22
καινοτομια
ερευνα & τεχνολογια | 06-08/2012
Επιστήμες. Όσον αφορά την εθνικότητα
των επιστημόνων που χρηματοδοτήθηκαν,
οι επιτυχόντες προέρχονται από 53 διαφο-
ρετικές χώρες, εκ των οποίων 20 εκτός Ευ-
ρώπης. Το 47% των επιτυχόντων από τρί-
τες χώρες έχουν αμερικανική υπηκοότητα
(75
ερευνητές), αλλά το 89% των επιτυχό-
ντων από τρίτες χώρες διέμεναν ήδη στην
Ευρώπη όταν υπέβαλαν την πρότασή τους
στο ERC.
Οι επιστήμονες που χρηματοδοτήθη-
καν από τη δράση Starting Grants επέ-
λεξαν, στην πλειοψηφία τους, κάποιον
φορέα υποδοχής σε κράτος μέλος της
ΕΕ και, μόνο το 12% σε συνδεδεμένη
χώρα. Το αντίστοιχο ποσοστό για τη δρά-
ση Advanced Grants ανέρχεται σε 16%.
Όσον αφορά τα χαρακτηριστικά των έρ-
γων, το 90% διαρκούν 5 έτη, το 6% 4
έτη και το 2% 3 έτη. Ο μέσος προϋπο-
λογισμός για τα έργα στις Φυσικές Επι-
στήμες, τη Μηχανική και τις Επιστήμες
Ζωής είναι 1,4 εκατ. ευρώ και 2,2 εκατ.
ευρώ στις δράσεις Starting και Advanced
Grants αντίστοιχα. Στις Κοινωνικοοικονο-
μικές και Ανθρωπιστικές Επιστήμες, τα πο-
σοστά αυτά ανέρχονται σε 1 εκατ. και 1,9
εκατ. ευρώ.
Όσον αφορά τα έργα στην Ελλάδα, έχουν
χρηματοδοτηθεί συνολικά 24 έργα – 14
έργα στη δράση Starting Grants και 10
έργα στη δράση Advanced Grants. 15
έργα εντάσσονται στο πεδίο των Φυσικών
Επιστημών και της Μηχανικής και 9 στις
Επιστήμες Ζωής. 22 έργα έχουν διάρκεια
5
ετών, 1 έργο έχει διάρκεια 4 ετών και
1
έργο έχει διάρκεια 3 ετών. Στον τομέα
των Επιστημών Ζωής, ο μέσος προϋπο-
λογισμός των ελληνικών έργων είναι 1,4
εκατ. ευρώ και 2,3 εκατ. ευρώ, στις δρά-
σεις Starting και Advanced Grants αντί-
στοιχα. Ο αντίστοιχος προϋπολογισμός
για τον τομέα των Φυσικών Επιστημών και
της Μηχανικής είναι 1 και 2,2 εκατ. ευρώ.
Εθνικότητα των ελληνικών
έργων & Έλληνες
στο εξωτερικό
Τα 24 έργα του Ευρωπαϊκού Συμβουλί-
ου Έρευνας που υλοποιούνται στην Ελ-
λάδα συντονίζονται από Έλληνες κύρι-
ους ερευνητές. Ωστόσο, 31 ερευνητές δι-
αφορετικής υπηκοότητας έχουν υποβά-
λει προτάσεις σε συνεργασία με ελληνι-
κό φορέα υποδοχής, αλλά, δυστυχώς, χω-
ρίς επιτυχία.
Συνολικά, 52 Έλληνες ερευνητές (32
Starting Grants, 20 Advanced Grants)
έχουν χρηματοδοτηθεί από το ERC. Από
αυτούς οι 24 υλοποιούν, όπως προανα-
φέρθηκε, την έρευνα τους στην Ελλάδα,
και οι 28 υλοποιούν την έρευ-
νά τους σε οργανισμούς εκτός
Ελλάδας (18 Starting Grants, 10
Advanced Grants).
Ο αριθμός των προτάσεων που
χρηματοδοτήθηκαν και υλοποι-
ούνται σε κάθε χώρα σχετίζεται
με το μέγεθος της χώρας (αριθ-
μός ερευνητών σε σχέση με τον
πληθυσμό) και την εθνική χρη-
ματοδότηση της έρευνας και και-
νοτομίας. Η Ελλάδα καταλαμβά-
νει τη 16η θέση όσον αφορά τον
αριθμό των προτάσεων που χρη-
ματοδοτήθηκαν και υλοποιού-
νται στη χώρα. Καταλαμβάνει,
ωστόσο, τη 12η θέση όσον αφο-
ρά τις προτάσεις που υλοποιού-
νται από ερευνητές με ελληνική
υπηκοότητα (ανεξάρτητα δηλα-
δή από τη χώρα που υλοποιού-
νται τα έργα).
