09 - 11/2014
|
καινοτομια
ερευνα & τεχνολογια
23
Ανοικτή Πρόσβαση στη Γνώση
Σεμινάριο του ΕΚΤ
"
Ανοικτή Πρόσβαση και Ορίζοντας
2020"
στο πλαίσιο της Εβδομάδας Ανοικτής Πρόσβασης
Για τέταρτη συνεχή χρονιά το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) συμμε-
τείχε στην Παγκόσμια Εβδομάδα Ανοικτής Πρόσβασης (20-26 Οκτωβρίου
2014).
Με την πραγματοποίηση ταυτόχρονων και συντονισμένων δράσε-
ων για την Ανοικτή Πρόσβαση σε παγκόσμιο επίπεδο, στόχος της Εβδο-
μάδας ήταν η ευρεία ενημέρωση και συμμετοχή της ερευνητικής και της
ακαδημαϊκής κοινότητας στη δημιουργία μιας αλλαγής παραδείγματος
στον χώρο της δημοσίευσης των δεδομένων και των αποτελεσμάτων της
δημόσια χρηματοδοτούμενης έρευνας.
Το ΕΚΤ, πρωτοστατώντας στην ανάπτυξη σχετικών πολιτικών για τη δι-
άδοση της Ανοικτής Πρόσβασης στην Ελλάδα, εστίασε τις δράσεις της
φετινής διοργάνωσης στην ενημέρωση γύρω από τις απαιτήσεις και τις
ανάγκες του νέου προγράμματος "Ορίζοντας 2020" της ΕΕ για την έρευνα
&
καινοτομία. Οι δράσεις απευθυνόντουσαν κυρίως σε ερευνητές, διαχει-
ριστές και χρηματοδότες έρευνας, σε διαχειριστές έργων στο πλαίσιο του
Ορίζοντα 2020, καθώς και σε βιβλιοθηκονόμους, κυρίως ερευνητικών και
επιστημονικών βιβλιοθηκών.
Κεντρική εκδήλωση των φετινών δράσεων του ΕΚΤ ήταν το σεμινάριο
"
Ανοικτή Πρόσβαση και Ορίζοντας2020" το οποίο πραγματοποιήθηκε
στις 22/10 στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών και εστίασε στις απαιτήσεις του
Ορίζοντα 2020. Στο πλαίσιο αυτό έγιναν παρουσιάσεις από το εξειδικευ-
μένο προσωπικό του ΕΚΤ σε θέματα όπως: η διαχείριση των πνευματικών
δικαιωμάτων, η κάλυψη των απαιτήσεων για παροχή Ανοικτής Πρόσβα-
σης από τους ερευνητές στο πλαίσιο έργων και ο σχεδιασμός πλάνων δι-
αχείρισης δεδομένων (data management plans).
Επίσης, έγιναν παρουσιάσεις των σχετικών υπηρεσιών για την Ανοικτή
Πρόσβαση, που αναπτύσσει ή υποστηρίζει το ΕΚΤ και που απευθύνο-
νται σε ερευνητές και επιστήμονες (Ιδρυματικό Αποθετήριο Ήλιος EIE,
Zenodo, e-publishing, κ.ά.). Στις θεματικές συζητήσεις που ακολούθησαν,
οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να διευκρινίσουν επιπλέον απορίες
και να αναζητήσουν στοχευμένη βοήθεια σε ζητήματα που τους απασχο-
λούν, αναφορικά με τις απαιτήσεις του Ορίζοντα 2020 για την Ανοικτή
Πρόσβαση.
Σημειώνεται ότι στον δικτυακό τόπο
διατίθεται μία
νέα σειρά σύντομων οδηγών και συχνών ερωτήσεων του ΕΚΤ, που στό-
χο έχει να παράσχει βοήθεια αναφορικά με τις υποχρεώσεις για ανοικτή
πρόσβαση στα επιστημονικά δεδομένα και τις δημοσιεύσεις στο πλαίσιο
έργων χρηματοδοτούμενων από το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Ορίζοντας
2020.
Το σεμινάριο πλαισίωσε η δράση“Άκου, Μάθε, Ρώτα από 20 έως 24 Οκτω-
βρίου στη Βιβλιοθήκη του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης στο ΕΙΕ, όπου οι
επισκέπτες και οι ερευνητές μπορούσαν να ενημερωθούν για την Ανοικτή
Πρόσβαση, τα οφέλη, τις σχετικές υποδομές και τις δράσεις του ΕΚΤ.
