06 - 08/2016 |
καινοτομια
ερευνα & τεχνολογια
5
H καινοτομία της ΕΕ πλησιάζει αυτήν της Ια-
πωνίας και των ΗΠΑ, η Σουηδία κατέχει για μια
ακόμη φορά ηγετική θέση, ενώ η Λετονία έχει
αναδειχθεί στην ταχύτερα αναπτυσσόμενη
χώρα σε αυτό τον τομέα. Αυτά είναι μερικά από
τα κύρια συμπεράσματα που προκύπτουν από
τον ευρωπαϊκό πίνακα αποτελεσμάτων για την
καινοτομία (European Innovation Scoreboard
-EIS), τον πίνακα αποτελεσμάτων περιφε-
ρειακής καινοτομίας (Regional Innovation
Scoreboard -RIS), καθώς και το βαρόμετρο
καινοτομίας (Innobarometer) για το 2016, που
ανακοινώθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Είναι, δε, χαρακτηριστικό ότι παρά τη θετική
ανάπτυξη των επιδόσεων σε πολλά κράτη μέλη
για την περίοδο 2008-2015, σημειώθηκε ανα-
στροφή της τάσης κατά τη σύγκριση των ετών
πριν και μετά το 2012, με πολλά κράτη μέλη να
αντιμετωπίζουν αρνητική ανάπτυξη επιδόσεων
για την περίοδο 2012-2015. Ειδικά για την περί-
οδο 2014-2015, σε 17 κράτη μέλη (μεταξύ των
οποίων και η Ελλάδα) σημειώνεται αρνητική
ανάπτυξη.
Πιο αναλυτικά, η Ευρωπαϊκή Ένωση σε επίπεδο
καινοτομίας πλησιάζει την Ιαπωνία και τις ΗΠΑ,
ενώ χάνει έδαφος έναντι της Νότιας Κορέας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά τη σύγκριση των
κρατών μελών της ΕΕ με άλλες ευρωπαϊκές και
γειτονικές χώρες, η Ελβετία παραμένει η πιο και-
νοτόμος ευρωπαϊκή χώρα.
Σύμφωνα με τις μέσες επιδόσεις καινοτομίας
τους, όπως υπολογίζονται με έναν σύνθετο
δείκτη (τον συνοπτικό δείκτη καινοτομίας), τα
κράτη μέλη κατατάσσονται σε 4 ομάδες επιδό-
σεων. Η Δανία, η Φινλανδία, η Γερμανία, οι Κάτω
Χώρες και η Σουηδία είναι "Πρωτοπόροι της
καινοτομίας" (Innovation Leaders), με επιδόσεις
πολύ υψηλότερες από εκείνες του μέσου όρου
της ΕΕ, με την Σουηδία να ηγείται των ευρωπα-
ϊκών χωρών. Η Αυστρία, το Βέλγιο, η Γαλλία, η
Ιρλανδία, το Λουξεμβούργο, η Σλοβενία και το
Ηνωμένο Βασίλειο είναι "Ισχυροί καινοτόμοι"
(Strong Innovators), με επιδόσεις καινοτομίας
μεγαλύτερες ή πλησίον του μέσου όρου της ΕΕ.
Οι επιδόσεις της Κροατίας, της Κύπρου, της Τσε-
χικής Δημοκρατία, της Εσθονίας, της Ελλάδας,
της Ουγγαρίας, της Ιταλίας, της Λετονίας, της Λι-
θουανίας, της Μάλτας, της Πολωνίας, της Πορ-
τογαλίας, της Σλοβακίας και της Ισπανίας είναι
χαμηλότερες από τον μέσο όρο της ΕΕ. Αυτές
είναι οι χώρες με "Μέτριες επιδόσεις στην και-
νοτομία" (Moderate Innovators). Η Βουλγαρία
και η Ρουμανία είναι χώρες με "Χαμηλές επιδό-
σεις στην καινοτομία" (Modest Innovators), με
επιδόσεις καινοτομίας πολύ κάτω από τον μέσο
όρο της ΕΕ.
Όσον αφορά την Ελλάδα, με βάση το European
Innovation Scoreboard (EIS) 2016, η χώρα μας
βρίσκεται στην 19η θέση μεταξύ των κρατών
μελών της ΕΕ28, δύο θέσεις πιο πάνω σε σχέση
με την αντίστοιχη κατάταξη για το 2015. Όσον
αφορά τον δείκτη για τους ρυθμούς ανάπτυ-
ξης (growth performance) για όλη την περίοδο
2008-2015, η Ελλάδα κατέχει την 22η θέση.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα στοι-
χεία για επιλεγμένους τομείς καινοτομίας, την
πρωτιά στην ΕΕ κατέχουν: η Σουηδία ως προς
τους ανθρώπινους πόρους και την ποιότητα
της ακαδημαϊκής έρευνας, η Φινλανδία ως
προς τους γενικούς χρηματοδοτικούς όρους, η
Γερμανία ως προς τις ιδιωτικές επενδύσεις στον
τομέα της καινοτομίας, το Βέλγιο ως προς τα δί-
κτυα και τη συνεργασία στον τομέα της καινο-
τομίας, και η Ιρλανδία ως προς την καινοτομία
στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Γενικά, ο πρωταρχικός παράγοντας για την
απόκτηση πρωταγωνιστικού ρόλου στον τομέα
της καινοτομίας είναι η θέσπιση ενός ισορρο-
πημένου συστήματος καινοτομίας, το οποίο
συνδυάζει κατάλληλο επίπεδο δημόσιων και
ιδιωτικών επενδύσεων, αποτελεσματικές συ-
μπράξεις καινοτομίας μεταξύ εταιρειών και με
την ακαδημαϊκή κοινότητα, καθώς και ισχυρές
βάσεις σε ό,τι αφορά την εκπαίδευση και άρι-
στες επιδόσεις στην έρευνα.
