) διέκοψαν την επιχειρηματική τους δραστηριότη-
τα μέσα στο 2008. Οι κύριες αιτίες για τη διακοπή λειτουργίας
των εγχειρημάτων που εντοπίζονται ήταν η περιορισμένη κερ-
δοφορία (45,2%), η δυσκολία χρηματοδότησης (17%), ενώ μόλις
το 3,7% βρήκε μια καλή ευκαιρία για να πουλήσει την επιχεί-
ρηση, έναντι 10% την προηγούμενη χρονιά. Συμπερασματικά, η
χαμηλή κερδοφορία ως συνέπεια της κρίσης επηρέασε φέτος
περισσότερο την απόφαση για έξοδο από την επιχειρηματικότη-
τα, σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια.
Πάντα σύμφωνα με την έρευνα, κατά το 2008 το 12,1% των
Ελλήνων ανδρών ηλικίας 18-64 ετών βρισκόταν στη φάση έναρ-
ξης ενός νέου εγχειρήματος, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τις
γυναίκες έφτασε το 7,7%. Και οι δύο δείκτες έχουν ενισχυθεί
σημαντικά σε σχέση με το 2007, αλλά η αύξηση στις γυναίκες
είναι εντονότερη, με αποτέλεσμα σχεδόν το 40% των επιχειρη-
ματιών αρχικών σταδίων να είναι γυναίκες, έναντι περίπου 30%
την προηγούμενη διετία.
Άνοδος της επιχειρηματικότητας ανάγκης
Πάντως, σύμφωνα με τα πορίσματα της έρευνας, αυτή η ποσοτική
βελτίωση δεν συνοδεύεται από βελτίωση στα ποιοτικά χαρακτη-
ριστικά της επιχειρηματικότητας, αλλά αντίθετα από επιδείνωση.
Το 35% των επιχειρηματικών προσπαθειών (έναντι 13% το 2007)
στράφηκαν στην επιχειρηματική δράση λόγω έλλειψης άλλων
δυνατοτήτων απασχόλησης, δηλαδή από ανάγκη. Ουσιαστικά, η
ποσοτική έκρηξη νέων εγχειρημάτων αυτής της περιόδου ήταν απο-
τέλεσμα της σημαντικής ανόδου της επιχειρηματικότητας ανάγκης.