03 - 05/2018 |
καινοτομια
ερευνα & τεχνολογια
29
Ανοικτή Πρόσβαση στη Γνώση
Η νέα μελέτη για τη διάσταση του φύλου
στις πολιτικές για την Ανοικτή Επιστήμη
και την Ανοικτή Καινοτομία, που πρόκειται
να δημοσιευθεί σύντομα από το ευρωπαϊ-
κό έργο GENDERACTION (GENDer equality
in the ERA Community To Innovate policy
implementatiON) επισημαίνει ότι στην πλειονό-
τητα των κειμένων και αναλύσεων για θέματα
Ανοικτής Επιστήμης / Ανοικτής Καινοτομίας η
διάσταση του φύλου απουσιάζει.
Ωστόσο, η συμπερίληψή της διάστασης του
φύλου θα είχε θετικό αντίκτυπο στην προώ-
θηση του στόχου της ισότητας των φύλων, την
ενσωμάτωση της διάστασης του φύλου στον
τομέα της έρευνας και την καταπολέμηση των
προκαταλήψεων λόγω φύλου. Λαμβάνοντας
υπόψη τη διαπίστωση αυτή, η μελέτη αποτε-
λεί μια πρώτη προσπάθεια εξέτασης των σχέ-
σεων μεταξύ Ανοικτής Επιστήμης / Ανοικτής
Καινοτομίας και φύλου με στόχο τη συμβολή
στην ενίσχυση των συνεργειών μεταξύ των δύο
προτεραιοτήτων
πολιτικής του Ευ-
ρωπαϊκού Χώρου
Έρευνας. Για την
επίτευξη του στό-
χου αυτού, η μελέ-
τη επεξεργάστηκε
συστάσεις οι οποίες κατηγοριοποιήθηκαν σε
πέντε δράσεις προτεραιοτήτων:
• Δημιουργία συνεργιών μεταξύ του στόχου της
ισότητας των φύλων και της Ανοικτής Επιστή-
μης / Ανοικτής Καινοτομίας, καθώς και ενσωμά-
τωση της διάστασης του φύλου στις πολιτικές
Ανοικτής Επιστήμης / Ανοικτής Καινοτομίας
• Ενημέρωση και ευαισθητοποίηση σε θέματα
φύλου στο πλαίσιο της Ανοικτής Επιστήμης /
Ανοικτής Καινοτομίας και σε θέματα όπως η
ανοικτή αξιολόγηση (open peer review)
• Αξιολόγηση των πρακτικών των χρηματοδο-
τών και φορέων έρευνας, καθώς και του βαθ-
μού στον οποίο η Ανοικτή Επιστήμη / Ανοικτή
Καινοτομία αμβλύνει τις διαφορές μεταξύ φύ-
λων και επιδρά στην αξιολόγηση των ερευνη-
τών
• Ενθάρρυνση πρακτικών χρηματοδοτών και
φορέων έρευνας με στόχο το διαμοιρασμό προ-
δημοσιεύσεων (preprints) που παρουσιάζουν
τα αποτελέσματα ερευνών σε θέματα φύλου ή
που ενσωματώνουν τη διάσταση του φύλου και
την υιοθέτηση της διαχείρισης των δεδομένων
με βάση το φύλο βάσει των δίκαιων αρχών
• Διασφάλιση της ενσωμάτωσης της διάστασης
του φύλου και της ισόρροπης εκπροσώπησης
των φύλων στο πλαίσιο καινοτόμων έργων.
Το έργο GENDERACTION χρηματοδοτείται από
τον Ορίζοντα 2020 και έχει ως στόχο τη δημι-
ουργία μιας ευρωπαϊκής ομάδας εκπροσώπων
των κρατών-μελών για την υποστήριξη των πο-
λιτικών ισότητας των φύλων στην έρευνα, την
ανταλλαγή καλών πρακτικών και την αμοιβαία
μάθηση. Σκοπός του έργου είναι να δημιουργή-
σει το κατάλληλο πεδίο συζήτησης και ζύμωσης
σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ώστε να δημιουργη-
θούν και να διευκολυνθούν οι κατάλληλες πολι-
τικές για την ισότητα των φύλων στην έρευνα.
Το ΕΚΤ συμμετέχει ως εταίρος στις δράσεις που
αφορούν την καταγραφή των υφιστάμενων πο-
λιτικών για το φύλο, στη διαμόρφωση των προ-
τάσεων για την ισότητα των φύλων στην έρευνα
καθώς και στην ενημέρωση σε θέματα φύλου
στην έρευνα.
