Basic HTML Version
12/2011-02/2012 |
καινοτομια
ερευνα & τεχνολογια
7
Αξιοποιώντας την Έρευνα
Ελλάδα. Οι δράσεις απευθύνονται σε φο-
ρείς τοπικής αυτοδιοίκησης και αναπτυ-
ξιακούς οργανισμούς και υποστηρίζουν
εθνικές και περιφερειακές πρωτοβουλί-
ες για τη συγκρότηση clusters. Στον δι-
κτυακό τόπο του έργου περιλαμβάνονται
νέα και εκδηλώσεις για συνεργατικούς
σχηματισμούς, μελέτες, εκθέσεις καλών
πρακτικών, newsletters, κ.λπ.
Το Pooling4Clusters ανταποκρίνεται σε
προτεραιότητες της ΕΕ, όπως η ενίσχυ-
ση της ανταγωνιστικότητας σε στοχευμέ-
νες θεματικές περιοχές, η προώθηση της
έρευνας και της τεχνολογικής ανάπτυ-
ξης, η τόνωση των περιφερειών με βάση
την καινοτομία και η ανάδειξη της προστι-
θέμενης αξίας των ευρωπαϊκών μικρομε-
σαίων επιχειρήσεων.
περιφερειακών clusters
Pooling4Clusters
http://www.pooling4clusters.eu/
Corallia Cluster Initiative
http://www.corallia.org/
info
Έναν νέο μη αναμενόμενο μηχανισμό εκ-
φυλισμού των νευρικών κυττάρων ανα-
κάλυψαν οι ερευνητές του Ινστιτούτου
Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογί-
ας (ΙΜΒΒ) του Ιδρύματος Τεχνολογίας
και Έρευνας (ΙΤΕ) Κωστούλα Τρουλλινά-
κη και Νεκτάριος Ταβερναράκης. Τα απο-
τελέσματα της έρευνας, τα οποία δημοσι-
εύτηκαν στο EMBO Journal, ένα από τα
πιο έγκυρα διεθνή επιστημονικά περιοδι-
κά, αναμένεται να συμβάλουν στην καλύ-
τερη κατανόηση της κυτταρικής νέκρωσης
και στην ανάπτυξη νέων μεθόδων για την
πρόληψη ή τη θεραπεία νευροεκφυλιστι-
κών νόσων.
Οι νευροεκφυλιστικές ασθένειες που
συνδέονται με τη γήρανση, όπως οι νόσοι
Alzheimer, Parkinson και Huntington,
και τα εγκεφαλικά επεισόδια επηρεάζουν
αρνητικά την ποιότητα ζωής του ανθρώ-
που και, συχνά, οδηγούν στον θάνατο. Το
κύριο χαρακτηριστικό αυτών των ασθε-
νειών είναι η σταδιακή δυσλειτουργία και
τελικά η καταστροφή νευρώνων του εγκε-
φάλου και του νωτιαίου μυελού. Αποτέ-
λεσμα της απώλειας των νευρώνων είναι
οι ασθενείς να εμφανίζουν φυσικές και
διανοητικές βλάβες, όπως δυσκολία συ-
ντονισμού κινήσεων, προβλήματα κινητι-
κότητας, απώλεια μνήμης και προβλήμα-
τα λόγου.
Τα τελευταία χρόνια, αφενός, αυξάνε-
ται η συχνότητα τέτοιων ασθενειών και,
αφετέρου, γίνονται σημαντικά βήματα για
την εύρεση αποτελεσματικής θεραπείας.
Ωστόσο, υπάρχουν ακόμα πολλά που δεν
είναι γνωστά για τον νεκρωτικό κυτταρικό
θάνατο, τον κύριο τρόπο εκφυλισμού των
νευρώνων, και, έτσι, οι περισσότερες κλι-
νικές δοκιμές δεν έχουν δώσει ενθαρρυ-
ντικά αποτελέσματα.
Η αποκάλυψη όλων των μηχανισμών που
εμπλέκονται σε φαινόμενα νέκρωσης και
νευροεκφυλισμού είναι απαραίτητη για
την εύρεση νέων φαρμάκων που θα βο-
ηθήσουν στην πρόληψη, επιβράδυνση ή
ακόμα και στη θεραπεία όλων των νευρο-
εκφυλιστικών καταστάσεων.
Οι ερευνητές του ΙΜΒΒ Κωστούλα Τρουλ-
λινάκη και Νεκτάριος Ταβερναράκης, χρη-
σιμοποιώντας ως πειραματικό σύστημα
τον νηματώδη σκώληκα Caenorhabditis
elegans, αποκάλυψαν ότι δυο διαδικασίες
απαραίτητες για τη φυσιολογική λειτουρ-
γία των κυττάρων, οι μηχανισμοί της ενδο-
κύττωσης και της ενδοκυτταρικής μεταφο-
ράς, συνεισφέρουν σημαντικά και στη νέ-
κρωση τους. Η ενδοκύττωση είναι απαραί-
τητη για την πρόσληψη θρεπτικών και άλ-
λων μορίων από τα κύτταρα.
Στην περίπτωση των νευρικών κυττάρων,
η ενδοκύττωση έχει μεγάλη σημασία για
την επεξεργασία και τη μεταφορά σημά-
των ανάμεσα στους νευρώνες. Επιπλέον,
η ενδοκυτταρική μεταφορά φορτίων στα
κατάλληλα σημεία στο εσωτερικό του κυτ-
τάρου αποτελεί σημαντική διαδικασία για
την κυτταρική σηματοδότηση και τη φυσιο-
λογική του λειτουργία.
Τα αποτελέσματα της έρευνας του ΙΜΒΒ
εμπλέκουν για πρώτη φορά την υπερ-
ενεργοποίηση των διαδικασιών αυτών σε
φαινόμενα εκφυλισμού νευρικών κυτ-
τάρων. Επίσης, οι ερευνητές αποκάλυ-
ψαν ότι η ενδοκύττωση και ενδοκυτταρι-
κή μεταφορά συνδέονται με άλλους ήδη
γνωστούς κυτταρικούς μηχανισμούς που
εμπλέκονται στη νέκρωση όπως η αυτο-
φαγία. Η παρεμπόδιση των διαδικασιών
αυτών προστατεύει τους νευρώνες από
καταστροφή.
Περισσότερες πληροφορίες: Δρ Νεκτάριος
Ταβερναράκης, Διευθυντής Ερευνών, (Τηλ.:
2810-391066; E-mail: tavernarakis@imbb.
forth.gr, http://www.elegans.gr).
Έλληνες ερευνητές
αποκαλύπτουν νέο μηχανισμό
υπεύθυνο για τη νέκρωση των νευρικών κυττάρων
info
ITE (Tavernarakis Lab)
http://www.tavernarakislab.gr/
Endocytosis and intracellular
trafficking contribute to necrotic
neurodegeneration in C. elegan (pdf)
http://forth.gr/_gfx/pdf/Endo%20
EMBO.pdf