Οι ερευνητές του Πανεπιστημίου Στάνφορντ
ενσωματώνουν τη γνώση του πλήθους σε τρία
ερευνητικά έργα που αφορούν στις ψηφιακές
ανθρωπιστικές επιστήμες. Τα έργα αφορούν πι-
λοτικές δράσεις που αποσκοπούν στη διερεύνη-
ση των δυνατοτήτων "αξιοποίησης της γνώσης
του ευρύ κοινού μέσω της χρήσης της τεχνολο-
γίας για την ενίσχυση της ακαδημαϊκής έρευνας"
σύμφωνα με τον Zephyr Frank, λέκτορα της Ιστο-
ρίας και διευθυντή του Κέντρου Χωρικής και Κει-
μενικής Ανάλυσης (Center for Spatial and Textual
Analysis) του Πανεπιστημίου, το οποίο υλοποιεί
τα έργα με υποστήριξη από το ‘Ιδρυμα Andrew
W. Mellon.
Ο πληθοπορισμός (crowdsourcing) όπως αναφέ-
ρεται στην Βικιπαίδεια, είναι "μία μορφή συλλο-
γικής διαδικτυακής δραστηριότητας στην οποία
ένα άτομο, ένα ίδρυμα, ένας μη κερδοσκοπικός
οργανισμός ή μία εταιρεία προτείνει σε μία ομά-
δα ατόμων με ποικίλες γνώσεις, ετερογένεια και
αριθμό, μέσω μίας ανοικτής πρόσκλησης, να
αναλάβουν εθελοντικά μια εργασία. Η ανάληψη
της εργασίας, η οποία ποικίλλει σε πολυπλοκό-
τητα και στο βαθμό στον οποίο είναι χωρισμένη
και στην οποία το πλήθος πρέπει να συμμετάσχει
με προσωπική εργασία, χρήματα, γνώση, εμπει-
ρία, περιλαμβάνει πάντοτε αμοιβαίο όφελος και
για τις δύο πλευρές". Η λέξη crowdsourcing στα
αγγλικά προέρχεται από την ένωση των λέξεων
crowd (πλήθος) και outsourcing (εξωτερική ανά-
θεση εργασιών).
Το πρώτο έργο με τίτλο "Η Χρονιά του Κόλπου"
ενθαρρύνει τους ερασιτέχνες ιστορικούς που
είναι κάτοικοι της περιοχής του Κόλπου του Σαν
Φρανσίσκο να μοιραστούν τις γνώσεις και τα
ιστορικά κειμήλια που έχουν στην κατοχή τους
και τα οποία αφορούν στην ιστορία της περιο-
χής. Ήδη έχουν γίνει χιλιάδες υποβολές, τόσο δι-
αδικτυακά όσο και με τη βοήθεια εξειδικευμένου
προσωπικού που προσφέρει υπηρεσίες ψηφιο-
ποίησης κατά τη διάρκεια κοινοτικών εκδηλώσε-
ων στην Ιστορική Εταιρία της Καλιφόρνια.
O Michael Rettie, π.χ., λάτρης των παλαιοβιβλιο-
πωλείων είχε ανακαλύψει δεκάδες ιστορικές φω-
τογραφίες σε ξεχασμένα κουτιά. Μέσω του έρ-
γου "Η Χρονιά του Κόλπου", ο Michael ανεβάζει
τις φωτογραφίες αυτές διαδικτυακά, έτσι ώστε
να μπορούν να ταυτοποιηθούν με τη βοήθεια
του κοινού, το οποίο εκτός από σχετικές πλη-
ροφορίες βοηθά και στην γεωτοποθέτηση των
φωτογραφιών στα σημεία όπου είχαν τραβηχτεί,
τοποθετώντας τις σε έναν ψηφιακό χάρτη και
βοηθώντας στη δημιουργία ενός εικονικού ιστο-
ρικού χάρτη της περιοχής.
Μέσα από την υλοποίηση του έργου, οι ερευ-
νητές στόχο έχουν να διερευνήσουν κατά πόσο
υπάρχει ενδιαφέρον και ενθουσιασμός από τον
κόσμο για την ενεργή συμμετοχή, διαδικτυα-
κά, σε τοπικά και περιφερειακά γεγονότα, έτσι
ώστε να δημιουργηθεί μία νέα
ιστορική αφήγηση που αφο-
ρά τις προσωπικές ιστορίες
των ανθρώπων. "Ελπίζουμε,
μέσω του πληθοποριστικού
αυτού έργου, να δώσουμε
φωνή στις διαφορετικές εθνο-
τικές κοινότητες γύρω από
τον Κόλπο, και στις εμπειρίες
τους, οι οποίες κατά κανόνα
απουσιάζουν από τα επίσημα
ιστορικά αρχεία" δηλώνει ο
Jon Christensen, ο οποίος επι-
μελείται της παράλληλης έκ-
θεσης που πλαισιώνει το έργο.
