Basic HTML Version
8
καινοτομια
ερευνα & τεχνολογια | 09-11/2012
Η κατανάλωση τροφίμων με μεγάλη περιεκτικότητα
σε ακρυλαμίδιο, κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης,
συνδέεται με τη γέννηση νεογνών χαμηλότερου βά-
ρους και μικρότερης διαμέτρου κεφαλής. αυτό είναι
το συμπέρασμα διεθνούς μελέτης για τη διατροφή
που πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του ερευνητι-
κού έργου NewGeneris και δημοσιεύτηκε πρόσφατα
στο επιστημονικό περιοδικό Environmental Health
Perspectives. Στη μελέτη συμμετείχαν ερευνητές
από το εθνικό Ίδρυμα ερευνών και το Πανεπιστήμιο Κρήτης.
Ημελέτη "BirthWeight, HeadCircumference, andPrenatal Exposure
to Acrylamide from Maternal Diet: The European Prospective
Mother-Child Study (NewGeneris)" (EHP, Oct 2012) είναι η πρώτη
που εξετάζει την έκθεση σε ακρυλαμίδιο στην εγκυμοσύνη, και τις
επιπτώσεις της στα νεογέννητα. Η μελέτη βασίστηκε σε 1.100 έγκυ-
ες γυναίκες και τα νεογνά τους από τη Δανία, την αγγλία, την ελλάδα,
τη νορβηγία και την ισπανία. το ακρυλαμίδιο μετρήθηκε στο αίμα του
ομφαλίου λώρου των νεογνών με χρήση συγχρόνων βιολογικών τε-
χνικών, επιτρέποντας την εκτίμηση των επιπέδων έκθεσης κατά τους
τελευταίους μήνες της εγκυμοσύνης.
Στην έρευνα συμμετείχαν 21 ερευνητικά κέντρα και Πανεπιστήμια,
μεταξύ των οποίων το εθνικό Ίδρυμα ερευνών (Δρ Σ. Κυρτόπουλος,
Δρ Μ. Μποτσιβάλη) και το Πανεπιστήμιο Κρήτης (Μ. Κογεβίνας, Δρ λ.
χατζή, Δρ ε. Φθένου). επικεφαλής της μελέτης ήταν το Κέντρο Έρευ-
νας Περιβαλλοντικής επιδημιολογίας (CREAL) της Βαρκελώνης και το
Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης.
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, η διαφορά βάρους ανάμεσα σε νεο-
γνά των οποίων οι μητέρες εκτέθηκαν σε υψηλά ποσά ακρυλαμιδίου
και σε εκείνα με χαμηλή έκθεση φθάνει τα 132 γραμμάρια, ενώ η δι-
αφορά στην περίμετρο της κεφαλής φθάνει τα 0,32 εκατοστά. Έχει,
δε, αποδειχθεί ότι το χαμηλό βάρους του νεογέννητου συνδέεται με
διάφορες αρνητικές εξελίξεις στην υγεία νωρίς ή αργότερα στη ζωή,
όπως καρδιακές παθήσεις και διαβήτη. επίσης η μειωμένη περίμετρος
κεφαλής συνδέεται με καθυστέρηση στην ανάπτυξη του νευρικού συ-
στήματος.
το ακρυλαμίδιο προσλαμβάνεται, συνήθως, μέσω τροφίμων όπως οι
τηγανητές πατάτες, τα τσιπς (πατατάκια), τα μπισκότα, τα δημητριακά
πρωινού και ο καφές. Σχηματίζεται κατά την παρασκευή τροφίμων με
μεγάλη περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες, ειδικότερα κατά το τηγάνι-
σμα, το φρυγάνισμα ή το ψήσιμο, και μάλιστα αυξάνεται με την αύξη-
ση της θερμοκρασίας και τον χρόνο παρασκευής. Η διατροφική έκθε-
ση στο ακρυλαμίδιο κατά την εγκυμοσύνη έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον,
καθώς αυτό περνά τον πλακούντα και μπορεί να επηρεάσει το έμβρυο.
