03- 05/2014
|
ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ
ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ
29
Συνέντευξη με τον
Μιχάλη Βαφόπουλο
Τι είναι τα Ανοικτά Διασυνδεδεμένα Δεδομένα;
Τα Ανοικτά Δεδομένα είναι μία νέα πρωτοβου-
λία για την προαγωγή του διαδικτύου σε έναν
πιο χρήσιμο δημόσιο χώρο. Με μία κουβέντα,
οι πληροφορίες που έως τώρα βρίσκονταν σε
κλειστές βάσεις δεδομένων αποκτούν μία μονα-
δική διεύθυνση στο διαδίκτυο και έτσι μπορού-
με ελεύθερα, ανοικτά και με αυτόματο τρόπο να
ανακτήσουμε τις πληροφορίες που επιθυμούμε.
Γιατί είναι σημαντικό αυτό;
Αν διασυνδεθούν τα ανοικτά δεδομένα χρησι-
μεύουν κυρίως σε δύο τομείς: στη διαφάνεια της
διαχείρισης της δημόσιας πληροφορίας και στην
καινοτομία, στη δημιουργία, δηλαδή, χρήσιμων
υπηρεσιών με βάση τα δημόσια δεδομένα.
Πού βρισκόμαστε με τα Ανοικτά Διασυνδεδε-
μένα Δεδομένα στην Ελλάδα;
Στην Ελλάδα έχουμε καθυστερήσει και προ-
σπαθούμε να ανακτήσουμε το έδαφος ενώνο-
ντας της δυνάμεις μας κάτω από την κοινότητα
του ανοικτού λογισμικού. Έχουμε φτιάξει μία
ομάδα εργασίας για τα ανοικτά δεδομένα στην
ΕΕΛΛΑΚ, το opendata.ellak.gr, στην οποία κάθε
επιστήμονας ή πολίτης μπορεί να συμμετάσχει
στη διαβούλευση για να βρούμε τρόπους και να
αναπτύξουμε παραδείγματα που αφορούν τις
καλές χρήσεις των ανοικτών δεδομένων.
Το ΕΚΤ έχει σημαντική συνεισφορά στην προ-
σπάθεια την προώθησης των ανοικτών δεδο-
μένων έχοντας αγκαλιάσει την πρωτοβουλία και
αξιοποιώντας την τεχνογνωσία που έχει αναπτύ-
ξει στα πολιτιστικά και βιβλιογραφικά δεδομένα
για να προωθήσει την ιδέα των ανοικτών δεδο-
μένων και σε άλλους παράγοντες της ζωής μας.
Τι είναι το publicspending.net;
Το Public Spending.net είναι μία εφαρμογή που
ασχολείται με τα οικονομικά ανοικτά δεδομένα.
Προσπαθεί και καταφέρνει να διασυνδέσει οικο-
νομικά δεδομένα από όλο τον κόσμο. Αφορά το
πού επενδύει ή ξοδεύει τα χρήματα του ένας δη-
μόσιος φορέας. Διασυνδέοντας δεδομένα από
την Αμερική, την Αγγλία, την Αυστραλία, την
πόλη του Σικάγο, την πολιτεία της Αλάσκας, την
πολιτεία της Μασαχουσέτης και την Ελλάδα, η
εφαρμογή αναδεικνύει ποιες μεγάλες επιχειρή-
σεις παίρνουν χρήματα από το δημόσιο και για
τι είδους υπηρεσίες.
Συνέντευξη με τον Phil Archer
Τι είναι τα Ανοικτά Διασυνδεδεμένα Δεδομένα;
Πρόκειται για μία νέα μορφή του Παγκόσμιου
Ιστού η οποία αντί για την ανταλλαγή αρχείων
βασίζεται στη χρήση των δεδομένων και στην
αξιοποίηση των λογικών συνδέσεων που μπο-
ρούν να γίνουν μεταξύ διαφορετικών συνό-
λων δεδομένων που διατίθενται ανοικτά στο
διαδίκτυο. Με αυτό τον τρόπο και με τη χρήση
σταθερών προσδιοριστών για τα δεδομένα,
προσδίδεται μία "στρώση" ευφυΐας πάνω από
τον Παγκόσμιο Ιστό, και μία σειρά από εργασίες
που βασίζονται στη διασύνδεση των δεδομένων
από πολλαπλές πηγές γίνεται πιο εύκολα, γρήγο-
ρα, αποτελεσματικά και με πιο δυναμικό τρόπο.
Γιατί είναι σημαντικό αυτό;
Φανταστείτε ότι η κυβέρνηση δημοσιεύει τη
λίστα με όλες τις εταιρίες που δραστηριοποιού-
νται στην Ελλάδα ή τη λίστα με όλα τα άγρια είδη
ζώων- αυτά είναι έγκριτες πηγές πληροφορίας.
Δημοσιεύοντας τα δεδομένα ως διασυνδεδε-
μένα δεδομένα, οποιοσδήποτε μπορεί να τα
αξιοποιήσει σε διαφορετικά περιβάλλοντα και
σε εφαρμογές που προσδίδουν αξία στα δεδο-
μένα. Η αξία των διασυνδεδεμένων δεδομένων
έγκειται ακριβώς στις λογικές συσχετίσεις που
μπορούν να προκύψουν μεταξύ διαφορετικών
πηγών πληροφορίας που διατίθενται ανοικτά
στο διαδίκτυο.
