12/2013 - 02/2014
|
καινοτομια
ερευνα & τεχνολογια
19
Ανοικτή Πρόσβαση στη Γνώση
Η Europeana, η Ψηφιακή Βιβλιοθήκη, Μουσείο
και Αρχείο της Ευρώπης, γιόρτασε τον Νοέμ-
βριο 2013 τα πέμπτα γενέθλιά της, φθάνοντας,
ταυτόχρονα, τα 30 εκατομμύρια ψηφιακά αντι-
κείμενα, δύο χρόνια πριν από τον προβλεπόμε-
νο στόχο. Η Europeana συλλέγει σε μία ενιαία
βάση δεδομένων, την πληροφορία που συνο-
δεύει τα ψηφιακά αντικείμενα και παρέχει ένα
ενιαίο σημείο πρόσβασης στο πολιτιστικό υλι-
κό που συλλέγεται σε όλο τον ευρωπαϊκό χώρο.
Σήμερα, πάνω από 2.300 πολιτιστικοί οργανι-
σμοί από όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής
Ένωσης προσφέρουν περιεχόμενο όπως χάρ-
τες, βιβλία, φωτογραφίες, οπτικοακουστικό
υλικό, πίνακες ζωγραφικής και έργα γλυπτικής.
Δεν πρόκειται, όμως, μόνο για παλαιό υλικό.
Το 30ο εκατομμυριοστό αντικείμενο που προ-
στέθηκε στη Europeana είναι η ταινία κινουμέ-
νων σχεδίων The Fantastic Flying Books of Mr.
Morris Lessmore, που κέρδισε το βραβείο της
Ακαδημίας για την Καλύτερη Ταινία Κινουμέ-
νων Σχεδίων Μικρού Μήκους το 2012.
Το έργο αφορά την ιστορία ενός ανθρώπου
που αφιερώνει τη ζωή του στα βιβλία και τον
τρόπο που τα βιβλία του επιστρέφουν τη χάρη.
Το φιλμάκι έχει καταστεί διαθέσιμο από την Ars
Electronica, μία αυστριακή οργάνωση η οποία
συνενώνει την τέχνη, την τεχνολογία και την
επιστήμη, το Kulturpool, τον αυστριακό εθνικό
συσσωρευτή πολιτιστικού περιεχομένου και
το ευρωπαϊκό έργο Digitising Contemporary
Art. Το έργο συνοδεύεται από άδεια Creative
Commons που σημαίνει ότι μπορεί να διαμοι-
ράζεται ελεύθερα με νόμιμο τρόπο.
Με αφορμή την επέτειο των 5 ετών λειτουργίας
της Europeana, η διευθύντριά της Jill Cousins,
δήλωσε: "Είμαστε στο σημείο καμπής όπου ευ-
χόμαστε ότι θα αρχίσουμε να δρέπουμε τους
καρπούς της σκληρής δουλειάς η οποία έχει
συντελεστεί από τη Europeana με τη συμβολή
χιλιάδων οργανισμών από όλη την Ευρώπη, οι
οποίοι συνεργάστηκαν με τη συμβολή ψηφια-
κού περιεχομένου και τεχνολογίας, καθώς και
τη διάθεση του περιεχομένου με χρήσιμο και
διαλειτουργικό τρόπο.
Η εφαρμογή Open Culture app της Europeana
δείχνει τις δυνατότητες που υπάρχουν με το
ανοικτό και σωστά τεκμηριωμένο περιεχόμενο.
Επιδιώκουμε περισσότερες τέτοιες δημιουργι-
κές χρήσεις της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.
Υποχρέωσή μας τώρα είναι να εξελιχθούμε σε
κάτι πέρα από μία διαδικτυακή πύλη - μία ευ-
ρύτερη πλατφόρμα όπου ο καθένας μπορεί να
χρησιμοποιήσει τα δεδομένα για τα δικά του
δημιουργικά έργα."
Τα τελευταία πέντε χρόνια η Europeana έχει
γίνει κινητήρια δύναμη για τον χώρο της ψη-
φιακής πολιτιστικής κληρονομιάς. Το μοντέλο
των μεταδεδομένων της Europeana υιοθετή-
θηκε από τη Δημόσια Ψηφιακή Βιβλιοθήκη
της Αμερικής, και ο οργανισμός πρωτοστατεί
παγκοσμίως
στην
Ανοικτή Πρόσβαση.
