06-08/2012
|
καινοτομια
ερευνα & τεχνολογια
21
Αφιέρωμα
ευρωπαϊκό
Συμβούλιο
Έρευνας & ιΔεεΣ
το ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας
(
European Research Council, ERC) ξεκί-
νησε να λειτουργεί τον Φεβρουάριο του
2007,
ως ο πρώτος ευρωπαϊκός οργανι-
σμός που χρηματοδοτεί τους καλύτερους
επιστήμονες για να διεξάγουν πρωτοπο-
ριακή έρευνα στην ευρώπη. Μέσα από το
ειδικό Πρόγραμμα IΔεεΣ (7ο Πρόγραμμα
Πλαίσιο) υποστηρίζει την έρευνα αιχμής
σε όλα τα επιστημονικά πεδία, με μοναδι-
κό κριτήριο αξιολόγησης την αριστεία. Στό-
χος είναι, αφενός, η προώθηση της επι-
στημονικής αριστείας, ανεξάρτητα από ηλι-
κία, εθνικότητα και επιστημονικό πεδίο και,
αφετέρου, η προσέλκυση και η επιστροφή
στον ευρωπαϊκό χώρο Έρευνας των καλύ-
τερων νέων και έμπειρων ερευνητών. Ση-
μαντικά πλεονεκτήματα είναι η απλή και
ευέλικτη στρατηγική του προγράμματος, η
σαφής αποστολή και η ανεξάρτητη λειτουρ-
γία του.
το ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας βασίζε-
ται σε μια "τριγωνική" δομή. το επιστημο-
νικό Συμβούλιο (Scientific Council) είναι
το ανεξάρτητο σώμα που καθορίζει την επι-
στημονική στρατηγική, τη μεθοδολογία και
το ετήσιο πρόγραμμα του ERC. απαρτίζεται
από 22 διακεκριμένους επιστήμονες, με
Πρόεδρο την καθηγήτρια Helga Nowotny.
Η εκτελεστική υπηρεσία (Executive
Agency), διοικητικά αυτόνομη από την ευ-
ρωπαϊκή επιτροπή από το 2009, είναι αρ-
μόδια για την εφαρμογή της στρατηγικής
και τη διαχείριση του προγράμματος. Η ευ-
ρωπαϊκή επιτροπή παρέχει τους οικονομι-
κούς πόρους από το 7ο Πρόγραμμα Πλαί-
σιο, εγγυάται την αυτονομία και ακεραιό-
τητα του ERC και λογοδοτεί για τις δράσεις
του στο ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το ευ-
ρωπαϊκό Συμβούλιο.
ο συνολικός προϋπολογισμός του προ-
γράμματος είναι 7,5 δισ. ευρώ για την περί-
οδο 2007-2013. το πρόγραμμα έχει πλέ-
ον τις ακόλουθες δράσεις:
1.
Starting Grant: απευθύνεται σε ερευ-
νητές που έχουν πάρει τον διδακτορικό
τους τίτλο 2-7 χρόνια πριν την ανακοί-
νωση της προκήρυξης, και έχουν δυνα-
μική και ιδέες. χρηματοδοτεί την έρευ-
νά τους στην ευρώπη και τη δυνατότητα
να υποστηρίξουν τις δικές τους ερευνη-
τικές ομάδες.
2.
Consolidator Grants: απευθύνεται σε
ερευνητές που έχουν πάρει τον διδα-
κτορικό τους τίτλο 7-12 χρόνια πριν την
ανακοίνωση της προκήρυξης. χρηματο-
δοτεί την έρευνά τους στην ευρώπη.
3.
Advanced Grant: απευθύνεται σε κατα-
ξιωμένους ερευνητές και χρηματοδοτεί-
ται η πρωτοποριακή έρευνά τους στην
ευρώπη.
4.
Proof of Concept: η δράση ξεκίνησε τον
Μάρτιο του 2011, απευθύνεται σε ερευ-
νητές που χρηματοδοτούνται ήδη από το
πρόγραμμα ιΔεεΣ και αφορά τη μεταφο-
ρά ερευνητικών τους αποτελεσμάτων
προς την αγορά.
5.
Synergy Grant: η δράση ξεκίνησε το
2012
και απευθύνεται σε μικρές ομά-
δες ερευνητών (2-4 κύριοι ερευνητές
και ομάδες τους) που συνεργάζονται σε
έναν κοινό επιστημονικό στόχο.
26.666
προτάσεις την
περίοδο 2007-2011
Η έκδοση του εΚτ "5 years of Excellence
in the European Research Area, 2007-11,
the case of Greece" περιλαμβάνει στατιστι-
κά στοιχεία για 8 προκηρύξεις του ευρω-
παϊκού Συμβουλίου Έρευνας (4 Starting
Grants & 4 Advanced Grants), οι οποί-
ες ολοκληρώθηκαν έως το τέλος του
2011.
