24
ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ
ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ | 06 - 08/2014
Αφιέρωμα - Συνέντευξη
Ποιος ο ρόλος των δεικτών Έρευνας και Ανά-
πτυξης στη διαμόρφωση του περιβάλλοντος
Έρευνας & Ανάπτυξης στην Ευρώπη;
Οι δείκτες Έρευνας & Ανάπτυξης (R&D) παί-
ζουν ένα σημαντικό ρόλο στο να κατανοήσου-
με ποιος διεξάγει την έρευνα και ποιος τη χρη-
ματοδοτεί. Καθώς οι δραστηριότητες Έρευνας
&
Ανάπτυξης αποτελούν σημαντικό δεδομένο
για τη διαδικασία της καινοτομίας, οι δείκτες
βοηθούν στην κατανόηση και αποτύπωση του
περιβάλλοντος της Έρευνας και Ανάπτυξης.
Ωστόσο, οι δείκτες είναι ένα μόνο κομμάτι της
επένδυσης που κάνει μια επιχείρηση στην και-
νοτομία, σημαντικό βέβαια. Πρόσφατη έρευνα
του ΟΟΣΑ εξέτασε το συνολικό εύρος επενδύ-
σεων μιας επιχείρησης στην καινοτομία (συ-
μπεριλαμβανομένων λογισμικών, δεδομένων,
σχεδιασμού, branding και οργανωτικού κεφα-
λαίου) και κατέληξε ότι είναι αρκετά περισσό-
τερες από τις επενδύσεις που οι επιχειρήσεις
κάνουν σε ορατό κεφάλαιο (μηχανές, εξοπλι-
σμός, κτίρια, υποδομές).
Η Έρευνα & Ανάπτυξη (R&D) συχνά αποτελεί
μόνο ένα 25-30% όλων των επενδύσεων στην
καινοτομία. Έτσι, ναι μέν, η αποτύπωση της
καινοτομίας είναι σημαντική, αλλά χρειάζεται
επίσης να κατανοήσουμε τα υπόλοιπα στοιχεία
της καινοτομίας, εάν θέλουμε να αναπτύξουμε
τις σωστές πολιτικές.
Πώς μπορούν οι Περιφέρειες να χρησιμοποι-
ήσουν τους δείκτες συγκριτικής αξιολόγησης
και τους δείκτες Έρευνας & Ανάπτυξης για
τον σχεδιασμό αποτελεσματικών πολιτικών;
Οι Περιφέρειες πρέπει να συγκρίνουν τις επι-
δόσεις τους με άλλες Περιφέρειες και να χρησι-
μοποιούν τους δείκτες και τα δεδομένα για να
αναπτύξουν αποτελεσματικές πολιτικές. Πολύ
λίγα συμβαίνουν ωστόσο στον τομέα της αξι-
ολόγησης και εκτίμησης των πολιτικών αυτών.
Θα πρέπει να προσδιορίσουμε αν οι πολιτικές
αυτές δουλεύουν και να μάθουμε από την
εμπειρία μας.
Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι συγκρίνουμε τις
εμπειρίες διαφορετικών κρατών και ότι μα-
θαίνουμε από τις καλές πρακτικές (παρόλο
που συχνά πρέπει να προσαρμοστούν στο
κατάλληλο τοπικό περιβάλλον για να λειτουρ-
γήσουν).
Αλλά αυτή η διαδικασία δείχνει ότι πρέπει να
πάρουμε την αξιολόγηση στα σοβαρά από την
αρχή και να την ενσωματώνουμε σε νέες πολι-
τικές και προγράμματα. Επίσης, σημαίνει ότι θα
πρέπει να κρατήσουμε διαφάνεια όσο αφορά
τα αποτελέσματα πολιτικών.
Για ποιο λόγο η αξιολόγηση είναι σημαντική
και πώς μπορεί να συμβάλει στην αύξηση της
ανταποδοτικότητας της καινοτομίας;
Η αξιολόγηση της ανταποδοτικότητας της
καινοτομίας παραμένει μια μεγάλη πρόκληση.