Πού βρισκόμαστε με τα Διασυνδεδεμένα Δε-
δομένα;
Ο ιδρυτής του Παγκόσμιου Ιστού SirTimBerners-
Lee προτείνει ένα βαθμιδωτό μοντέλο 5 αστέ-
ρων για την πιστοποίηση των διασυνδεδεμένων
δεδομένων-όσο πιο πολλά τα αστέρια τόσο πιο
πολύ τα δεδομένα ανταποκρίνονται στις δυνα-
τότητες του σημασιολογικού ιστού, της νέας
"
έξυπνης" εκδοχής του Παγκόσμιου Ιστού.
Τα δεδομένα παίρνουν ένα αστέρι εφόσον δι-
ατίθενται με μία ανοικτή άδεια στο διαδίκτυο,
δύο αστέρια εφόσον διατίθενται ανοικτά και σε
κάποια δομημένη μορφή, τρία αστέρια εφόσον
η μορφή του αρχείου είναι ανοικτή, τέσσερα
εφόσον τα δεδομένα αποτυπώνονται με τη χρή-
ση της σημασιολογικής γλώσσας RDF (Resource
Description Framework) και 5 αστέρια παίρνουν
τα δεδομένα που διατίθενται ανοικτά, σε δομη-
μένη μορφή και τα οποία διασυνδέονται με άλλα
δεδομένα ή πηγές από το διαδίκτυο. Προϋπόθε-
ση, ακόμη, είναι η διάθεση των δεδομένων με
μία ανοικτή και τυποποιημένη άδεια χρήσης που
επιτρέπει την απρόσκοπτη επανάχρηση των δε-
δομένων από τρίτες υπηρεσίες.
Το μοντέλο αυτό είναι ένας οδηγός για όποιον
ενδιαφερόμενο επιθυμεί να βελτιώσει τον τρό-
πο που διαθέτει τα δεδομένα του στο διαδίκτυο
ώστε να μπορέσει ο ίδιος και τρίτοι που χρησι-
μοποιούν τα δεδομένα, να αξιοποιήσουν πλή-
ρως τις δυνατότητες του λεγόμενου σημασιολο-
γικού ιστού.
Όσον αφορά την αξιοποίηση των Ανοικτών Δι-
ασυνδεδεμένων Δεδομένων, όπως προκύπτει
από σχετική έρευνα που διεξήγαμε για λογαρια-
σμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προκύπτει ότι η
αξιοποίηση των διασυνδεδεμένων δεδομένων
έχει δημιουργήσει μία νέα σημαντική επιχει-
ρηματική δραστηριότητα, βρισκόμαστε όμως
μακριά από τη δήλωση της Επιτρόπου Neelie
Kroes ότι τα ανοικτά διαθέσιμα δεδομένα είναι
το πετρέλαιο της οικονομίας. Υπάρχουν φυσι-
κά εταιρίες που στηρίζουν την οικονομική τους
δραστηριότητα στην αξιοποίηση των δεδομέ-
νων. Στις περισσότερες περιπτώσεις, όμως, που
εξετάσαμε, τα διασυνδεδεμένα δεδομένα φαίνε-
ται να χρησιμοποιούνται για να γίνουν καλύτερα
και ευκολότερα κάποιες από τις κυρίως δραστη-
ριότητες ενός οργανισμού.
Πάρτε για παράδειγμα το legislation.gov.uk το
οποίο δημοσιεύει ως ανοικτά διασυνδεδεμένα
δεδομένα όλους τους νόμους του Ηνωμένου
Βασιλείου από το 1967 και μετά. Κάθε νόμος δη-
μοσιεύεται σε XML, δηλαδή σε ανοικτή και δο-
μημένη μορφή. Τα μεταδεδομένα, ομοίως, είναι
τεκμηριωμένα σε RDF γλώσσα. Μέσω ενός API
(
application programming interface) τα μεταδε-
δομένα και οι νόμοι διατίθεται σε τρίτες υπηρε-
σίες για χρήση.
Ερωτώμενος ο υπεύθυνος της υπηρεσίας απά-
ντησε ότι επιλέχθηκε αυτός ο τρόπος δημο-
σίευσης γιατί είναι η μόνη τεχνολογία η οποία
ανταποκρίνεται στους στόχους τους. Ανάγκη της
υπηρεσίας είναι να μπορεί να συνδέει ένα μέρος
μίας νομοθεσίας με κάποια τροπολογία η οποία
την αντικαθιστά ή την ακυρώνει, και ο καλύτε-
ρος τρόπος να γίνει αυτό είναι με τα Διασυνδε-
δεμένα Δεδομένα.
Με τον ίδιο τρόπο το BBC, η Εθνική Βιβλιοθήκη
της Γερμανίας ή ο Διεθνής Οργανισμός Τροφί-
μων και Γεωργίας χρησιμοποιεί τα Ανοικτά Δια-
συνδεδεμένα Δεδομένα, καταρχάς για να βελτι-
ώσει τον τρόπο με τον οποίο δουλεύει ο ίδιος ο
οργανισμός.
Αφιέρωμα - Συνέντευξη
info
Phil Archer
Μιχάλης Βαφόπουλος