την περίοδο 2007-2011, υποβλή-
θηκαν 26.666 προτάσεις, εκ των οποίων
18.623 (70%)
αφορούσαν τις προκηρύξεις
Starting Grants και 8.043 (30%) τις προ-
κηρύξεις Advanced Grants.
από την ελλάδα υποβλήθηκαν 720 προτά-
σεις (2,8% του συνόλου των προτάσεων
που αξιολογήθηκαν από το ERC), εκ των
οποίων 518 (72%) αφορούσαν τη δράση
Starting Grants και 202 (28%) τη δράση
Advanced Grants. 406 προτάσεις (56%
των ελληνικών προτάσεων) υποβλήθηκαν
στο πεδίο των Φυσικών επιστημών και της
Μηχανικής, 235 (33%) προτάσεις στο πε-
δίο των επιστημών Ζωής και 79 προτάσεις
(11%)
στο πεδίο των Κοινωνικοοικονομι-
κών και ανθρωπιστικών επιστημών.
το ποσοστό επιτυχίας, σε ευρωπαϊκό επί-
πεδο, κυμαίνεται στο 14% για τη δράση
Advanced Grants και 10% για τη Staring
Grants. Στην ελλάδα το ποσοστό επιτυχί-
ας ανέρχεται στο 5% και για τις δυο δρά-
σεις. από τις 720 προτάσεις των ελλήνων
επιστημόνων, 65 πέρασαν το πρώτο στάδιο
της αξιολόγησης (ποσοστό επιτυχίας 13%).
ειδικότερα, στο δεύτερο στάδιο αξιολόγη-
σης πέρασαν 32 από τις 518 προτάσεις της
δράσης Starting Grants (ποσοστό επιτυχί-
ας 10%) και 33 από τις 202 προτάσεις της
δράσης Advanced Grants (ποσοστό επιτυ-
χίας 17%).
Όσον αφορά το θεματικό πεδίο των προ-
τάσεων, 43 από 406 προτάσεις στις Φυ-
σικές επιστήμες και τη Μηχανική πέρα-
σαν το πρώτο στάδιο αξιολόγησης (ποσο-
στό επιτυχίας 15%), 20 από τις 235 προτά-
σεις στις επιστήμες Ζωής (ποσοστό επιτυ-
χίας 15%) και 2 από τις 79 προτάσεις στις
Κοινωνικοοικονομικές και ανθρωπιστικές
επιστήμες (ποσοστό επιτυχίας 2%).
χρηματοδότηση ανά
Δράση & Θεματικό πεδίο
Έως το τέλος του 2011, το ευρωπαϊκό Συμ-
βούλιο Έρευνας είχε διαθέσει 4,2 δισ.
ευρώ σε πρωτοποριακά ερευνητικά έργα:
1,9
δισ. ευρώ για έργα στις Φυσικές επι-
στήμες και τη Μηχανική, 1,6 δισ. ευρώ στις
επιστήμες Ζωής και 700 εκατ. ευρώ στις
Κοινωνικοοικονομικές και ανθρωπιστικές
επιστήμες.
37
εκατ. ευρώ (0,9% του συνολικού προϋ-
πολογισμού του ERC) απορρόφησε η χώρα
μας, εκ των οποίων 16,9 εκατ. ευρώ (46%)
αφορούν νέους ερευνητές και 20,1 εκατ.
ευρώ (54%) αφορούν πιο έμπειρους ερευ-
νητές. 21,4 εκατ. ευρώ διατέθηκαν σε έργα
Φυσικών επιστημών και Μηχανικής και
15,6
εκατ. ευρώ σε έργα στον τομέα των
επιστημών Ζωής. Δεν χρηματοδοτήθηκε
κανένα έργο από τις Κοινωνικοοικονομι-
κές και ανθρωπιστικές επιστήμες.
την περίοδο 2007-2011, το ERC χρημα-
τοδότησε συνολικά 2.566 ερευνητές που
εργάζονται σε 470 διαφορετικούς οργανι-
σμούς της ευρώπης: 1.467 (57%) νέους
ερευνητές και 1.099 (43%) πιο έμπειρους
ερευνητές. Περισσότερα από 1.100 έργα
(45%
του συνόλου των έργου) εντάσσο-
νται στο πεδίο των Φυσικών επιστημών και
της Μηχανικής, 900 (36%) στις επιστήμες
Ζωής και περισσότερα από 450 (19%) στις
Κοινωνικοοικονομικές και ανθρωπιστικές
Mελέτη "5 years of Excellence in the European
Research Area, 2007-2011: the case of Greece"