Basic HTML Version
αφιέρωμα
“
ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ
ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ
Ι
03-04 / 2009
2 2
ενιαίο τρόπο και προδιαγραφές των διά-
φορων διαθέσιμων κόμβων για τα νησιά
του Αιγαίου.
Ψηφιακά Αρχεία Ιδρύματος
"Κωνσταντίνος Γ. Καραμανλής"
Συλλογές ιδιαίτερης πολιτιστικής και ιστο-
ρικής αξίας περιλαμβάνουν τα αρχεία του
Ιδρύματος "Κωνσταντίνος Γ. Καραμανλής",
στα οποία πια η πρόσβαση δε χρειάζεται
να είναι φυσική. Η βάση για την ψηφιοποί-
ηση του πολύτιμου αρχειακού υλικού μπή-
κε από το δεύτερο μισό της δεκαετίας του
80 που ξεκίνησε η αναλυτική τεκμηρίωση,
μικροφωτογράφηση και ηλεκτρονική κατα-
γραφή του, ενώ η καταχώρησή του σε κεντρι-
κό δίκτυο υπολογιστών πραγματοποιήθη-
κε το 1992. Το 2004 αποφασίστηκε ο
περαιτέρω εκσυγχρονισμός των παρεχο-
μένων υπηρεσιών του Ιστορικού Αρχείου,
στο πλαίσιο του έργου "Ψηφιοποίηση, τεκ-
μηρίωση και ανάδειξη των αρχείων του
Ιδρύματος Κωνσταντίνος Γ. Καραμανλής",
με σκοπό να παρασχεθεί ευχερέστερη πρό-
σβαση στους ερευνητές.
Σήμερα, στον δικτυακό τόπο του Ιδρύμα-
τος έχει κανείς πρόσβαση σε 230.000 σελί-
δες έγγραφου και έντυπου υλικού από το
αρχείο Κ. Καραμανλή, σε οπτικοακουστι-
κή συλλογή (20.000 φωτογραφίες, 250
ώρες βίντεο) και στη συλλογή των προ-
σωπικών κειμηλίων του Κ. Καραμανλή. Για
την εύκολη αναζήτηση των τεκμηρίων, μάλι-
στα, σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε ολο-
κληρωμένο σύστημα διαχείρισης ψηφια-
κών συλλογών, ενώ ιδιαίτερη μέριμνα έχει
ληφθεί για τη διαχείριση της πρόσβασης
στο ψηφιακό υλικό σε επίπεδο μεταδεδο-
μένων.
Το Ιστορικό Αρχείο του Ιδρύματος, με στό-
χο τη διάχυση της ιστορικής πληροφορίας
στο ευρύτερο κοινό και γενικότερα στην
ανάπτυξη των κατάλληλων συνθηκών για
τη δημιουργία πολιτιστικού αποθέματος και
την ανάδειξη της Σύγχρονης Ελληνικής Ιστο-
ρίας, έχει προχωρήσει και στην ψηφιοποί-
ηση του πλούσιου φωτογραφικού υλικού
της Συλλογής Ιστορικών Κειμηλίων του Ανα-
στασίου Κανελλόπουλου, ενώ το επόμενο
στάδιο είναι η ψηφιοποίηση τριών ακόμα
αρχείων σημαντικών Ελλήνων πολιτικών
προσωπικοτήτων, του Παναγή, του Κων-
σταντίνου και της Λίνας Τσαλδάρη.
Το πρωτότυπο περιεχόμενο είναι διαθέσι-
μο σε τρεις γλώσσες: ελληνικά, αγγλικά και
γαλλικά, ενώ προσφέρονται ακόμη στον
επισκέπτη ένας εύχρηστος "Θησαυρός Λογο-
τεχνικών Όρων", στατιστικές πληροφορίες
για την εμφάνιση λημμάτων στα ψηφιο-
ποιημένα έργα, καθώς και κάποια - περιο-
ρισμένου περιεχομένου - εκπαιδευτικά παι-
χνίδια. Σκοπός του Πολιτιστικού Θησαυρού
της Ελληνικής Γλώσσας είναι η συστηματι-
κή ψηφιακή τεκμηρίωση, η βελτίωση της
κατανόησης του ελληνικού γλωσσικού πολι-
τισμού, η προώθηση της πολιτιστικής εκπαί-
δευσης, η διάχυση προτύπων τεκμηρίωσης
συλλογών πολιτιστικών αντικειμένων κ.ά.
Πολιτιστική Πύλη του Αρχιπελάγους
του Αιγαίου
Ένας σύγχρονος ψηφιακός οδηγός που
παρουσιάζει την ιστορία, τον πολιτισμό και
το φυσικό περιβάλλον των νησιών του Αιγαί-
ου από την Προϊστορία μέχρι σήμερα είναι
η "Πολιτιστική Πύλη του Αρχιπελάγους του
Αιγαίου" που υλοποίησε το Ίδρυμα Mείζονος
Eλληνισμού. Στόχος του έργου είναι να
φέρει σε επαφή το ελληνικό αλλά και το
διεθνές κοινό με την ιστορική, πολιτισμική
και περιβαλλοντική φυσιογνωμία του Αιγαί-
ου και συγχρόνως να αποτελέσει ένα χρή-
σιμο εργαλείο για όσους σκοπεύουν να επι-
σκεφθούν τα αιγαιοπελαγίτικα νησιά.
