Basic HTML Version
ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ
ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ
Ι
09 -10 / 2009
2 4
αφιέρωμα
“
δές με υποτροφία του Εθνικού Ιδρύματος Επιστημών των ΗΠΑ.
Το 2005, σε ηλικία μόλις 21 ετών, εκπόνησε το διδακτορικό της
στο Πανεπιστήμιο του Groningen, στην Ολλανδία, όπου διακρί-
θηκε ως η νεότερη επιστήμονας που έχει λάβει διδακτορικό στη
χώρα αυτή.
Το έργο αποσκοπεί, μεταξύ άλλων, στη μελέτη και ανάπτυξη
νανοϋλικών τα οποία θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν στη βιο-
λογία και την ιατρική. Σύμφωνα με την Κ. Αϋφαντή: "Η νανοτε-
χνολογία, λόγω του μικρού μεγέθους των νανοϋλικών, μπορεί
να συμβάλλει στη θεραπεία ασθενειών οι οποίες δεν μπορούν
να αντιμετωπισθούν με τη σύγχρονη ιατρική. Τέτοιες ασθένειες
είναι για παράδειγμα οι νευρολογικής φύσεως παθήσεις, όπως
Οι Έλληνες ερευνητές του "Ιδέες"
Στη συνέχεια παρουσιάζονται τα ερευνητικά έργα του προγράμματος "Ιδέες" που έχουν επιλεχθεί να υλοποιηθούν από Έλληνες
ερευνητές στην Ελλάδα.
Δρ Κατερίνα Αϋφαντή
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
MINATRAN (Probing the micro-nano transition: theoretical
and experimental foundations, simulations and applications)
Διάρκεια: 60 μήνες, Προϋπολογισμός: 1,13 εκατ. ευρώ
Η Δρ Κ. Αϋφαντή επέλεξε τον Τομέα Μηχανικής του Γενικού Τμή-
ματος της Πολυτεχνικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημί-
ου Θεσσαλονίκης για να μελετήσει τη μετάβαση από τη μικρο-
κλίμακα στη νανο-κλίμακα, εμπλουτίζοντας με έννοιες από
στοχαστική ανάλυση και μοριακή δυναμική το μοντέλο της μηχα-
νικής του συνεχούς με τη θεωρία της για διεπιφάνειες που ανέ-
πτυξε στο Cambridge της Αγγλίας και επιβεβαίωσε με νανοδι-
είσδυση στο Groningen της Ολλανδίας.
Είναι απόφοιτη του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου του Μίτσιγκαν
των ΗΠΑ, στο οποίο έγινε δεκτή σε ηλικία 16 ετών, και του Πανε-
πιστημίου του Cambridge, όπου έκανε τις μεταπτυχιακές της σπου-
Έτος
Προτάσεις που υποβλήθηκαν
Προτάσεις που χρηματοδοτήθηκαν
Ποσοστό
με ελληνική συμμετοχή*
με ελληνική συμμετοχή*
επιτυχίας
2007
339
4
1,18%
2008
92
4
4,35%
2009
120
3
2,50%
Πίνακας:
Οι ελληνικές προτάσεις στο ERC
* Πρόκειται για έργα που υλοποιούνται σε ερευνητικούς οργανισμούς στην Ελλάδα. Δεν περιλαμβάνονται οι Έλληνες ερευνητές που εκπονούν τα έργα τους σε άλλη χώρα της ΕΕ.
Τον Ιούλιο του 2009 δημοσιεύτηκε η πρώ-
τη αξιολόγηση για τη δομή και τους μηχα-
νισμούς λειτουργίας του Ευρωπαϊκού Συμ-
βουλίου Έρευνας. Η αξιολόγηση εκπονήθηκε
από 6μελή ομάδα επιστημόνων, με επι-
κεφαλής την Vaira Vike-Freiberga (πρώην
Πρόεδρος της Λετονίας, Αντιπρόεδρος της
ομάδας προβληματισμού για το μακρο-
πρόθεσμο μέλλον της ΕΕ), κατόπιν από-
φασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Η αξιολόγηση βασίστηκε, μεταξύ άλλων,
σε έρευνα του Πανεπιστημίου European
University Institute με ερωτηματολόγια σε
ερευνητές που υπέβαλαν προτάσεις στο
πρόγραμμα "Ιδέες" (1.070 ερωτηματο-
λόγια, 691 απαντήσεις), αξιολογητές (περί-
που 1.220 ερωτηματολόγια, 550 απα-
ντήσεις) και μέλη των επιτροπών (panellists:
539 ερωτηματολόγια, 330 απαντήσεις).
