Κ Α Ι Ν Ο Τ Ο Μ
ΙΑ
σήμερα εργασιακές σχέσεις: η ε'ννοια του εργοδότη γίνεται
πιο περίπλοκη (όμιλοι εργολαβίας, κοινά επενδυτικά κεφά
λαια, δίκτυα, υπεργολαβίες), ο τόπος εργασίας σιγά-σιγά
μεταβάλλεται, το ωράριο εργασίας γίνεται πιο ευε'λικτο ε'τσι
ώστε να ανταποκρίνεται σε συγκεκριμένες ανάγκες και απαι
τήσεις, οι αμοιβές που στηρίζονται στο ημερομίσθιο μπορεί
να αντικατασταθούν με αμοιβές ανάθεσης συγκεκριμένων
έργων, ο ορίζοντας της αυτονομίας των εργαζομένων να
διευρυνθεί. Με άλλα λόγια, η εργασιακή απασχόληση και η
αυτοαπασχόληση τείνουν να συγκλίνουν, καθιστώντας το
πεδίο που καλύπτει το υπάρχον εργατικό δίκαιο ασαφές και,
σε ορισμένους τομείς όπως οι πρωτότυπες συμβάσεις ή η
τηλεεργασία, ανεπαρκές. Αυτό σημαίνει ότι χρειάζεται ένα
κατάλληλο νομικό και εργασιακό πλαίσιο (εργατικό δίκαιο,
συλλογικές συμβάσεις, επιχειρηματικές σχέσεις κ.λπ) το
οποίο, αφενός θα επιτρέπει στις επιχειρήσεις και στα άτομα
μεγαλύτερη ευελιξία (δυνατότητα μερικής ή προσωρινής
απασχόλησης, δυνατότητα σύναψης συμβάσεων ορισμένου
χρόνου, τηλεεργασίας και δημιουργίας νέων μορφών εργα
σιακών σχέσεων, όπου αυτό είναι απαραίτητο) και αφετέ
ρου, θα παρέχει την απαραίτητη προστασία (όχι μόνον από
τις αυθαίρετες απολύσεις και τις διακρίσεις, αλλά και την
προστασία της απασχολησιμότητας και της αγοράς εργα
σίας) στους εργαζόμενους.
Απασχόλησ η και Κοινωνία των Πληροφοριών
Αναμφισβήτητα οι νέες τεχνολογίες πληροφορικής και επι
κοινωνιών παίζουν σημαντικό ρόλο στην αναδιάρθρωση των
επαγγελμάτων και των απαιτούμενων δεξιοτήτων. Η φύση
των τεχνολογιών αυτών απαιτεί όχι μόνο ισχυρότερες ποσο
τικά και ποιοτικά δεξιότητες αλλά και την ανάπτυξη μιας
συγκεκριμένης εξοικείωσης με τις τεχνολογίες αυτές. Ηαπα
ραίτητη αναδιαμόρφωση και αναβάθμιση των επαγγελματι
κών δεξιοτήτων έγκειται στην αναπροσαρμογή όσων ήδη
συμμετέχουν στο εργατικό δυναμικό στις νέες απαιτήσεις της
Κοινωνίας των Πληροφοριών. Ωστόσο, το μεγαλύτερο ποσο
στό του σημερινού εργατικού δυναμικού στην Ευρώπη έχει
περιορισμένες ποσοτικά και ποιοτικά δεξιότητες και μια
μεγάλη μερίδα του δεν διαθέτει την κατάλληλη εκπαίδευση
και κατάρτιση σε ό,τι αφορά την εξοικείωση του με τη χρήση
των νέων τεχνολογιών. Για τους περισσότερους εργαζόμε
νους με παρωχημένη και ακατάλληλη επαγγελματική κατάρ
τιση είναι δύσκολη η επανεισαγωγή τους στο εργατικό δυνα
μικό. Το μεγαλύτερο ποσοστό κατάρτισης και επανεκπαίδευ
σης προορίζεται για τους νέους ανθρώπους και όχι για
αυτούς που ήδη συμμετέχουν στην αγορά εργασίας ή για
αυτούς που εργάζονταν τα τελευταία 10, 20 ή και 30 χρόνια
και είναι άνεργοι. Στους περισσότερους ανέργους παρέχεται
μόνο εισοδηματική υποστήριξη μέχρι να παρουσιαστεί μια
νέα θέση εργασίας ή μέχρι την πρόωρη συνταξιοδότηση.