Η θέση της Ελλάδας
Η Ελλάδα κατατάσσεται στην ομάδα των χω-
ρών με "Μέτριες επιδόσεις στην καινοτομία" με
βάση την επίδοσή της σε όλο το φάσμα των δει-
κτών έρευνας, καινοτομίας και οικονομικών της
έκδοσης. Πιο αναλυτικά, η απόδοσή της Ελλά-
δας μέχρι το 2014 ήταν εμφανώς βελτιωμένη,
το 2015 όμως υπήρξε ύφεση, με αποτέλεσμα
πλέον να βρίσκεται κάτω από τον μέσο όρο της
Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως και τα περισσότερα
κράτη μέλη, καθώς μόνο 7 από τα 28 αυξάνουν
τον δείκτη καινοτομίας τους. Στις περισσότε-
ρους δείκτες η Ελλάδα εμφανίζεται χαμηλό-
τερα του μέσου ευρωπαϊκού όρου. Σχετικά
ισχυρή είναι στους δείκτες "Ανθρώπινοι Πόροι"
(Human Resources) και "Παραγωγοί Καινοτομί-
ας" (Ιnnovators).
Η απόδοση σε "Χρηματοδότηση και υποστήρι-
ξη" και σε "Περιουσιακά στοιχεία διανοητικης
ιδιοκτησίας" είναι χαμηλή σχετικά με τον ευρω-
παϊκό μέσο όρο. Στους δείκτες χαμηλής από-
δοσης περιλαμβάνονται και οι "Επενδύσεις σε
venture capitals" και "Έσοδα από άδειες χρήσης
και πατέντες από το εξωτερικό".
Οι επιδόσεις της Ελλάδας είναι πάνω από τον
μέσο όρο σε δείκτες όπως "Δαπάνες σε τομείς
καινοτομίας που δεν σχετίζονται με Έρευνα
& Ανάπτυξη", "Μικρομεσαίες επιχειρήσεις με
οργανωσιακή καινοτομία / καινοτομία μάρ-
κετινγκ", "Διεθνείς επιστημονικές συνδημοσι-
εύσεις", καθώς και "Καινοτόμες μικρομεσαίες
επιχειρήσεις που συνεργάζονται με άλλες". Οι
επιδόσεις σε θέματα διανοητικής ιδιοκτησίας
(ευρεσιτεχνίες, πνευματικά δικαιώματα, εμπο-
ρικά σήματα) παρουσιάζουν τη μεγαλύτερη αύ-
ξηση κατά 7%, ενώ η απόδοση πέφτει κατά 28%
όσον αφορά τις επενδύσεις venture capital.
Η συμβολή του ΕΚΤ στο European
Innovation Scoreboard
ΤοΕΚΤσυμβάλλει στηδιαμόρφωση τωνδεικτών
καινοτομίας που παρουσιάζονται στην έκδοση
European Innovation Scoreboard 2016. Από
τη διεξαγωγή της έρευνας για την Καινοτομία
(Community Innovation Survey) στις ελληνικές
επιχειρήσεις στην Ελλάδα, παρέχονται 6 συνολι-
κά δείκτες ("Non R&D Ιnnovation Expenditures",
"SMEs Innovating in house", "Innovative SMEs
collaborating with others", "SMEs with product
/process innovations", "SMEs with marketing /
organisational innovations" και "Sales share
of new product innovations") στο European
Innovation Scoreboard.
Επιπλέον, το ΕΚΤ διεξάγει την έρευνα για τις δρα-
στηριότητες Έρευνας & Ανάπτυξης σε όλους
τους τομείς της οικονομίας συνεισφέροντας
στους δείκτες δαπανών για Ε&Α που παρουσιά-
ζονται επίσης στην έκδοση EIS. Στο πλαίσιο αυτό
αποστέλλονται σε τακτική βάση στη Eurostat οι
δείκτες "Public R&D Expenditures" και "Business
R&D Expenditures". Συνολικά το ΕΚΤ παράγει 8
δείκτες από τους 25 του European Innovation
Scoreboard και 8 από τους 12 που περιλαμβά-
νει το Regional Innovation Scoreboard.
Προωθώντας την Eπιχειρηματικότητα
Οι επιδόσεις των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης
στην
καινοτομία το 2016
Ευρωπαϊκός πίνακας αποτελεσμάτων
για την καινοτομία
Έρευνα, Ανάπτυξη και Καινοτομία στις
Ελληνικές Περιφέρειες - Έκδοση 2015
Βασικοί δείκτες καινοτομίας των ελληνι-
κών επιχειρήσεων την τριετία 2012-2014
info
