03- 05/2014
|
ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ
ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ
19
Oελληνικός δικτυακός τόπος για τηνΑνοικτήΠρόσβαση
Νέα - Εκδηλώσεις - Πολιτικές - Σύνδεσμοι - eGallery
Συνέντευξη με τον
Θεόδωρο Παπαθεοδώρου,
Επιστημονικό Συνεργάτη στο Μεταπτυχιακό
"
Ψηφιακές Μορφές Τέχνης" της ΑΣΚΤ
Ο Θεόδωρος Παπαθεοδώρου, επιστημονικός
συνεργάτης στο Μεταπτυχιακό "Ψηφιακές Μορ-
φές Τέχνης" της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών
(
διδάσκει Υπολογιστικά Μέσα και Διαδραστική
Τέχνη), μιλάει στο "Καινοτομία, Έρευνα και Τε-
χνολογία" για τη σημασία της χρήσης ανοικτών
εργαλείων και του ανοικτού περιεχομένου στην
τέχνη. Ο Θ. Παπαθεοδώρου συμμετείχε στο δι-
εθνές συνέδριο του ΕΚΤ “Creativity: Καινοτόμες,
Ανοικτές & Οικονομικά Βιώσιμες Δομές Δημιουρ-
γικής Παραγωγής”.
Στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών διδά-
σκετε "Υπολογιστικά Μέσα και Διαδραστική
Τέχνη". Πώς συνδέονται αυτά τα δύο; Πώς,
δηλαδή, η τεχνολογία επιδρά και επηρεάζει
την παραγωγή τέχνης;
Η ψηφιακή τεχνολογία αναμφίβολα έχει φέρει
την επανάσταση στον χώρο της τέχνης. Ιστορι-
κά, υπήρχε πάντοτε άμεση σχέση του καλλιτέ-
χνη με τα εργαλεία του. Οι ζωγράφοι, για παρά-
δειγμα, συχνά έφτιαχναν οι ίδιοι τα πινέλα τους
και τον καμβά τους. Μάλιστα, η εργασία αυτή,
αντί να τους απομακρύνει από την τέχνη, αντί-
θετα τους έφερνε πιο κοντά σ’αυτήν, στα υλικά
και την τεχνική της.
Σήμερα, στην ψηφιακή εποχή, τα εργαλεία που
χρησιμοποιούν οι καλλιτέχνες έχουν εξελιχθεί
χάρη στην τεχνολογία. Αυτό έχει οδηγήσει,
δυστυχώς, και στο φαινόμενο "photoshop".
Πολλοί καλλιτέχνες χρησιμοποιούν εργαλεία,
κλειστά πακέτα λογισμικού, τα οποία δεν έχουν
ιδέα τι κάνουν.
Επειδή, λοιπόν, το "πεδίο" της τέχνης - και όχι
μόνο - είναι πια ψηφιακό, αν θέλουμε να ενι-
σχύσουμε τη σχέση του καλλιτέχνη με τα ερ-
γαλεία του, θα πρέπει να κοιτάξουμε τον κώ-
δικα, τον προγραμματισμό. Υπάρχουν πολλά
εργαλεία ανοικτά που μας βοηθούν, όπως είναι
η γλώσσα προγραμματισμού processing, όπως
το Open frameworks. Η "processing" φτιάχτη-
κε στο ΜΙΤ, από 2 μεταπτυχιακούς φοιτητές
και σήμερα υποστηρίζεται από μια μεγάλη
κοινότητα προγραμματιστών. Ένας καλλιτέ-
χνης πρέπει να κοιτάξει αυτά τα εργαλεία, να
μάθει πώς να τα χειρίζεται για να ξέρει ακριβώς
τι παράγει.
