20
καινοτομια
ερευνα & τεχνολογια | 12/2013 - 02/2014
Σε συνδυασμό με την, υποχρεωτική πλέον,
Ανοικτή Πρόσβαση στις δημοσιεύσεις που
προκύπτουν ως αποτέλεσμα της έρευνας που
διεξάγεται στο πλαίσιο του νέου προγράμματος
"
Ορίζοντας 2020", η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υλο-
ποιεί και πιλοτικό πρόγραμμα για την ανοικτή
πρόσβαση στα ερευνητικά δεδομένα. Με το πι-
λοτικό αυτό πρόγραμμα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή
υλοποιεί την πολιτική της για ανοικτή πρόσβα-
ση και στα δημόσια χρηματοδοτούμενα επι-
στημονικά δεδομένα, όπως αποτυπώνεται στη
Σύστασή της για την πρόσβαση στην επιστημο-
νική πληροφορία (Ιούλιος 2012).
Στο πλαίσιο του Ορίζοντα 2020, οι ερευνητές
οι οποίοι θα συμμετάσχουν στο πιλοτικό πρό-
γραμμα καλούνται να δημοσιεύσουν, με ανοι-
κτή πρόσβαση, τα δεδομένα τα οποία μπορούν
να χρησιμοποιηθούν για την επαληθευσιμότη-
τα των αποτελεσμάτων που παρουσιάζονται σε
επιστημονικές δημοσιεύσεις, στην ερευνητική
κοινότητα, τους πολίτες και τις επιχειρήσεις.
Η ανοικτή περαιτέρω χρήση των δημόσια χρη-
ματοδοτούμενων ερευνητικών δεδομένων,
αναμένεται να οδηγήσει σε βελτίωση της αποτε-
λεσματικότητας και της διαφάνειας της έρευνας.
Αναμένεται, επίσης, να συντελέσει αποτελεσμα-
τικά στην οικονομική ανάπτυξη μέσα από την
ανοικτή καινοτομία.
Για τη διετία 2014-15 η χρηματοδότηση ύψους
3
δισ. ευρώ θα διοχετευθεί στις θεματικές περι-
οχές που συμμετέχουν στο πιλοτικό πρόγραμμα
για τα Ανοικτά Ερευνητικά Δεδομένα, και συγκε-
κριμένα:
•
Μελλοντικές και Αναδυόμενες Τεχνολογίες
(
Future and Emerging Technologies)
•
Ηλεκτρονικές, Ερευνητικές Υποδομές (Re-
search infrastructures- part e-Infrastructures)
•
Βιομηχανική Υπεροχή- Υπηρεσίες Πληροφό-
ρησης και Επικοινωνίας (Leadership in enabling
and industrial technologies – Information and
Communication Technologies)
•
Κοινωνικές Προκλήσεις: Ασφαλής, Καθαρή
και Αποτελεσματική Ενέργεια- Έξυπνες Πόλεις
και Κοινότητες (Societal Challenge: Secure,
Clean and Efficient Energy – part Smart cities
and communities)
•
Κοινωνικές Προκλήσεις: Κλιματική Δράση,
Περιβάλλον, Αποτελεσματική Χρήση Πόρων,
Πρώτες Ύλες (Climate Action, Environment,
Resource Efficiency and Raw materials)
•
Κοινωνικές Προκλήσεις: Η Ευρώπη σε ένα με-
ταβαλλόμενο κόσμο- συμμετοχικές, καινοτόμες
και σκεπτόμενες κοινωνίες (Societal Challenge:
Europe in a changing world – inclusive,
innovative and reflective Societies)
•
Επιστήμη μαζί και για την κοινωνία (Science
with and for Society)
Ορισμένα έργα μπορούν να απέχουν από αυτή
την υποχρέωση, εφόσον υπάρχουν σοβαροί
λόγοι διασφάλισης των πνευματικών δικαιω-
μάτων, προστασίας προσωπικών δεδομένων,
για λόγους ασφάλειας, ή εφόσον η έρευνά τους
κινδυνεύει λόγω της ανοικτής διάθεσης των δε-
δομένων.