Το 2012 αποτέλεσε
σημείο-καμπή στην
ανοικτή
πρόσβαση
στην
πολιτιστική
κληρονομιά,
όταν
η Europeana κατέ-
στησε διαθέσιμες 20
εκατ. εγγραφές με την
πλέον ανοικτή άδεια
χρήσης, καθιστώντας
όλα της τα μεταδεδο-
μένα ανοικτά διαθέ-
σιμα για οποιαδήποτε
περαιτέρω
χρήση,
επισφραγίζοντας με
την ενέργεια αυτή, τη
σημασία του Δημόσι-
ου Χώρου (Public Domain) για τη δημιουργική
επανάχρηση του περιεχομένου.
Η καινοτόμos αυτή ενέργεια έχει επιτρέψει τον
διαμοιρασμό του περιεχομένου της Europeana
εκτός του δικτυακού της τόπου, και μέσω APIs,
που σημαίνει ότι οποιοσδήποτε μπορεί να έχει
πρόσβαση σε αυτά και να δημιουργήσει εφαρ-
μογές που επαναχρησιμοποιούν την πληροφο-
ρία, όπως σε apps και ηλεκτρονικά παιχνίδια. Η
δυνατότητα αυτή είναι ιδιαίτερα πολύτιμη για
τη δημιουργική βιομηχανία, η οποία με τη σει-
ρά της έχει άμεση και εύκολη πρόσβαση στον
πολιτιστικό πλούτο της Ευρώπης, για τη δημι-
ουργία νέων χρήσιμων εφαρμογών για τους
χρήστες.
Μία ακόμη σημαντική υπηρεσία της Europeana
είναι το Open Culture app για συσκευές Apple
και Android, το οποίο διαθέτει 450.000 επιλεγ-
μένα ψηφιακά αντικείμενα και θησαυρούς από
τις συλλογές των μεγαλύτερων πολιτιστικών
ιδρυμάτων της Ευρώπης.
Η Europeana έχει, ακόμη, συντελέσει σημαντι-
κά στον τρόπο με τον οποίο το κοινό αλληλεπι-
δρά με την πολιτιστική του κληρονομιά διαδι-
οι τελικοί χρήστες
μπορούν οι ίδιοι να ανεβάσουν περιεχόμενο
και να εξερευνήσουν οικογενειακές ιστορίες
του Πρώτου Παγκοσμίου Πολέμου και της περι-
όδου της πτώσης του Σιδηρούν Παραπετάσμα-
τος. Χιλιάδες άνθρωποι από 17 χώρες έχουν
μπορέσει να διαμοιραστούν περισσότερα από
60.000
οικογενειακά κειμήλια και προσωπικές
ιστορίες στο διαδίκτυο, δημιουργώντας μία μο-
ναδική πανευρωπαϊκή και συμμετοχική θεώρη-
ση των δύο αυτών ιστορικών περιόδων.
Στον δικτυακό τόπο
τον
οποίο, επίσης, λειτουργεί το Ίδρυμα της
Europeana οι φορείς ψηφιακού πολιτιστικού
περιεχομένου και οι επαγγελματίες της δημι-
ουργικής βιομηχανίας μπορούν να ενημερω-
θούν για το πώς μπορούν να δώσουν περιε-
χόμενο στη Europeana, πώς μπορούν να το
χρησιμοποιήσουν για περαιτέρω χρήσεις, και
να ενημερωθούν εν γένει γύρω από τις τελευ-
ταίες εξελίξεις που αφορούν τη Europeana.
Με 270.000 περίπου αντικείμενα το ελληνικό
περιεχόμενο βρίσκεται στην 17η θέση ανάμε-
σα στις ευρωπαϊκές χώρες που συμμετέχουν,
ενώ 24.000 αντικείμενα προέρχονται από τις
συλλογές και τα αποθετήρια που υποστηρίζει
το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης, όπως το απο-
θετήριο της Ζωφόρου του Παρθενώνα και οι
ψηφιακές συλλογές πολιτιστικού περιεχομένου
Πανδέκτης και οι Ψηφιακές Βιβλιοθήκες των
Δημόσιων Κεντρικών Βιβλιοθηκών.
Το ποσοστό αυτό προβλέπεται να αυξηθεί ση-
μαντικά με την προσθήκη, τα επόμενα χρόνια,
του πολιτιστικού περιεχομένου που ψηφιοποι-
είται στο πλαίσιο της πρόσκλησης 31 και 31.2
του Επιχειρησιακού Προγράμματος "Ψηφιακή
Σύγκλιση" και το οποίο θα καταστεί διαθέσιμο
από το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης μέσω ενός
ενιαίου σημείου πρόσβασης, καθώς και στη
Europeana.
Η
ψηφιακή βιβλιοθήκη της Ευρώπης Europeana
γίνεται 5 ετών, με 30 εκατ. αντικείμενα
info
Europeana
Τhe Fantastic Flying Books of Mr. Morris Lessmore
