24
ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ
ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ | 06- 08/2013
Αφιέρωμα
Η σημασία το έργου "Άνοιγμα της Εκπαίδευσης" επιτείνεται από
το γεγονός ότι η Ευρώπη δεν έχει εκμεταλλευτεί ακόμα πλήρως
τις δυνατότητες που προσφέρουν οι νέες τεχνολογίες στον τομέα
της εκπαίδευσης. Παρόλο που οι ψηφιακές τεχνολογίες απαρτί-
ζουν πλέον μεγάλο μέρος του τρόπου επικοινωνίας, εργασίας και
συναλλαγής μεταξύ των ανθρώπων στον χώρο της μάθησης δεν
συμβαίνει το ίδιο.
Υφιστάμενη κατάσταση
Πρόσφατη έρευνα για την κατάσταση της ψηφιακής κατάρτισης στα σχο-
λεία έδειξε πως σπουδαστές και εκπαιδευτικοί είτε δεν είναι πλήρως εξοι-
κειωμένοι με τη χρήση της τεχνολογίας στην εκπαίδευση είτε δεν έχουν
στη διάθεση τους τον κατάλληλο εξοπλισμό. Μεταξύ 50% και 80% των
σπουδαστών στις χώρες της ΕΕ δεν χρησιμοποιούν ποτέ ψηφιακά διδα-
κτικά βιβλία, λογισμικό ασκήσεων, εκπομπές/βιντεομηνύματα (podcast),
προσομοιώσεις ή εκπαιδευτικά παιχνίδια. Για παράδειγμα, οι μαθητές στη
Λετονία, τη Λιθουανία και την Τσεχική Δημοκρατία είναι πιθανότερο να
έχουν πρόσβαση στο Διαδίκτυο στο σχολείο (πάνω από 90%), σε διπλάσιο
ποσοστό από την Ελλάδα και την Κροατία (περίπου 45%).
Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι 63% των εννιάχρονων μαθητών δεν φοι-
τούν σε σχολεία υψηλού ψηφιακού εξοπλισμού, δηλαδή με κατάλληλο
εφοδιασμό, γρήγορες ευρυζωνικές ταχύτητες δικτύου και υψηλή "συνδεσι-
μότητα". Επιπλέον, ενώ οι καθηγητές στην ΕΕ αναγνωρίζουν τη σημασία της
βοήθειας των ψηφιακών μέσων στην εκπαίδευση σε ποσοστό 70%, μόνο
ένα 20% των σπουδαστών διδάσκονται από εκπαιδευτικούς που αισθάνο-
νται σιγουριά σχετικά με τις ψηφιακές τους ικανότητες. Παρατηρείται ότι οι
διδάσκοντες χρησιμοποιούν τις νέες τεχνολογίες κατά κύριο λόγο για να
προετοιμαστούν πριν το μάθημα, και όχι τόσο κατά τη διάρκειά του μαζί
με τους μαθητές.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, την ενδεχόμενη διεύρυνση του
"ψηφιακού χά-
σματος"
που παρατηρείται ήδη μεταξύ αυτών που έχουν που έχουν πρό-
σβαση στις νέες τεχνολογίες και άρα σε περισσότερη πληροφορία, και σε
όσους δεν ωφελούνται από αυτές, κυρίως λόγω κοινωνικών και οικονομι-
κών παραμέτρων. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, οι ανισότητες σχετικές με
την πρόσβαση σε καινοτόμο και ψηφιακά ενημερωμένη εκπαίδευση μπο-
ρούν να μεγεθύνουν το φαινόμενο του ψηφιακού χάσματος. Για παράδειγ-
μα, μεταξύ 50% και 80% των μαθητών της ΕΕ δεν χρησιμοποιούν ψηφιακά
βιβλία, λογισμικό ασκήσεων, διαδικτυακές αναμεταδόσεις, προσομοιώσεις
ή εκπαιδευτικά παιχνίδια.
Γιατί είναι αναγκαίο το "Άνοιγμα της Εκπαίδευσης" στην Ευρώπη
Ποσοστό (%) των μαθητών της 4ης δημοτικού (ηλικία 9-10) που φοιτούν σε τάξεις όπου οι εκπαιδευτικοί κάνουν χρήση των ΤΠΕ σε ποσοστό άνω του 25%
των μαθημάτων
"Education today 2013" του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και
Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) οι χώρες του ΟΟΣΑ εμπλέκονται σε διάφορα προγράμ-
ματα και έργα με στόχο την ανάπτυξη, τη διάδοση και την αξιοποίηση των
OER.
Ο πιο δημοφιλής στόχος της χρήσης των OER είναι η αύξηση ης προσβα-
σιμότητας σε υψηλού επιπέδου εκπαιδευτικό υλικό, σε όλες τις βαθμίδες
της εκπαίδευσης, καθώς σε αρκετές χώρες τα εκπαιδευτικά ιδρύματα
δεν έχουν επαρκείς γνώσεις σχετικά με τους OER. Έτσι, θα βελτιωθεί και
η διαφάνεια για τους χρήστες των εκπαιδευτικών πόρων όσον αφορά τα
πνευματικά δικαιώματα.
Τέλος, επιδιώκει τη βελτίωση της υποδομής των Τεχνολογιών Πληρο-
φορίας και Επικοινωνιών (ΤΠΕ) και της συνδεσιμότητας στα σχολεία. Το
άνοιγμα της εκπαίδευσης θα βοηθήσει σχολεία και αίθουσες διδασκαλίας
να αποκτήσουν ευρυζωνική πρόσβαση και θα στηρίξει τις υποδομές ΤΠΕ
για την εκπαίδευση και την κατάρτιση. Στόχος είναι η σύνδεση και η κι-
νητοποίηση όχι μόνο των σχολείων, αλλά και όλων των ενδιαφερόμενων
(δάσκαλοι, μαθητές, οικογένειες, οικονομικοί και κοινωνικοί εταίροι).
Με αυτό τον τρόπο, το έργο θα ωθήσει και την αγορά να παράγει νέο δι-
αδραστικό περιεχόμενο και εργαλεία μάθησης μέσω της προώθησης της
ανάπτυξης ανοικτών πλαισίων και προτύπων για τη διαλειτουργικότητα
και τη φορητότητα του ψηφιακού εκπαιδευτικού περιεχομένου, των εφαρ-
μογών και των υπηρεσιών.
Ο ορισμός της ΕΕ για το έργο "Άνοιγμα της Εκπαίδευσης": Άνοιγμα της
εκπαίδευσης είναι η έλευση της ψηφιακής επανάστασης στην εκπαί-
δευση. Οι ψηφιακές τεχνολογίες επιτρέπουν σε όλα τα άτομα να μα-
θαίνουν, οπουδήποτε, οποτεδήποτε μέσω οποιασδήποτε συσκευής,
με την υποστήριξη των οποιωνδήποτε."