Γεωγραφική κατανομή
&
Φορείς Υποδοχής
Η Αττική φιλοξενεί 13 έργα του ERC (54%
του συνόλου των ελληνικών έργων), τα
οποία υλοποιούνται σε 6 διαφορετικούς
οργανισμούς. Συγκεκριμένα, η Αθήνα φι-
λοξενεί 6 από τα 14 Starting Grants και
7
από τα 10 Advanced Grants. Οι επιτυχί-
ες αυτές συνδέονται άμεσα με τον πληθυ-
σμό, τον αριθμό των επιστημόνων και των
ερευνητικών οργανισμών στην Αθήνα, κα-
θώς, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat
(2005),
το 40% του ελληνικού πληθυ-
σμού και το 50% των ερευνητών βρίσκε-
ται στην Αθήνα.
Η Κρήτη είναι η δεύτερη περιφέρεια σε
επιτυχημένα έργα, με 4 Starting Grants
και 1 Advanced Grant. Αντιπροσωπεύει το
21%
των ελληνικών έργων ERC, ποσοστό
ιδιαίτερα υψηλό σε σχέση με τον πληθυ-
σμό, τον αριθμό των ερευνητών και τους
διαθέσιμους φορείς υποδοχείς.
Στην τρίτη θέση βρίσκεται η περιφέρεια
της Πάτρας, με 2 Starting και 1 Advanced
Grant. Τέλος, η Θεσσαλονίκη και τα Ιωάν-
νινα φιλοξενούν επίσης έργα του Ευρω-
παϊκού Συμβουλίου Έρευνας.
Όσον αφορά τους φορείς υποδοχής, σε
ευρωπαϊκό επίπεδο, η συντριπτική πλειο-
ψηφία των έργων υλοποιείται σε δημόσια
πανεπιστήμια και ερευνητικούς οργανι-
σμούς. Μόνο το 1% των έργων φιλοξενεί-
ται σε ιδιωτικούς οργανισμούς (11 έργα),
με ποσοστό επιτυχίας 14%.
Στην Ελλάδα, όλα τα έργα υλοποιούνται
σε δημόσιους οργανισμούς, 12 σε πα-
νεπιστήμια και 12 σε ερευνητικά κέντρα.
6
από τους 7 ερευνητές που εργάζονται
ταυτόχρονα, και σε Πανεπιστήμιο και σε
ερευνητικό κέντρο, επέλεξαν το ερευνητι-
κό κέντρο ως φορέα υποδοχής για το έργο
ERC. Τα 2/3 των ελληνικών έργων στον
τομέα των Επιστημών Ζωής (6 έργα) υλο-
ποιούνται σε ερευνητικά κέντρα, ενώ η
πλειοψηφία των έργων στις Φυσικές Επι-
στήμες και τη Μηχανική (9 έργα) υλοποι-
ούνται σε Πανεπιστήμια.
Το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ)
και το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας
(
ΙΤΕ) φιλοξενούν το 42% των ελληνικών
έργων, απορροφώντας περίπου το 50%
της χρηματοδότησης του ERC στην Ελλά-
δα. Το Πανεπιστήμιο Πατρών είναι στην
τρίτη θέση, με περίπου το 10% της συνο-
λικής χρηματοδότησης. Το ΕΜΠ και το ΙΤΕ
φιλοξενούν από 5 έργα. Ωστόσο, το ΙΤΕ
υπερτερεί σε αριθμό επιτυχημένων προ-
τάσεων που υποβλήθηκαν (6 επιτυχημέ-
νες προτάσεις, αλλά 1 ερευνητής μετέφε-
ρε την υλοποίηση του έργου στην Ακαδη-
μία Αθηνών).
Στα Starting Grants, προπορεύεται το ΙΤΕ
(3
έργα) και ακολουθούν το Ίδρυμα Ιατρο-
βιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθη-
νών, το Πανεπιστήμιο Πατρών και το Εθνι-
κό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
(2
έργα ο κάθε οργανισμός). Στα Advanced
Grants, προπορεύεται το ΕΜΠ (4 έργα) και
ακολουθούν το ΙΤΕ και το ΕΚΕΦΕ Δημόκρι-
τος (2 έργα ο κάθε οργανισμός).
6
ακόμα οργανισμοί φιλοξενούν από 1
έργο του ERC: το Αριστοτέλειο Πανεπιστή-
μιο Θεσσαλονίκης, το ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ - Ιν-
στιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών και
Εκδόσεων (ΙΤΥΕ), το Εθνικό Κέντρο Έρευ-
νας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕ-
ΤΑ), το ΕΚΕΒΕ Φλέμινγκ, το Πανεπιστήμιο
Ιωαννίνων και το Πανεπιστήμιο Kρήτης.
Αφιέρωμα
Γεωγραφική κατανομή των έργων του ERC στην Ελλάδα.