Το πιλοτικό πρόγραμμα αναμένεται να συμβάλ-
λει στην ανάδειξη της απαιτούμενης υποδομής
που θα κληθεί να υποστηρίξει την ανοικτή διά-
θεση των δεδομένων. Θα αναδείξει, ακόμη, τα
κίνητρα που χρειάζονται οι ερευνητές για να δι-
αχειριστούν και να διαμοιραστούν τα δεδομένα
τους. Το πιλοτικό πρόγραμμα θα ισχύσει για όλη
τη διάρκεια του Ορίζοντα 2020 και θα επηρεά-
σει την περαιτέρω διαμόρφωση πολιτικών για
την Ανοικτή Πρόσβαση.
Η πρόσβαση στις επιστημονικές δημοσιεύσεις
και τα ερευνητικά δεδομένα του Οριζοντα 2020
υποστηρίζεται από το έργο OpenAIRE, στο
οποίο συμμετέχει το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρί-
ωσης, ως Εθνικό Κέντρο Ανοικτής Πρόσβασης
στην Ελλάδα.
Ανοικτή Πρόσβαση στη Γνώση
Πιλοτικό πρόγραμμα της Ευρ. Επιτροπής για
την
ανοικτή πρόσβαση σε δημόσια ερευνητικά δεδομένα
info
Το δελτίο τύπου στην ΕΕ
Ηorizon 2020
OpenAIRE (Open Access Infrastructure
for Research in Europe)
Overview and policy Documents on
Open Access
1
η Ιανουαρίου 2014 - το
έργο του Κωστή Παλαμά
εισέρχεται στον Δημόσιο Χώρο
Η 1η Ιανουαρίου είναι η ημέρα εορτασμού του Δημοσίου Χώρου (Public
Domain). Πρόκειται για την ημέρα εορτασμού όλων εκείνων των μικρό-
τερων ή μεγαλύτερων έργων της επιστήμης και της τέχνης, της λογοτε-
χνίας, της ποίησης, του κινηματογράφου, του θεάτρου, κ.λπ., των οποίων
τα πνευματικά δικαιώματα εκπνέουν και γίνονται Κοινό Κτήμα, περιέρ-
χονται, δηλαδή, στην κοινή δεξαμενή της γνώσης και της τέχνης που
αποτελεί έμπνευση και εφαλτήριο για κάθε νέα ανθρώπινη δημιουργία.
Η Πνευματική Ιδιοκτησία στις περισσότερες δικαιοδοσίες του δυτικού
κόσμου, σήμερα, διαρκεί μέχρι 70 χρόνια μετά τον θάνατο του δημιουρ-
γού του έργου. Η Πνευματική Ιδιοκτησία για τη διάρκεια της ισχύος της
προστατεύει το ηθικό και το περιουσιακό δικαίωμα του δημιουργού (και
των κληρονόμων του) που απορρέουν από το έργο. Σύμφωνα με την
ισχύουσα νομοθεσία, οποιαδήποτε μετάφραση, προσαρμογή, παρωδία,
αναπαραγωγή, κ.λπ., χρειάζεται την άδεια του δημιουργού ή του κατό-
χου των πνευματικών δικαιωμάτων.
Τα έργα πνευματικής ιδιοκτησίας περιέρχονται στον Δημόσιο Χώρο
μετά την πάροδο της ισχύος των πνευματικών δικαιωμάτων, οπότε και
οποιοσδήποτε χρήστης μπορεί να τα αξιοποιήσει με οποιονδήποτε τρό-
πο επιθυμεί είτε για τη δημιουργία ενός νέου έργου, είτε, ακόμη, για την
εμπορική εκμετάλλευσή του. Ο νομοθέτης αναγνωρίζει, δηλαδή, το δι-
καίωμα των πολιτών να απολαμβάνουν ελεύθερα τα έργα τέχνης, λόγου
και επιστήμης μετά την πάροδο της ισχύος των πνευματικών δικαιωμάτων.
