30
καινοτομια
ερευνα & τεχνολογια | 03 - 05/2018
Ορίζοντας 2020
Το δεκαετές επιστημονικό ερευνητικό έργο
HBP, το οποίο ξεκίνησε την 1η Οκτωβρίου
2013 με έδρα στη Λωζάνη της Ελβετίας, απο-
τελεί μια εμβληματική πρωτοβουλία της Ευρω-
παϊκής Επιτροπής για τις Μελλοντικές και Ανα-
δυόμενες Τεχνολογίας (Future and Emerging
Technologies, FET) συντονίζεται από την École
Polytechnique Fédérale de Lausanne και εί-
ναι ένα από τα δύο μεγαλύτερα επιστημονικά
έργα που έχουν χρηματοδοτηθεί ποτέ από την
Ευρωπαϊκή Ένωση, απασχολώντας περίπου
500 επιστήμονες σε περισσότερα από 100 πα-
νεπιστήμια, νοσοκομεία και ερευνητικά κέντρα
σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Στόχος του είναι να δημιουργήσει μια συνερ-
γατική ερευνητική υποδομή με βάση τις Tεχνο-
λογίες Πληροφορικής, η οποία θα επιτρέψει
στους ερευνητές σε όλη την Ευρώπη να προά-
γουν τη γνώση στους τομείς της νευροεπιστή-
μης και της επιστήμης υπολογιστών, καθώς και
την ανεύρεση νέων θεραπειών για ασθένειες
του εγκεφάλου, βοηθώντας τους νευροεπι-
στήμονες και τους κλινικούς ερευνητές να εν-
σωματώσουν δεδομένα και γνώσεις σχετικά με
τον εγκέφαλο σε όλα τα επίπεδα της χωρικής
και χρονικής οργάνωσής του.
Χρησιμοποιώντας λεπτομερείς ψηφιακές ανα-
παραστάσεις, ανακατασκευές και προσομοιώ-
σεις, στοχεύει να δώσει εργαλεία σε χιλιάδες
επιστήμονες για την καλύτερη κατανόηση της
λειτουργίας του ανθρώπινου εγκεφάλου και
των ασθενειών του.
Η ανακάλυψη νέων φαρμάκων κατά των νόσων
του εγκεφάλου έχει υψηλή προτεραιότητα στις
νευροεπιστήμες και κατά προέκταση και στο
HBP. Επομένως, ένας από τους κύριους στό-
χους του HBP είναι να προσφέρει καινοτόμες
ιδέες και υπολογιστικές με-
θόδους για τον σχεδιασμό
καινοτόμων
υποψηφίων
φαρμάκων σε νόσους όπως
το Πάρκινσον, το Αλτσχάι-
μερ, όγκοι του εγκεφάλου.
Η Ελλάδα συμμετέχει ήδη
στο ΗΒΡ με τρία ερευνητικά
εργαστήρια, από το Εθνικό
Καποδιστριακό Πανεπιστή-
μιο Αθηνών, το Οικονομικό
Πανεπιστήμιο Αθηνών και
το Πολυτεχνείο Κρήτης. Το
εργαστήριο της Δρ Ζωής
Κούρνια στο Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευ-
νών της Ακαδημίας Αθηνών έχει μακροχρόνια
εμπειρία στη χρήση υπολογιστικών συστη-
μάτων υψηλής απόδοσης (High Performance
Computing) για τον ορθολογικό σχεδιασμό
νέων μικρών μορίων – υποψηφίων φαρμάκων.
Στο πλαίσιο του έργου, το εργαστήριο Cournia
θα χρησιμοποιήσει καινοτόμες τεχνολογίες
βασισμένες σε μοριακές προσομοιώσεις για
την επιτάχυνση της ανακάλυψης νέων και πιο
αποτελεσματικών θεραπειών ασθενειών του
εγκεφάλου.