Νέα μελέτη για τη
διάσταση του φύλου
στις πολιτικές
για
την Ανοικτή Επιστήμη και την Ανοικτή Καινοτομία
info
Ευρωπαϊκό έργο GENDERACTION
η Δρ Μαρία Μιχαλοπούλου, ερευνήτρια και μέλος της ομάδας διαμόρ-
φωσης πολιτικής Ανοικτής Πρόσβασης, του Κέντρου Αριστείας ΚΟΙΟΣ,
η οποία μίλησε αφενός για τα οφέλη της Ανοικτής Πρόσβασης για την
ερευνητική κοινότητα (από την άποψη του ερευνητή) και αφετέρου για
τη σοβαρότητα που δίνεται από το κέντρο στο κομμάτι της Ανοικτής
Γνώσης, εφόσον αποτελεί έναν από τους πυλώνες του. Η παρουσίαση
της Δρ Μιχαλοπούλου, ολοκληρώθηκε με την αναφορά στην εργασία
που πραγματοποιείται από το ΚΟΙΟΣ για τη διάχυση της παραγόμενης
ερευνητικής δραστηριότητας και για τα βήματα που ακολουθούνται για
την εφαρμογή της σχετικής πολιτικής.
Στο δεύτερο μέρος της εκδήλωσης, οι ομιλίες ξεκίνησαν με την πα-
ρουσίαση της Σύλβιας Κουκουνίδου, από το Κυπριακό Εθνικό Γραφείο
Ανοικτής Πρόσβασης του έργου OPENAIRE, η οποία παρουσίασε τις
υπηρεσίες και τις υφιστάμενες υποδομές που υπάρχουν από άποψη
αποθετηρίων τόσο σε τοπικό όσο και σε διεθνές επίπεδο αλλά και τις
υπηρεσίες και την καθοδήγηση που παρέχει το έργο OPENAIRE προς
ερευνητές και διαχειριστές αποθετηρίων.
Στη συνέχεια, η Susanna Mornati, διευθύνουσα σύμβουλος της εται-
ρείας 4Science, με πολύχρονη εμπειρία σε θέματα αποθετηρίων και
σημαντική συμβολή στην υλοποίηση υποδομών Ανοικτής επιστήμης,
συμβατών με τις Ευρωπαϊκές πολιτικές και ανάγκες, μίλησε για γενικά,
ειδικά και τεχνικά θέματα αποθετηρίων, χρησιμοποιώντας υπαρκτά πα-
ραδείγματα στο ευρωπαϊκό και κυπριακό περιβάλλον.
Οι παρουσιάσεις της πρώτης μέρας ολοκληρώθηκαν με την παρουσί-
αση του Matthew Buys, ο οποίος μίλησε για το εργαλείο ORCID και τη
σημαντικότητα ενσωμάτωσης του στον κύκλο της ερευνητικής ζωής, το
οποίο μπορεί να εξυπηρετήσει τόσο τον ίδιο τον ερευνητή όσο και το
Ινστιτούτο έρευνας που τον απασχολεί, με στόχο τη σωστή κατανομή
του ερευνητικού έργου και παραγωγής του κάθε φορέα έρευνας και βε-
βαίως τη συμβολή του στο κομμάτι της υιοθέτησης της ανοικτότητας
των αποτελεσμάτων έρευνας.
Τη 2η ημέρα πραγματοποιήθηκε συνάντηση της διευρυμένης ομάδας
εργασίας για την Ανοικτή Πρόσβαση, η οποία κλήθηκε να συζητήσει για
θέματα ιδρυματικών πολιτικών και προτάσεις για πιθανή αναθεώρηση
της Εθνικής Πολιτικής, που εγκρίθηκε από το υπουργικό Συμβούλιο στις
25 Φεβρουαρίου 2016. Τον συντονισμό της συζήτησης για το πρώτο
μέρος είχε η Δρ Μαρίνα Αγγελάκη (ΕΚΤ), η οποία παρουσίασε και τα
σημεία που πρέπει να αναφέρονται σε ένα κείμενο ιδρυματικής πολιτι-
κής, ώστε να ακολουθεί και να συμβαδίζει με τις τρέχουσες ευρωπαϊκές
πολιτικές και εξελίξεις.
info
H πλήρης ανάρτηση της Σύλβιας Κουκουνίδου, Coordinator
of Digital and Archives Office, Library-University of Cyprus,
OpenAire 2020 NOAD
Ημερίδα “Open Science and the role of repositories”
(Βίντεο - Παρουσιάσεις)