H επιστημονική έρευνα που θα χρημα-
τοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση
μέσω του νέου Προγράμματος Πλαίσιο
για την έρευνα και καινοτομία Horizon
2020 (συνολικού προϋπολογισμού
80 δισ. ευρώ) θα διατίθεται, κατά κύ-
ριο λόγο, με Ανοικτή Πρόσβαση. Όπως
δηλώνει στέλεχος της Ευρωπαϊκής Επι-
τροπής, στους Times Higher Education,
πρόταση της Επιτροπής για το νέο πρό-
γραμμα είναι οι ερευνητές που θα χρη-
ματοδοτηθούν από το Horizon 2020
να δημοσιεύουν τα αποτελέσματα της
έρευνάς τους, σύμφωνα με τις αρχές
της Ανοικτής Πρόσβασης.
Παρόλο που η δημοσίευση των ερευ-
νητικών αποτελεσμάτων σε περιοδικά
Ανοικτής Πρόσβασης, βρίσκεται ακόμα
σε πιλοτική λειτουργία για 7 θεματικές
περιοχές του 7ου Προγράμματος Πλαί-
σιο της ΕΕ για την έρευνα, εξετάζεται η
μελλοντική εφαρμογή αυτής της πολι-
τικής σε όλο το φάσμα των επιστημών:
από τη Μοριακή Φυσική μέχρι τις Κοινω-
νικές Επιστήμες.
Ο Γενικός Διευθυντής της Γενικής Διεύ-
θυνσης Έρευνας και Καινοτομίας της Ε.
Επιτροπής, Robert-Jan Smits, μιλώντας
στους Times Higher Education υπογράμ-
μισε ότι μια τέτοια δέσμευση στις αρχές
της Ανοικτής Πρόσβασης είναι απαραίτη-
τη για τη διασφάλιση της ελεύθερης κυ-
κλοφορίας ιδεών και ερευνητών μέσα
στην Ευρώπη. Ο ίδιος προσθέτει: "Είμα-
στε ξεκάθαροι σχετικά με τις τεράστιες
δυνατότητες που ανοίγει μπροστά μας η
Ανοικτή Πρόσβαση".
Από την πλευρά του Ην. Βασιλείου, ο
Tim Gowers, καθηγητής μαθηματικών
του Πανεπιστήμιου του Cambridge, υπο-
γραμμίζει τη συμβολική σημασία της
απόφασης: "Φαίνεται ότι η χιονοστιβά-
δα της Ανοικτής Πρόσβασης γίνεται ολο-
ένα μεγαλύτερη". Πολλοί χρηματοδότες
της έρευνας στο Ην. Βασίλειο έχουν φέ-
τος αυξήσει το ενδιαφέρον τους για τις
δημοσιεύσεις Ανοικτής Πρόσβασης.
Οι ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες για τη χρη-
ματοδότηση της έρευνας που διατίθεται
με Ανοικτή Πρόσβαση προσφέρουν ικα-
νοποίηση στον David Willetts, υπουργό
πανεπιστημιακών ιδρυμάτων και επιστή-
μης του Ην. Βασιλείου, ο οποίος σε πρό-
σφατη συνέντευξη του τόνισε ότι η χώρα
θα μπορούσε να χάσει πολλά σε οικονο-
μικό επίπεδο, αν ακολουθούσε μόνη της
τον δρόμο για την Ανοικτή Πρόσβαση.
Ωστόσο η διαπραγμάτευση του σχεδίου-
πρόταση ακόμη δεν έχει ολοκληρωθεί κα-
θώς οι αρμόδιοι συζητούν τις λεπτομέρει-
ες. Ο εκδοτικός οίκος Elsevier αρνήθη-
κε να σχολιάσει τα σχέδια της Κομισιόν,
ωστόσο έχει ήδη δηλώσει ότι αντιτίθεται σε
κυβερνητικές οδηγίες σχετικά με την Ανοι-
κτή Πρόσβαση. Παρόλο που η Κομισιόν
δεν έχει παρουσιάσει ακόμη όλες τις λε-
πτομέρειες για την Ανοικτή Πρόσβαση στο
Horizon 2020, η πιλοτική λειτουργία αυτής
της πολιτικής στο 7ο ΠΠ στηρίζεται στη δι-
άθεση των δημοσιεύσεων με Ανοικτή Πρό-
σβαση σε αποθετήρια (πράσινος δρόμος)
ή με απευθείας δημοσίευση σε περιοδικά
Ανοικτής Πρόσβασης (χρυσός δρόμος).
Σημειώνεται ότι σε ευρωπαϊκό επίπε-
δο υλοποιείται ήδη το έργο OpenAIRE
(Open Access Infrastructure for
Research in Europe) που υποστηρίζει
το πιλοτικό πρόγραμμα Ανοικτής Πρό-
σβασης του 7ου ΠΠ. Στο πλαίσιο του
OpenAIRE, οι ερευνητές που χρημα-
τοδοτούνται από την ΕΕ σε συγκεκρι-
μένους θεματικούς τομείς, πρέπει να
δημοσιοποιούν τα αποτελέσματα της
έρευνάς τους σε κάποια υποδομή ανοι-
κτής πρόσβασης. Στο έργο συμμετέχει
το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ)
ως το Εθνικό Κέντρο Ανοικτής Πρόσβα-
σης για τα ερευνητικά αποτελέσματα
του 7ου ΠΠ στην Ελλάδα.
03-05/2012 |
καινοτομια
ερευνα & τεχνολογια
19
Ανοικτή Πρόσβαση στη Γνώση
Η Ευρωπαϊκή Ένωση υποστηρίζει την
Ανοικτή Πρόσβαση
στην έρευνα στο νέο πρόγραμμα
Horizon 2020
Muscle from Brussels as open access gets an €80bn boost (Times Higher Education)
European Commission (Open Access)
OpenAIRE
Horizon 2020
info