Είναι το open hardware (ανοικτό υλισμικό)
ένα ακόμη σύγχρονο εργαλείο στην υπηρε-
σία της τέχνης;
Το κίνημα του open hardware είναι μεγάλη
ευκαιρία για τον καλλιτέχνη, καθώς δεν αγορά-
ζει μία έτοιμη λύση, ένα κλειστό κύκλωμα στο
οποίο ο κατασκευαστής είναι αυτός που ορίζει
τι μπορεί και τι δεν μπορεί να κάνει. Αγοράζει
έναν μικρο-ελεγκτή, ένα μικροεπεξεργαστή ο
οποίος του δίνει τεράστιες δυνατότητες.
Επίσης, μιλώντας για open hardware, βάζουμε
στη συζήτηση και τον παράγοντα του ανταγω-
νισμού. Δημιουργείται, δηλαδή, μια ευκαιρία
για τις εταιρίες να ανταγωνιστούν μεταξύ τους,
με τελικό ωφελούμενο τον καλλιτέχνη, ο οποί-
ος μπορεί να προμηθεύεται αυτά τα κυκλώμα-
τα ολοένα και φθηνότερα. Αυτό το γεγονός έχει
ιδιαίτερη σημασία, τη σημερινή εποχή ιδίως,
καθώς "φτωχές σχολές", όπως η Ανώτατη Σχο-
λή Καλών Τεχνών, μπορούν να εξοπλιστούν με
σύγχρονα εργαλεία. Έτσι, φοιτητές που πρωτο-
ξεκινούν με ελάχιστες γνώσεις υπολογιστών,
μέσα σε 2-3 μήνες μαθημάτων καταφέρνουν
να προγραμματίσουν μικροελεγκτές! Αυτό
τους δίνει την ευχέρεια να προγραμματίσουν
διαδραστικές εγκαταστάσεις με μεγάλες δυνα-
τότητες.
Εκτός από τα εργαλεία, το αποτέλεσμα της
καλλιτεχνικής δημιουργίας, θεωρείτε ότι
πρέπει να είναι εξίσου "ανοικτό";
Στη σχόλη ενθαρρύνουμε τους φοιτητές
τα έργα που φτιάχνουν να είναι Creative
Commons, να διατίθενται, δηλαδή, με ανοικτές
άδειες Creative Commons, όπως και ο κώδικας
που γράφουν να είναι ανοικτό λογισμικό.
Οι εποχές έχουν αλλάξει. Ο καθηγητής δεν εί-
ναι πια μια αυθεντία από την οποία οι μαθητές
μαθαίνουν. Η σχέση δεν είναι μονόδρομη. Το
εκπαιδευτικό περιβάλλον είναι πλέον συνεργα-
τικό. Για να επιτευχθεί αυτό, οι μαθητές πρέπει
να μαθαίνουν ο ένας από τον άλλο. Επομένως,
δεν νοείται ένας μαθητής να φτιάχνει ένα έργο
και να μην επιτρέπει στους γύρω του να μαθαί-
νουν από αυτό, να έχουν πρόσβαση στον τρό-
πο που έφτιαξε μία διαδραστική εγκατάσταση,
πώς προγραμμάτισε web art.
Επίσης, όντας ψηφιακοί καλλιτέχνες, οι φοιτη-
τές πρέπει να εξοικειωθούν με την ιδέα ότι το
έργο τους εύκολα αντιγράφεται. Γι αυτό πρέ-
πει να εξοικειωθούν και με τις άδειες Creative
Commons, οι οποίες παρέχουν το νομικό πλαί-
σιο για την αντιγραφή αυτή. Η χρήση αδειών
Creative Commons δε σημαίνει ότι το έργο
φεύγει από τα χέρια του δημιουργού, αλλά ότι
συνοδεύεται από "ρεαλιστικές" άδειες στην
ψηφιακή εποχή.
info
Θεόδωρος Παπαθεοδώρου
Δείτε τη συνέντευξη στο YouTube
Μάθετε περισσότερα για το διεθνές
συνέδριο“Creativity: Καινοτόμες,
Ανοικτές & Οικονομικά Βιώσιμες Δομές
Δημιουργικής Παραγωγής”
Διαβάστε για τις άδειες Creative
Commons
Συνέντευξη