Συγκεκριμένα, θα χρησιμοποιηθούν υπολογι-
στικές μεθόδους για τον σχεδιασμό υποψηφί-
ων φαρμάκων που η δράση τους βασίζεται σε
αλλοστερικούς μηχανισμούς.
Το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης, και συγκεκρι-
μένα ο σύμβουλος Tεχνολογίας και Kαινοτο-
μίας, Γεώργιος Μέγας, όντας σε επαφή με το
Πολυτεχνείο του Μονάχου, υπεύθυνο για τις
προκηρύξεις του FET Flagship: Human Brain
Project, παρείχε την απαραίτητη υποστήριξη
και καθοδήγηση για υποβολή πρότασης στο
συγκεκριμένο πρόγραμμα καθώς και την απα-
ραίτητη αρχική επικοινωνία σχετικά με τεχνικά
ζητήματα.
Σημειώνεται ότι το πρόγραμμα για τις Μελ-
λοντικές και Αναδυόμενες Τεχνολογίας (FET),
στο οποίο υπάγεται στο πλαίσιο του Ορίζοντα
2020, υποστηρίζει νέες τεχνολογίες αιχμής που
προκύπτουν από διεπιστημονική προηγμένη
επιστημονική έρευνα και μηχανική αιχμής, με
στόχο την ανταγωνιστικότητα και την ανά-
πτυξη της Ευρώπης, καθώς και τη δημιουργία
νέων θέσεων εργασίας υψηλών δεξιοτήτων.
Το ΕΚΤ, Εθνικό Σημείο Επαφής για το πρό-
γραμμα για τις Μελλοντικές και Αναδυόμενες
Τεχνολογίες (FET) και για τις Τεχνολογίες Πλη-
ροφορίας και Επικοινωνιών (ICT) στον Ορίζο-
ντα 2020, συντονιστής του EIT Health RIS και
συντονιστής του δικτύου Enterprise Europe
Network-Hellas, είναι σε συνεχή επαφή με την
Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ενημερώνεται ανελλι-
πώς για τις νέες ευκαιρίες στον συναφή χώρο
έρευνας και καινοτομίας.
Καλύπτοντας όλα τα στάδια των ερευνητικών
έργων, παρέχει υποστήριξη στις ελληνικές
ερευνητικές ομάδες από την προετοιμασία της
πρότασης έως την υλοποίηση και την αξιοποί-
ηση των ερευνητικών αποτελεσμάτων.
Νέα ελληνική συμμετοχή στο ευρωπαϊκό έργο
Human Brain Project
για την αντιμετώπιση ασθενειών του
εγκεφάλου
Στο Human Brain Project (HBP), ένα από τα μεγαλύτερα ευρωπαϊκά ερευνητικά έργα, συμμετέχει το εργαστήριο της Δρ. Zωής Κούρνια
στο Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών, το οποίο επιλέχθηκε στο πλαίσιο του έργου για σχεδιασμό υποψηφί-
ων φαρμάκων και ανακάλυψη πιο αποτελεσματικών θεραπειών για τις ασθένειες του εγκεφάλου. Συγκεκριμένα, η Δρ Ζωή Κούρνια
ανταποκρίθηκε στην πρόσκληση υποβολής προτάσεων "Modeling Allosteric Drugs" του HΒΡ, όπως ανακοινώθηκε και προωθήθηκε
από το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ), και μαζί με το εργαστήριο του καθηγητή Fr. Gervasio από το UCL του Ηνωμένου Βασιλείου,
επιλέχθηκε για να συμμετάσχει στο πρόγραμμα “Ιατρική Πληροφορική” (Medical Informatics) του Human Brain Project (HBP).
info
The Human Brain Project
Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών
της Ακαδημίας Αθηνών
Cournia Lab
Συνέντευξη Ζ. Κούρνια
στο "Καινοτομία, Έρευνα και
Τεχνολογία" (τ. 106)