Πώς προστατεύεται στην Ελλάδα μια
εφεύρεση;
Μια εφεύρεση έχει νομική προστασία μόνο
όταν κατοχυρωθεί με ΔΕ ή ΠΥΧ. Αρμόδιος
φορέας για την χορήγηση αυτών των τίτ-
λων είναι ο Οργανισμός Βιομηχανικής Ιδιο-
κτησίας.
Τι είναι το Δίπλωμα Ευρεσιτεχνίας (ΔΕ);
Είναι τίτλος προστασίας με ισχύ 20 χρό-
νων που απονέμεται στον δικαιούχο για
επινοήματα νέα, με εφευρετική δραστη-
ριότητα και επιδεκτικά βιομηχανικής εφαρ-
μογής.
Τι είναι το Πιστοποιητικό Υποδείγμα-
τος Χρησιμότητας (ΠΥΧ);
Είναι τίτλος προστασίας με ισχύ 7 χρόνων
που χορηγείται στον δικαιούχο για τρισ-
διάστατα αντικείμενα με καθορισμένο σχή-
μα και μορφή, που δίνουν λύση σε τεχνι-
κό πρόβλημα και διαθέτουν τα χαρακτηριστικά
του "νέου" και του "βιομηχανικά εφαρ-
μόσιμου".
Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στο ΔΕ
και το ΠΥΧ;
Εάν ένα προϊόν είναι νέο και έχει βιομη-
χανική εφαρμοσιμότητα, αλλά δεν παρου-
σιάζει εφευρετική δραστηριότητα, τότε δεν
είναι εφεύρεση και δεν μπορεί να λάβει
ΔΕ, αλλά πιθανώς μπορεί να λάβει ΠΥΧ.
Τι θεωρείται "νέο" επινόημα;
Νέα θεωρείται μια εφεύρεση η οποία δεν
ανήκει στη στάθμη της τεχνικής, δηλαδή
δεν ανήκει σε αυτά που είναι ήδη γνωστά
οπουδήποτε στον κόσμο, από γραπτή ή
προφορική περιγραφή ή με οποιοδήποτε
άλλο τρόπο, πριν την ημερομηνία κατά-
θεσης της Αίτησης Απονομής Διπλώματος
Ευρεσιτεχνίας. Νέα εφεύρεση θεωρείται
και η βελτίωση ενός ήδη γνωστού προϊό-
ντος.
Τι είναι "βιομηχανική εφαρμοσιμότη-
τα";
Μια εφεύρεση θεωρείται επιδεκτική βιο-
μηχανικής εφαρμογής, εάν το αντικείμενό
της μπορεί να παραχθεί ή να χρησιμοποι-
ηθεί σε οποιονδήποτε τομέα παραγωγικής
δραστηριότητας.
Τι είναι η "εφευρετική δραστηριότη-
τα";
Μια εφεύρεση θεωρείται ότι εμπεριέχει
εφευρετική δραστηριότητα, εάν κατά την
κρίση του ειδικού του συγκεκριμένου πεδί-
ου στο οποίο ανήκει, το περιεχόμενό της
δεν προκύπτει με προφανή τρόπο από την
ήδη υπάρχουσα στάθμη της τεχνικής. Για
να θεωρηθεί εφεύρεση ένα τεχνικό επί-
τευγμα, εκτός από το να είναι νέο και να
παρουσιάζει βιομηχανική εφαρμοσιμότη-
τα, θα πρέπει επιπλέον, να επιλύει ένα
τεχνικό πρόβλημα, με τρόπο τέτοιο που
να εμπεριέχει ένα εφευρετικό βήμα, δηλα-
δή μία εξέλιξη της τεχνικής, πέραν όσων
είναι ήδη γνωστά στον ειδικό.
Σε τι συνίσταται η προστασία που παρέ-
χουν τα ΔΕ και ΠΥΧ;
Με το ΔΕ ή το ΠΥΧ παρέχεται το μονο-
πωλιακό δικαίωμα στους δικαιούχους να
παράγουν, χρησιμοποιούν, πωλούν και
γενικά να εκμεταλλεύονται το επινόημά
τους στην Ελλάδα. Έτσι αποκλείουν κάθε
εκμετάλλευση, με οποιονδήποτε τρόπο,
της εφεύρεσης από τρίτο.
Τι θα συμβεί αν κάποιος τρίτος αντι-
γράψει και εκμεταλλευτεί εφεύρεση
που είναι κατοχυρωμένη με ΔΕ ή ΠΥΧ;
Ο δικαιούχος μπορεί να απαιτήσει από τα
ελληνικά δικαστήρια την άρση της προ-
σβολής του ΔΕ ή του ΠΥΧ και την παρά-
λειψή της για το μέλλον. Δικαιούται, επί-
σης, να απαιτήσει αποκατάσταση της ζημιάς
του ιδίου ή την απόδοση της ωφέλειας του
τρίτου από την παράνομη εκμετάλλευση
της εφεύρεσης. Διαζευκτικά μπορεί να απαι-
τήσει την απόδοση ποσού ανάλογου προς
τίμημα άδειας εκμετάλλευσης. Το δικα-
στήριο μπορεί ακόμα να διατάξει την κατα-
στροφή των προϊόντων που κατασκεύασε
αθέμιτα ο τρίτος ή, αντί της καταστροφής,
την απόδοσή τους ή μέρους αυτών στον
δικαιούχο, εφόσον αυτός το ζητήσει.