Είναι, ωστόσο, γεγονός ότι θέσεις εργασίας που απαιτούν
πεπαλαιωμένες δεξιότητες δεν παρουσιάζονται πλέον. Οι
νέες θέσεις εργασίας απαιτούν και νέες δεξιότητες. Το χάσμα
αυτό θα συνεχίζει να μεγαλώνει αν οι κυβερνήσεις και οι εργο
δότες δεν αποτολμήσουν
νέες και ρηξικέλευθες πολι
τικές, μέσω των οποίων θα
παρέχονται στους εργαζό
μενους δυνατότητες για
την ανάπτυξη καινούργιων
δεξιοτήτων σύμφωνα με
την εξέλιξη των νέων μορ
φών εργασίας και την εισα
γωγή των νέων τεχνολο
γιών. Η ανάπτυξη ενός
νέου τύπου δια βίου εκπαί
δευσης και κατάρτισης
στον οποίο θα περιλαμβά
νονται όλες οι μορφές
εκπαίδευσης και θα στο-
' χεύει όχι μόνο στους νέους
αλλά και στους γηραιότερους και στους ανθρώπους με ειδι
κές ανάγκες είναι πλέον μείζονος σημασίας.
Κοινωνικ ή συνοχή και
Κοινωνία των Πληροφοριών
Οι νέες. τεχνολογίες πληροφόρησης και επικοινωνιών ελαχι
στοποιούν τις αποστάσεις και βελτιώνουν την πρόσβαση
στην πληροφορία και τις υπηρεσίες. Έχουν τη δυνατότητα
να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας σε περιοχές που μαστίζο
νται από την ανεργία και να ελαττώσουν τα μειονεκτήματα
των λιγότερο προνομιούχων και περιφερειακών περιοχών.
Παρ'όλα αυτά, πολλοί άνθρωποι φοβούνται ότι οι νέες
τεχνολογίες θα ενισχύσουν παρά θα μειώσουν τις ήδη υπάρ
χουσες ανισότητες δημιουργώντας μια κοινωνία δύο ταχυτή
των μεταξύ των πληροφοριακά πλουσίων και των πληροφο
ριακά φτωχών.
Η κοινωνία των πληροφοριών μπορεί να ενισχύσει την κοι
νωνική συνοχή και να διευρύνει την ικανότητα πλήρους συμ
μετοχής των πολιτών σε κάθε τομέα της κοινωνικής και οικο
νομικής ζωής και να αξιοποιηθεί για τη δημιουργία μιας
περιεκτικής κοινωνίας. Ηκοινωνία των πληροφοριών πρέπει
να είναι στην υπηρεσία των ανθρώπων και να αξιοποιείται
από αυτούς για την άντληση όλης της ισχύος που έχει στον
πυρήνα της η πληροφορία. Είναι φυσικό, λοιπόν, να μην νοεί
ται κοινωνία των πληροφοριών χωρίς τις έννοιες της δημο
κρατίας, των ίσων ευκαιριών μεταξύ ανδρών και γυναικών
και της κοινωνικής ενσωμάτωσης.
Η δημοκρατία θα διασφαλίζει τη συμμετοχή και εκπροσώπη
ση των πολιτών σε όλα τα επίπεδα των συζητήσεων για τη
λήψη αποφάσεων. Η ουσιαστική χειραφέτηση απαιτεί πρό
σβαση σε έγκυρες και έγκαιρες πληροφορίες στις οποίες θα
βασιστούν οι δημοκρατικές επιλογές και αποφάσεις. Είναι
γεγονός ότι για να υπάρξει περιεκτική δημοκρατία πρέπει
όλος ο πληθυσμός να έχει- ίση πρόσβαση στην πληροφορία
έτσι ώστε να παίρνει αποτελεσματικές και δίκαιες αποφά
σεις. Η κοινωνία των πληροφοριών μπορεί να διευρύνει τη
δημοκρατία διασφαλίζοντας ίση, δημόσια πρόσβαση στην
W
Τ Ε Χ Ν Ο Λ Ο Γ Ι Α