Ο κόμβος περιλαμβάνει λήμματα που παρου-
σιάζουν, με απλό και κατανοητό τρόπο,
τόσο την ιστορία και τον πολιτισμό των μεμο-
νωμένων νησιών, όσο και ευρύτερα ζητή-
ματα ιστορικού και πολιτισμικού χαρακτή-
ρα, όπως η ναυτιλία, η πειρατεία, η αρχαιολογία
του Αιγαίου, ο λαϊκός πολιτισμός και η
δημογραφία. Επίσης, παρουσιάζονται λήμ-
ματα που αφορούν τόσο τη σημερινή κοι-
νωνία και οικονομία των νησιών, όσο και
το φυσικό περιβάλλον, την αρχιτεκτονική,
το οικοσύστημα και τη γεωλογία.
Ο επισκέπτης μπορεί να ενημερωθεί για τα
φεστιβάλ, τις αθλητικές ομάδες, τους πολι-
τιστικούς συλλόγους, τα πανηγύρια και τις
γιορτές που διοργανώνονται, τις εφημερί-
δες, τους τηλεοπτικούς και τους ραδιοφω-
νικούς σταθμούς, τους παραδοσιακούς οικι-
σμούς ή τα φυσικά μνημεία. Τα λήμματα
υποστηρίζονται από χάρτες, φωτογραφίες,
βιβλιογραφία, δικτυογραφία, παραθέματα
από τις πηγές, γλωσσάρι, βίντεο, αρχεία
ήχου και άλλες πολυμεσικές εφαρμογές.
Παράλληλα, η Πύλη λειτουργεί ως οδη-
γός στο Διαδίκτυο, με την καταγραφή, αξιο-
λόγηση, ομαδοποίηση και παρουσίαση με
Ψηφιακός Πολιτισμός
στον Κόσμο
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εργάζεται ήδη από
το 2000 για την ψηφιοποίηση και την επι-
γραμμική προσβασιμότητα του πολιτι-
σμικού υλικού. Το διάστημα 2002-2004,
έγιναν σημαντικά βήματα προς τον συντο-
νισμό των ενεργειών ψηφιοποίησης στον
ευρωπαϊκό χώρο, με έκδοση κοινών οδη-
γιών και καλών πρακτικών σε βασικούς
τομείς που αφορούν στην ψηφιοποίηση,
τεκμηρίωση και διαχείριση περιεχομένου,
και στη διάδοση των αποτελεσμάτων σε
ευρωπαϊκό επίπεδο. Αξίζει να αναφερθεί
ότι τον Οκτώβριο 2003 η γενική συνέ-
λευση της UNESCO υιοθέτησε την Χάρτα
Διατήρησης της Ψηφιακής Κληρονομιάς,
η οποία αναφέρεται στην προτεραιότητα
ανάπτυξης νομικού και θεσμικού πλαισί-
ου για την προστασία και ψηφιοποιημένη
διατήρηση της πνευματικής κληρονομιάς.
Από το 2005 η ψηφιακή σύγκλιση με στό-
χο τη διατήρηση και προβολή της Ευρω-
παϊκής Πολιτιστικής Κληρονομιάς αποτε-
λεί βασική αναφορά και στόχο, και η
δημιουργία Ψηφιακών Βιβλιοθηκών, Μου-
σείων και Αρχείων αποτελεί προτεραιό-
τητα τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό
επίπεδο. Τον τελευταίο χρόνο, τόσο σε
ευρωπαϊκό επίπεδο, με την επιλογή των
"Ψηφιακών Βιβλιοθηκών" ως κεντρικής
πρωτοβουλίας της Ευρωπαϊκής Επιτρο-
πής, όσο και σε διεθνές, με τις ανακοι-
νώσεις προγραμμάτων ψηφιοποίησης πολι-
τιστικού περιεχομένου από τη Google, τη
Μicrosoft, τη Yahoo, οι ενέργειες συντο-
νισμού της δημιουργίας, διαχείρισης και
πρόσβασης στο πολιτιστικό απόθεμα πολ-
λαπλασιάστηκαν και οδήγησαν στον καθο-
ρισμό ενός νέου Ευρωπαϊκού Δυναμικού
Σχεδίου Δράσης, το οποίο θεωρεί τα εθνι-
κά ψηφιακά πολιτιστικά τεκμήρια ως μέρος
ενός ευρωπαϊκού αποθέματος, προσβά-
σιμου και χρησιμοποιήσιμου από οποι-
ονδήποτε πολίτη.
Η Ευρωπαϊκή Ψηφιακή Βιβλιοθήκη
EUROPEANA και το δίκτυο ATHENA
Σε περισσότερα από 10.000.000 ευρω-
παϊκά τεκμήρια θα προσφέρει ελεύθερη
πρόσβαση η EUROPEANA, η ευρωπαϊκή
ψηφιακή βιβλιοθήκη, μέχρι τον Ιούνιο του
2010 οπότε και αναμένεται να ολοκλη-
ρωθεί στη νέα της μορφή. Η Europeana
αποτελεί ένα σημείο πρόσβασης στην
πλούσια πολιτιστική κληρονομιά της Ευρώ-
πης μέσω μιας δικτυακής πύλης, διαθέ-