Έχουμε σημειώσει μεγάλη πρόοδο στην κατα-
μέτρηση δεδομένων για την καινοτομία, όπως
επίσης και στην καταμέτρηση διαδικασιών που
συμπεριλαμβάνονται στην καινοτομία όπως
η διασύνδεση των επιχειρήσεων και της ροής
της γνώσης εκτός συνόρων. Έχουμε ακόμα
καταφέρει να μετρήσουμε μερικά από τα απο-
τελέσματα που συνδέονται με την καινοτομία,
όπως οι επιστημονικές δημοσιεύσεις, οι πατέ-
ντες και άλλες μετρικές.
Αλλά ο σύνδεσμος για τη μέτρηση της συνολι-
κής επίδρασης της καινοτομίας (παραγωγικό-
τητα, ανάπτυξη, εργασία, βελτίωση της υγείας
κ.ά.) είναι δύσκολο να εντοπιστεί εξαιτίας του
ότι οι διασυνδέσεις αυτές είναι πολύπλοκές και
μη γραμμικές και του χρόνου απόδοσης τους.
Έτσι, σε αυτό τον τομέα πρέπει να γίνουν πολ-
λά ακόμη. Ειδικά τώρα που η Έρευνα και Ανά-
πτυξη αντιμετωπίζεται ως κομμάτι του ΑΕΠ και
όχι ως δαπάνη.
Πώς οι δείκτες Επιστήμης και Καινοτομίας
ενισχύουν πολιτικές που βασίζονται σε στοι-
χεία; Υπάρχουν παραδείγματα;
Οι δείκτες μπορούν να καθοδηγήσουν πολι-
τικές, αλλά μπορεί κάποιες φορές να αποδει-
χτούν παραπλανητικοί εάν η σχέση μεταξύ
των δεικτών και του επιδιωκόμενου πολιτικού
στόχου δεν γίνει κατανοητή. Ο τελικός στόχος
της ατζέντας της Λισαβόνας ήταν να ενισχυθεί
η καινοτομία και η ανάπτυξη στην Ευρώπη.
Ένας σημαντικός δείκτης που χρησιμοποιήθη-
κε για να καθοδηγήσει την πολιτική αφορούσε
το 3% του ΑΕΠ για την Έρευνα και Καινοτομία
ως στόχο. Οι περισσότεροι διαμορφωτές πολι-
τικής ευτυχώς κατάλαβαν ότι αυτό το 3% δεν
θα έπρεπε να είναι από μόνο του στόχος, αλλά
έπρεπε να είναι το αποτέλεσμα μιας οικονομί-
ας που βασίζεται στην καινοτομία.
Νέοι δείκτες μπορούν κάποιες φορές να βοη-
θήσουν επίσης. Ο ΟΟΣΑ πρόσφατα ανέπτυξε
νέους δείκτες για χώρες που επενδύουν στην
Έρευνα & Ανάπτυξη μέσω πιστώσεων και δεί-
χνουν ραγδαία αύξηση στις δαπάνες. Αυτό
επιτρέπει πιο ακριβείς συγκρίσεις της υποστή-
ριξης των δραστηριοτήτων Έρευνας & Ανάπτυ-
ξης και έχει ήδη οδηγήσει σε κάποιες αλλαγές
στις πολιτικές, π.χ. στον Καναδά.
"
Κεντρικός ο ρόλος των δεικτών Έρευνας και Ανάπτυξης για τον
σχεδιασμό αποτελεσματικών περιφερειακών πολιτικών"
Συνέντευξη με τον Dirk Pilat, Αναπληρωτή Διευθυντή στη Διεύθυνση Επιστήμης, Τεχνολογίας και
Βιομηχανίας του ΟΟΣΑ.
Σε συνέντευξη του που δημοσιεύεται στο wire2014.eu, o Dr Dirk Pilat, Aναπληρωτής Διευθυντής στη Διεύθυνση Επιστήμης, Τεχνο-
λογίας και Βιομηχανίας του ΟΟΣΑ, μιλάει για τη σημασία των δεικτών επίδοσης στην έρευνα και καινοτομία και τον ρόλο τους στο
σχεδιασμό πολιτικών που βασίζονται σε στοιχεία.