Το ΕΚΤ καταλύτης για την Ανοικτή Πρόσβαση
Στην εποχή του Διαδικτύου, η Ανοικτή Πρόσβαση στη γνώση έχει τη δύ-
ναμη να μετασχηματίσει τον τρόπο που διεξάγεται η επιστημονική έρευ-
να και διατίθενται τα αποτελέσματά της, με άμεσα και ορατά αποτελέ-
σματα για την επιστήμη, τη βιομηχανία, την ιατρική και την κοινωνία ως
σύνολο. Το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης υποστηρίζει την ανάπτυξη ενός
δυναμικού και βιώσιμου οικοσυστήματος γνώσης στην Ελλάδα και προ-
ωθεί την υιοθέτηση της Ανοικτής Πρόσβασης ως κεντρικής πολιτικής στη
διάθεση των αποτελεσμάτων της δημόσια χρηματοδοτούμενης έρευνας.
Προς αυτή την κατεύθυνση το ΕΚΤ, συμμετέχοντας ενεργά σε διεθνείς
πρωτοβουλίες, αναπτύσσει πολλές σημαντικές δράσεις. Πιο συγκεκριμέ-
να:
Το ΕΚΤ προσφέρει Ανοικτή Πρόσβαση σε μεγάλο όγκο έγκριτου επιστη-
μονικού και πολιτιστικού περιεχομένου, το οποίο παράγεται στη χώρα
μας, καθώς και υποδομές και υπηρεσίες σε φορείς έρευνας και πολιτι-
σμού της χώρας. Αναπτύσσει και διαθέτει υπηρεσίες Ανοικτής Πρόσβα-
σης εθνικής εμβέλειας όπως, μεταξύ άλλων, το Εθνικό Αρχείο Διδακτο-
ρικών Διατριβών
, ιδρυματικά και θεματικά
) και το www.openarchives.gr, τη μεγαλύτερη
ελληνική πύλη πρόσβασης σε ψηφιακό περιεχόμενο επιστήμης και πο-
λιτισμού. Έτσι το ΕΚΤ δίνει στους φορείς τη δυνατότητα να μεταβούν σε
ηλεκτρονικά περιβάλλοντα εργασίας και να διαθέτουν το περιεχόμενό
τους, μετέχοντας στην παγκόσμια κίνηση για την ανοικτή επιστήμη και
τον πολιτισμό, ενώ παράλληλα προσφέρει στους ερευνητές και τους πο-
λίτες Ανοικτή Πρόσβαση στη γνώση.
Το ΕΚΤ συμμετέχει ενεργά σε διεθνείς πρωτοβουλίες που υποστηρίζουν
την ανάπτυξη των κατάλληλων πολιτικών και υποδομών για τη διεξαγωγή
της ανοικτής επιστήμης στη χώρα μας και στην Ευρώπη. Συμμετέχει στο
έργο OpenAIRE
, την ευρωπαϊκή ηλεκτρονική υποδο-
μή για την Ανοικτή Πρόσβαση στην έρευνα, που χρηματοδοτείται από
το 7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο και τον Ορίζοντα 2020. Συντονίζει το ευρω-
παϊκό έργο PASTEUR4OA
) για την υποστήριξη των
πολιτικών Ανοικτής Πρόσβασης πανευρωπαϊκά, και συμμετέχει στο έργο
RECODE
) για τον συντονισμό πολιτικών Ανοικτής Πρό-
σβασης στα επιστημονικά δεδομένα.
To EKT προσφέρει επίσης στους Έλληνες ερευνητές και ακαδημαϊκούς
πληροφόρηση και εκπαίδευση για την Ανοικτή Πρόσβαση, ώστε να είναι
σε θέση να ανταποκριθούν στις αυξανόμενες απαιτήσεις των χρηματοδο-
τών έρευνας, και ιδιαιτέρως της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο πλαίσιο του
Ορίζοντα 2020, για την Ανοικτή Πρόσβαση σε επιστημονικές δημοσιεύ-
σεις και επιστημονικά δεδομένα. Οι σχετικές πληροφορίες και δράσεις
παρουσιάζονται μέσα από τον δικτυακό τόπ
.
Το ΕΚΤ προωθεί το έγκριτο ελληνικό περιεχόμενο επιστήμης και πο-
λιτισμού σε διεθνείς πλατφόρμες και μηχανές αναζήτησης, όπως η
Europeana, η ευρωπαϊκή πύλη DART για τις διδακτορικές διατριβές, το
Google Scholar.
info
Εβδομάδα Ανοικτής Πρόσβασης 2014 @ EKT
Open AccessWeek
