και επιτυχίας των ελληνικών ερευνητικών ομάδων, ποσοστό
που υπερβαίνουν τις πληθυσμιακές αναλογίες ερευνητών
και αποδεικνύουν το δυναμισμό της ελληνικής έρευνας.
Αναφέρθηκε, όμως, και σε μια σειρά από προβλήματα που
μαστίζουν την έρευνα, σε Ευρώπη και Ελλάδα, όπως: δυ
σκολία ενσωμάτωσης των ερευνητικών αποτελεσμάτων
στις οικονομικές δραστηριότητες, "μετανάστευση" ιδεών
και καινοτόμων τεχνολογιών σε άλλες χώρες εκτός Ευρώ
πης, ανεπαρκείς διαδικασίες πληροφόρησης, αφομοίωσης
και αξιοποίησης των τεχνολογικών αποτελεσμάτων.
Αναφερόμενος στις χαμηλές δαπάνες για την έρευνα
στην Ευρώπη και στην Ελλάδα, ο Υπουργός παρατήρησε ότι
αυτές δεν οφείλονται μόνο στη δημοσιονομική περιστολή,
αλλά και στην αδυναμία προσέλκυσης ιδιωτικών δαπανών
για την έρευνα, γεγονός που καθιστά αναγκαίο το σχηματι
σμό επιχειρήσεων υψηλής έντασης γνώσης και τεχνολογίας.
Ο κ. Χριστοδουλάκης αναφέρθηκε στο Επιχειρησιακό
Πρόγραμμα Ανταγωνιστικότητας (Γ' ΚΠΣ), μέσω του οποίου
επιδιώκεται μια στροφή της ερευνητικής δραστηριότητας
στη διεξαγωγή έρευνας και παραγωγή τεχνολογίας που
οδηγεί σε αποτελέσματα με υψηλή προστιθέμενη αξία,
στην εκμετάλλευση δηλαδή της επιστημονικής και τεχνολο
γικής γνώσης, και στην ένταξη των Μικρομεσαίων Επιχειρή
σεων σε σχετικές διαδικασίες.
Σχετικά με τον ERA, ο Υπουργός επεσήμανε ότι 8α πρέ
πει να κινείται στην κατεύθυνση δημιουργίας εθνικών πλεο
νεκτημάτων στο χώρο της έρευνας και στην ενίσχυση της
αμφίδρομης κινητικότητας των ερευνητών στις ευρωπαϊκές
χώρες, να δοθούν δηλαδή κίνητρα για την προσέλκυση
ερευνητών από άλλες ευρωπαϊκές χώρες στην Ελλάδα και
όχι μόνο από την Ελλάδα προς την Ευρώπη. Αναφέρθηκε
ακόμη στη γεωπολιτική διάσταση των πολιτικών έρευνας,
και στην μεγάλη σημασία που έχει για την Ελλάδα η συνερ
γασία με τις Βαλκανικές και τις Μεσογειακές χώρες.
Ακολούθησαν ερωτήσεις εκπροσώπω ν της ερευνητικής
και πανεπιστημιακές κοινότητας προς τον κ. Busquin. Πολ
λές μάλιστα ερωτήσεις, συνοδευόντουσαν από σχόλια και
προτάσεις για την ερευνητική πολιτική στην Ευρώπη. Επιση
μάνθηκε δε, ότι η μεγάλη διαφορά μεταξύ Ευρώπης και
ΗΠΑ είναι ότι στις ΗΠΑ πολλές μικρές προσπάθειες νέων
ερευνητών/επιχειρηματιών καταλήγουν στη δημιουργία με
γάλων επιχειρήσεων (π.χ. Silicon Valley, Microsoft, Hewlett
Packard).
Τ Ε Χ Ν Ο Λ Ο Γ ΙΑ
Κ Α Ι Ν Ο Τ Ο Μ ΙΑ
Οι ερωτήσεις αφορούσαν θέματα για την ευρωπαϊκή
πολιτική για τη βασική έρευνα και τις ανθρωπιστικές επιστή
μες, τη χρηματοδότηση των προγραμμάτων, τα δικαιώματα
πνευματικής και βιομηχανικής ιδιοκτησίας, τα Δίκτυα Αρι-
στείας, τις πολιτικές του 6ου Προγράμματος Πλαίσιο.
Απαντώντας ο κ. Busquin αναφέρθηκε στην ανάγκη ενός
συνεχούς διαλόγου των Πανεπιστημίων, Ερευνητικών Κέ
ντρων και Επιχειρήσεων, δεδομένου ότι η διαμόρφωση του
ERA αποτελεί μια δυναμική διαδικασία. Ακόμη, σημείωσε ότι
δεν υπάρχει διχοτόμηση της έρευνας σε βασική και εφαρ
μοσμένη. Ανέφερε, δε, χαρακτηριστικά, ότι πολλές επιχει
ρήσεις χρειάζονται και χρηματοδοτούν τη βασική έρευνα, η
οποία είναι απαραίτητη για αυτές. Επίσης, επεσήμανε ότι
αρκετές δράσεις του 5ου Προγράμματος Πλαίσιο αφο
ρούν τις ανθρωπιστικές επιστήμες (γήρανση πληθυσμού,
αποδοχή τεχνολογιών από το κοινό, νομική προστασία από
ηλεκτρονικό εμπόριο).
Αναφερόμενος στα Κέντρα Αριστείας, σημείωσε ότι η
επιλογή και η αξιολόγηση τους θα πρέπει να γίνει βάσει επι
στημονικών και τεχνολογικών κριτηρίων, και όχι βάσει γεω
γραφικής κατανομής. Επεσήμανε δε την ανάγκη για αποφυγή
του κατακερματισμού των ερευνητικών προσπαθειών, γεγο
νός που μπορεί να επιτευχθεί με την υλοποίηση μεγάλων
ερευνητικών έργων μεγαλύτερης διάρκειας.
Όσον αφορά τα θέματα πνευματικής και βιομηχανικής
ιδιοκτησίας, αναφέρθηκε στην ανάγκη θέσπισης ενός ενιαί
ου Κοινοτικού Διπλώματος Ευρεσιτεχνίας, όπως συμβαίνει
σε ΗΠΑ και Ιαπωνία, που θα ισχύει σε όλα τα κράτη μέλη
της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Επίσης, επεσήμανε το γεγονός ότι
οι επιχειρήσεις συχνά συνεργάζονται, για να βρίσκονται σε
πιο ισχυρή θέση όταν διαπραγματεύονται τα Διπλώματα Ευ
ρεσιτεχνίας.
Καταλήγοντας, ο Κοινοτικός Επίτροπος επεσήμανε την
ανάγκη να διαμορφωθεί ένα κατάλληλο κλίμα επικοινωνίας
μεταξύ επιχειρηματικού και ερευνητικού κόσμου, και η επι
στήμη να "ανοιχτεί" προς το κοινό, και να αναπτυχθεί μια άλ
λη σχέση Επιστήμης και Κοινωνίας.
Η εκδήλωση έκλεισε με την επισήμανση από τον κ. Μή
τσο ότι ο ερευνητικός κόσμος της Ελλάδας βρίσκεται σε
τέτοια σχέση - και από πλευράς ανθρώπινου δυναμικού και
από πλευράς δυνατότητας συνεργασίας με τους ευρωπαί
ους συναδέλφους - που του επιτρέπει, μέσα στις νέες δο
μές που δημιουργεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, να αισιοδοξεί.