Σύμφωνα με τον Δρ. Σωτήρη Κυρτόπουλο (Διευθυντή ερευνών
στο ινστιτούτο Βιολογίας, Φαρμακευτικής χημείας & Βιοτεχνολο-
γίας, ειε) "το εθνικό Ίδρυμα ερευνών με το επιστημονικό του έργο
στον τομέα της περιβαλλοντικής υγείας και την
ενεργό συμμετοχή του σε πρωτοποριακά ευρω-
παϊκά έργα, όπως του NewGeneris, συμβάλλει
στην προστασία της δημόσιας υγείας και μάλι-
στα της νέας γενιάς, ερευνώντας τους κινδύνους
στους οποίους εκτίθενται τα νεογνά, λόγω γενο-
τοξικών χημικών στα τρόφιμα και το περιβάλλο-
ντος. Όπως προκύπτει από τις σχετικές μελέτες,
οι κίνδυνοι μπορεί να ξεκινούν από την ενδομή-
τρια ζωή και τη διατροφή των μητέρων".
Η υπεύθυνη για την εκτίμηση της διατροφικής έκθεσης μέσω ερωτη-
ματολογίων στο πλαίσιο του NewGeneris, Δρ Μ. Μποτσιβάλη, αναφέ-
ρει ότι: "H μελέτη αναδεικνύει τη σημασία της κατανάλωσης ορισμέ-
νων τροφίμων για την έκθεση στο ακρυλαμίδιο, ουσία με δυνητικές
τοξικές επιδράσεις. Στη μελέτη εξετάστηκε επίσης η επίδραση και άλ-
λων παραγόντων, όπως κοινωνικοί παράγοντες και ο τρόπος ζωής συ-
μπεριλαμβανομένου του καπνίσματος. Η μέγιστη επίδραση του ακρυ-
λαμιδίου στο βάρος των νεογνών που παρατηρήθηκε ήταν συγκρίσι-
μη ποσοτικά με εκείνη του καπνίσματος των μητέρων κατά την εγκυ-
μοσύνη, γνωστή από άλλες μελέτες. Στην ελλάδα (Κρήτη) η έκθε-
ση σε ακρυλαμίδιο ήταν μεταξύ των χαμηλότερων της μελέτης, ενώ
τα υψηλότερα ποσοστά βρέθηκαν στην αγγλία και τα χαμηλότερα στη
Δανία".
Σημειώνεται πως το έργο NewGeneris συγχρηματοδοτήθηκε από το
6ο Πρόγραμμα Πλαίσιο για την Έρευνα της εε και έχει στόχο τη διε-
ρεύνηση του ρόλου των χημικών ουσιών που προσλαμβάνονται μέσω
της διατροφής κατά την εγκυμοσύνη στην πρόκληση αυξημένου κιν-
δύνου για εμφάνιση καρκίνου και διαταραχών του ανοσοποιητικού
συστήματος κατά την παιδική ηλικία καθώς και άλλων επιδράσεων
κατά τη γέννηση. Συντονιστής του έργου είναι ο Καθ. Jos Kleinjans
του Πανεπιστημίου του Μάαστριχτ.
Περισσότερες πληροφορίες: εθνικό Ίδρυμα ερευνών (Δρ Μ. Μποτσι-
βάλη, e-mail: mbotsi@eie.gr, τηλ.: 210 7273784).
Αξιοποιώντας την Έρευνα
Μελέτη συνδέει τη μεγάλη πρόσληψη ακρυλαμιδίου
κατά την εγκυμοσύνη με νεογνά μειωμένου βάρους
Ημελέτη"BirthWeight,HeadCircumference,andPrenatalExposure
to Acrylamide from Maternal Diet: The European Prospective
Mother-Child Study (NewGeneris)" (EHP, Oct 2012)
Έργο NewGeneris
ΙνστιτούτοΒιολογίας, Φαρμακευτικής Χημείας και Βιοτεχνολογίας ΕΙΕ
info
O ελληνικός δικτυακός τόπος για έρευνα, τεχνολογία, καινοτομία
νέα - εκδηλώσεις - ανοιχτές προκηρύξεις
Καινοτόμες τεχνολογίες - εκδόσεις - Η έρευνα στα ΜΜε