Ένα άλλο πληθοποριστικό έργο με τίτλο "500 μυ-
θιστορήματα" αφορά σε ένα εξειδικευμένο κοι-
νό: οι λάτρεις των Βρετανικών μυθιστορημάτων
καλούνται να συμμετάσχουν στη χαρτογράφηση
του τρόπου με τον οποίο παρουσιάζεται το Λον-
δίνο στη λογοτεχνία του 18ου και 19ου αιώνα.
Το τρίτο έργο φέρνει σε επαφή ερασιτέχνες
γνώστες των σιδηροδρόμων με ακαδημαϊκούς
για να συγκριθούν αλλά και να συνδυαστούν οι
διαφορετικές ερμηνείες για το πώς η επέκταση
των σιδηροδρόμων άλλαξε τις κοινότητες κατά
μήκος των Ηνωμένων Πολιτειών.
Τα έργα πραγματοποιούνται σε συνεργασία με
το Historypin, μία διαδικτυακή πλατφόρμα που
επιτρέπει το διαμοιρασμό ιστορικών φωτογρα-
φιών, τον σχολιασμό τους, τη γεωτοποθέτησή
τους σε χάρτες και τη σύγκρισή τους με σημε-
ρινές φωτογραφίες από τις ίδιες τοποθεσίες.
Πρόκειται για έναν εναλλακτικό τρόπο διαμοιρα-
σμού και σχολιασμού της ιστορίας.
ριστασιακά τα χρονικά όρια, και δημιουργώντας
τελικά μεγάλη σύγχυση γύρω από τις επιτρεπό-
μενες περιόδους εμπάργκο στη δημοσίευση των
έργων.
Η μελέτη BIS προσφέρει, ακόμη, ξεκάθαρη κα-
θοδήγηση σχετικά με την εφαρμογή και τον
έλεγχο της συμμόρφωσης σχετικά με τις προ-
τεινόμενες πολιτικές. Η ασάφεια αναφορικά με
τους χρονικούς αποκλεισμούς ενέχει τον κίνδυ-
νο, όπως και έγινε, ορισμένοι εκδότες να επιβάλ-
λουν πολύ εκτενείς περιόδους αποκλεισμού. Η
μελέτη συστήνει τον περιορισμό των χρονικών
αποκλεισμών σε 6 μήνες το μέγιστο για τους το-
μείς της επιστήμης, τεχνολογίας και υγείας και
12
μήνες για τους ανθρωπιστικούς τομείς. Συ-
στήνει, ακόμη, ότι πρέπει να επιβάλλεται άμεση
κατάθεση ενός έργου και ότι τα μεταδεδομένα
του πρέπει να διατίθενται ελεύθερα, ακόμη και
αν η πρόσβαση στο ίδιο το έργο υπόκειται σε
περιορισμούς.
Η μελέτη, τέλος, συστήνει την ευθυγράμμιση
των πολιτικών των διαφορετικών χρηματοδοτι-
κών φορέων και φορέων διεξαγωγής έρευνας.
Το SPARC Europe θεωρεί ότι η εναρμόνιση των
πολιτικών όλων των εμπλεκομένων φορέων εί-
ναι καίριας σημασίας ώστε να επιτευχθεί πραγ-
ματική υιοθέτηση και σωστή υλοποίηση της
Ανοικτής Πρόσβασης.
Στην ανακοίνωσή του με αφορμή την έκδοση
της μελέτης της επιτροπής BIS, το SPARC Europe
εξαίρει τις πρωτοπόρες προσπάθειες της Μ.
Βρετανίας στην υιοθέτηση συγκροτημένων και
συντονισμένων πολιτικών Ανοικτής Πρόσβασης
στην έρευνα και υποστηρίζει ότι η νέα μελέτη
προσφέρει ουσιαστική καθοδήγηση, ιδίως προς
την κυβέρνηση και το Συμβούλιο Έρευνας για
την υιοθέτηση των σωστών μέτρων για τη με-
γαλύτερη δυνατή ανταποδοτικότητα από την
υιοθέτηση της Ανοικτής Πρόσβασης και ταυτό-
χρονα τη δημιουργία ενός παραδείγματος προς
μίμηση σε παγκόσμιο επίπεδο.
09 - 11/2013
|
καινοτομια
ερευνα & τεχνολογια
17
Ανοικτή Πρόσβαση στη Γνώση
Ο
πληθοπορισμός στην υπηρεσία των Ανθρωπιστικών
Επιστημών:
πιλοτικά έργα από το Πανεπιστήμιο
του Στάνφορντ
info
“
Η Χρονιά του Κόλπου”
Crowdsourcing For Humanities Research
Historypin
Πληθοπορισμός (στα αγγλικά):
Center for Spatial and Textual Analysis
info
Business, Innovation and Skills Committee
–
Fifth Report
Η ανακοίνωση του SPARC Europe