Ποια επινοήματα δεν μπορούν να προ-
στατευθούν με ΔΕ ή ΠΥΧ;
Δεν καλύπτονται ορισμένες περιπτώσεις
που ρητά αναφέρονται στον νόμο, όπως
ανακαλύψεις, επιστημονικές θεωρίες, μαθη-
ματικές μέθοδοι, αισθητικές δημιουργίες,
προγράμματα ηλεκτρονικών υπολογιστών
κ.ά.
Πού μπορεί κάποιος να απευθυνθεί
για την κατοχύρωση της εφεύρεσής
του στην Ελλάδα;
Αποκλειστικά στον ΟΒΙ, καθώς είναι ο μόνος
αρμόδιος Οργανισμός στον χώρο των εφευ-
ρέσεων στην Ελλάδα. Περισσότερες πλη-
ροφορίες παρέχονται στο τηλ.: 800 11
08108 και στο site www.obi.gr.
Ποιος είναι ο σωστός τρόπος να προ-
στατευθεί μια εφεύρεση στο εξωτερι-
κό;
Με την κατάθεση ολοκληρωμένης αίτη-
σης ΔΕ ή ΠΥΧ στον ΟΒΙ δικαιούστε να ισχυ-
ρισθείτε προτεραιότητα για την χορήγηση
ΔΕ ή ΠΥΧ για την ίδια εφεύρεση σε όλα
τα κράτη-μέλη της Συνθήκης των Παρι-
σίων. Έχετε στη διάθεσή σας περίοδο 12
μηνών από την ημερομηνία της κατάθεσης
για να καταθέσετε την αίτηση σε χώρες του
ενδιαφέροντός σας, με τον ισχυρισμό της
ελληνικής προτεραιότητας.
Για να καταθέσετε αίτηση απευθείας στην
χώρα που σας ενδιαφέρει, μπορείτε να επι-
λέξετε: α) κατάθεση αίτησης απευθείας στη
χώρα που σας ενδιαφέρει, β) κατάθεση
αίτησης για Ευρωπαϊκό ΔΕ, αφού επιλέ-
ξετε μεταξύ των 37 κρατών-μελών της
European Patent Convention το κράτος
στο οποίο επιθυμείτε να έχετε προστασία,
γ) κατάθεση αίτησης διεθνούς ΔΕ σε οποι-
οδήποτε από τα 141 κράτη-μέλη της Patent
Cooperation Treaty. Ο OBI συμβάλλει
σημαντικά στη διαδικασία των δύο τελευ-
ταίων περιπτώσεων καθώς λειτουργεί ως
γραφείο παραλαβής των αντιστοίχων αιτή-
σεων.
Πόσος χρόνος και χρήμα απαιτείται
για την κατοχύρωση μιας ευρεσιτε-
χνίας σε εθνικό, ευρωπαϊκό και διε-
θνές επίπεδο;
Η διαδικασία κατοχύρωσης ΔΕ στην Ελλά-
δα διαρκεί κατά μέσο όρο 13 μήνες. Στο
βασικό κόστος μέχρι τη χορήγηση υπο-
λογίζονται: Tέλος κατάθεσης 50 €, Τέλος
Έκθεσης Έρευνας 300 € (ή - εναλλακτικά
- Έκθεσης Έρευνας με Αιτιολογημένη Γνώ-
μη 800 €), Τέλος Χορήγησης 150 €. Για
τη χορήγηση Ευρωπαϊκού ΔΕ απαιτούνται
3-5 χρόνια και το ενδεικτικό κόστος ανέρ-
χεται σε 140.000 € για προστασία στις 13
ισχυρότερες οικονομίες από τις 37 του ΕPO.
Ο χρόνος κατοχύρωσης μιας ευρεσιτεχνίας
σε διεθνές επίπεδο εξαρτάται από τον χρό-
νο που χρειάζεται το εκάστοτε εθνικό γρα-
φείο να ολοκληρώσει τη διαδικασία κατο-
χύρωσης. Σε κάθε περίπτωση, χρειάζονται
18 μήνες προκειμένου να γίνει ηλεκτρονι-
κή δημοσίευση του ΔΕ που είναι το πρώ-
το στάδιο της διαδικασίας. Στη συνέχεια,
υπάρχει χρονικό περιθώριο 12 μηνών για
να διαλέξει ο καταθέτης τις χώρες προ-
στασίας που τον ενδιαφέρουν και να προ-
ετοιμαστεί προκειμένου να ξεκινήσει την
ενεργοποίηση της εθνικής διαδικασίας. Σε
αυτούς τους 30 περίπου μήνες προστίθε-
ται ο χρόνος που χρειάζεται το κάθε εθνι-
κό γραφείο για την κατοχύρωση της ευρε-
σιτεχνίας. Το κόστος για το πρώτο στάδιο
της ηλεκτρονικής δημοσίευσης ανέρχεται
σε 2.778 €. Σε αυτό το ποσό προστίθενται
τα έξοδα εκπροσώπησης και το κόστος
κατοχύρωσης σε κάθε χώρα προσδιορι-
σμού.
Ποιες είναι οι πιθανότητες να "πετύ-
χει" μια εφεύρεση;
Μόνο 1 από τα 20 επινοήματα γίνεται επι-
τυχημένο προϊόν. Μόνο 2 στα 100 ΔΕ απο-
φέρουν σημαντικά κέρδη. Από 1.500.000
εφευρέσεις μόνο οι 3.000 "στέκονται"
εμπορικά.
Συχνές Ερωτήσεις
02 - 03/ 2010
Ι
ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ
ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ
2 3
αφιέρωμα