Σύμφωνα με τους αξιολογητές, τα πρώτα
χρόνια της λειτουργίας του, το ERC αντα-
ποκρίθηκε στις προσδοκίες της επιστημο-
νικής κοινότητες και τους στόχους του προ-
γράμματος. Διαμόρφωσε νέα πρότυπα
επιστημονικής αριστείας στην Ευρώπη και
εδραιώθηκε ως το πρώτο επιστημονικά
ανεξάρτητο μέσο υποστήριξης της πρω-
τοποριακής έρευνας.
Αξιολόγηση του ERC – Τα επόμενα βήματα
Σημαντικοί παράγοντες για την επιτυχία του
ήταν η θετική ανταπόκριση τόσο των ερευ-
νητών, που έδειξαν ενθουσιώδες ενδια-
φέρον στις πρώτες προκηρύξεις, όσο και
εθνικών πολιτικών φορέων που αξιοποί-
ησαν τις αξιολογήσεις του ERC για να χρη-
ματοδοτήσουν ερευνητές από εθνικούς
πόρους. Συγκεκριμένα, ερευνητές που
συγκέντρωσαν υψηλή βαθμολογία αλλά
δεν κατάφεραν να χρηματοδοτηθούν από
την ΕΕ, λόγω του περιορισμένου προϋ-
πολογισμού του "Ιδέες", έλαβαν υπο-
τροφίες από εθνικά προγράμματα σε χώρες
όπως η Γαλλία, η Ουγγαρία, η Ιταλία, το
Λουξεμβούργο, η Νορβηγία, η Ισπανία, η
Ελβετία, η Σουηδία και το Βέλγιο (Φλάν-
δρα).
Όσον αφορά τη λειτουργία του Ευρωπαϊ-
κού Συμβουλίου Έρευνας, η ομάδα αξιο-
λόγησης εξέφρασε επιφυλάξεις για τη βιω-
σιμότητα του σημερινού μοντέλου διαχείρισης.
Πρότεινε τη "συγχώνευση" των δύο θέσε-
ων του Γενικού Διευθυντή και του Διευ-
θυντή της Εκτελεστικής Υπηρεσίας σε μία
μόνο θέση που να ανταποκρίνεται στο προ-
φίλ ενός ερευνητή με εμπειρία στη δια-
χείριση. Η δομή αυτή θα εξασφαλίσει την
καλύτερη δυνατή πρακτική λειτουργία του
προγράμματος και την αποφυγή προσω-
πικών/θεσμικών συγκρούσεων. Οι αξιο-
λογητές επισήμαναν επίσης την ανάγκη
διερεύνησης των προοπτικών εξέλιξης του
Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Έρευνας μετά το
7ο Πρόγραμμα Πλαίσιο.
Άλλες αλλαγές που προτείνονται είναι η
αντικατάσταση των συμβολαίων του ERC
με κατ' αποκοπή υποτροφίες (lump sum)
για μεγαλύτερη ευελιξία της χρηματοδό-
τησης, η διαμόρφωση νέων διαδικασιών
για την επιλογή αξιολογητών, η ενίσχυση
της διαφάνειας και η δημιουργία επιτρο-
πής που θα εξετάζει πιθανές συγκρούσεις
συμφερόντων. Όσον αφορά την "υπερ-
προσφορά" των αιτήσεων, παρά τα μέτρα
που έχουν ήδη ληφθεί για τον περιορισμό
τους, οι αξιολογητές δεν είναι αισιόδοξοι
με δεδομένα την οικονομική κρίση και την
επακόλουθη μείωση των εθνικών πόρων
για την έρευνα.
Μετά από μια επιτυχημένη αρχή, στόχος
για το αυτόνομο πλέον ERC είναι να ανα-
δειχθεί σε έναν ερευνητικό χρηματοδοτι-
κό οργανισμό παγκόσμιας εμβέλειας, που
θα προωθεί την επιστημονική αριστεία και
θα αναδεικνύει τους καλύτερους Ευρω-
παίους ερευνητές.
Starting Grant