06 - 08/2016 |
καινοτομια
ερευνα & τεχνολογια
15
ιστότοπό του, με πάνω από 3 εκατομμύρια προ-
βολές ιστοσελίδων ετησίως. Επιπλέον, το ISTIC
είναι υπεύθυνο για τα ετήσια στατιστικά στοιχεία
στην Κίνα σχετικά με την δημόσια κατανόηση
της επιστήμης, καθώς κάθε επαρχία παρέχει τα
σχετικά δεδομένα στο ISTIC. Την τρέχουσα περί-
οδο, το ISTIC στηρίζει τη βιβλιοθήκη των ακα-
δημαϊκών της Chinese Academy of Sciences και
της Chinese Academy of Engineering, ενώ κάθε
μήνα η βιβλιοθήκη θα φιλοξενεί ακαδημαϊκές
διαλέξεις σε διάφορους θεματικούς τομείς, οι
οποίες είναι ανοικτές στο κοινό.
Πώς η ανταλλαγή γνώσης και βέλτιστων πρα-
κτικών μέσω των διεθνών συνεργασιών σας
με άλλους οργανισμούς, συνεισφέρουν στην
επιστημονική παραγωγή της Κίνας;
Θα αναφερθώ χαρακτηριστικά στη συνεργασία
του ISTIC με τον οργανισμό JST (Japan Science
and Technology Agency) της Ιαπωνίας. Οι δύο
φορείς έχουν συγκροτήσει μία μακροπρόθεσμη
δομή συνεργασίας σε αρκετά θεματικά πεδία.
Για παράδειγμα, έχει συσταθεί το "China-Japan
Science Policy research Center", το οποίο διεξά-
γει κάθε χρόνο συνάντηση εργασίας (workshop)
για τη στρατηγική Κίνας – Ιαπωνίας σχετικά με
την υψηλή τεχνολογία. Επίσης, έχουν αναλά-
βει από κοινού το ερευνητικό έργο "Chinese-
Japanese Machine Translation", το οποίο χρη-
ματοδοτείται από το διακυβερνητικό σχέδιο
Κίνας και Ιαπωνίας για την Επιστήμη και την Τε-
χνολογία για την περίοδο 2014-2016, ενώ κάθε
χρόνο διεξάγεται και η συνάντηση εργασίας των
ινστιτούτων Ε&Τ πληροφόρησης της Κίνας, της
Ιαπωνίας και της Κορέας. Όλες οι παραπάνω
δραστηριότητες και πρωτοβουλίες προωθούν
τις διμερείς συμφωνίες μεταξύ των Ιαπώνων και
των Κινέζων ερευνητών και των υπευθύνων χά-
ραξης επιστημονικής πολιτικής.
Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά του Συ-
στήματος Καινοτομίας της Κίνας και της κατά-
ταξης της χώρας σας σχετικά με την Έρευνα,
την Ανάπτυξη και την Καινοτομία συγκριτικά
με τις άλλες χώρες;
Από το τέλος της δεκαετίας του 1990, οι δαπά-
νες για την Έρευνα & Ανάπτυξη έχουν αυξηθεί
ραγδαία με ρυθμό ταχύτερο σε σχέση με την
αύξηση του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος
(ΑΕΠ) και η αναλογία των δαπανών για την Έρευ-
να και την Ανάπτυξη έχει φτάσει στο 1,4% του
ΑΕΠ, φτάνοντας στο επίπεδο των χωρών μέσου
εισοδήματος. Ωστόσο, οι δαπάνες, κατά μέσο
όρο, για Έρευνα και Ανάπτυξη κατά κεφαλήν
παραμένουν χαμηλές, περίπου 29 δολάρια για
το 2005.
Επί του παρόντος, η Κίνα βρίσκεται σε μεταβα-
τική περίοδο, από το μοντέλο της σχεδιασμένης
οικονομίας σε αυτό της ελεύθερης αγοράς. Συ-
γκεκριμένα, η Κίνα προχώρησε στη διαδικασία
υλοποίησης μεταρρυθμίσεων για τη "διασύνδε-
ση της επιστήμης, της τεχνολογίας και της οι-
κονομίας" και την "προώθηση της διασύνδεσης
των κρατικών ερευνητικών φορέων με την αγο-
ρά και τις επιχειρήσεις", σε δύο στάδια.
Στο πρώτο στάδιο, οι κεντρικές κυβερνητικές
αρχές μείωσαν τον προϋπολογισμό των ερευνη-
τικών ινστιτούτων, ενώ ταυτόχρονα μετέφεραν
την αρχή λήψης αποφάσεων σε αυτά. Στο δεύ-
τερο στάδιο, από το 1999 και έπειτα, τα ινστι-
τούτα εφαρμοσμένης έρευνας των κεντρικών
και περιφερειακών κυβερνητικών αρχών έγιναν
ανεξάρτητοι οργανισμοί, ενώ κάποια από αυτά
έχουν αναδιοργανωθεί, ούτως ώστε να διαχει-
ρίζονται και να λειτουργούν ως εταιρείες. Το
ερευνητικό τοπίο, συνολικά, έχει υποστεί βαθιές
αλλαγές, δεδομένου ότι πολλοί φορείς Έρευνας
και Ανάπτυξης διαφοροποιούνται και αποκτούν
μία διεθνή διάσταση, οι επιχειρήσεις ηγούνται
των δαπανών για Έρευνα και Ανάπτυξη και ο
ρόλος των ερευνητικών ινστιτούτων ως προς
την Έρευνα και Ανάπτυξη υπερβαίνει αυτόν των
πανεπιστημίων.
Ενώ οι δαπάνες για Έρευνα και Ανάπτυξη από
επιχειρήσεις σημειώνουν ραγδαία αύξηση, οι
αντίστοιχες δαπάνες ανεξάρτητων ερευνητικών
ινστιτούτων μειώνονται σημαντικά. Το σύνολο
των δαπανών για Έρευνα και Ανάπτυξη στον
ακαδημαϊκό τομέα αυξάνεται, αλλά παραμένει
κάτω από τον μέσο όρο των προηγμένων οικο-
νομιών.
Παρόλο που οι επιχειρήσεις προσπαθούν να
ενισχύσουν τη διασύνδεσή τους με τα πανεπι-
στήμια και τα ανεξάρτητα ερευνητικά ινστιτού-
τα, οι συνεργατικοί δεσμοί τους παραμένουν
αδύναμοι. Ωστόσο, η χρηματοδότηση που πα-
ρέχουν οι επιχειρήσεις στα πανεπιστήμια και
στα ανεξάρτητα ερευνητικά κέντρα είναι υψη-
λότερη από τον μέσο όρο των κρατών μελών
που συμμετέχουν στον Οργανισμό Οικονομικής
Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ).
Παρόλο που στην Κίνα η πηγή της βιομηχανικής
τεχνολογίας αλλάζει σταδιακά από την πρακτι-
κή της "εισαγωγής τεχνολογίας από το εξωτερι-
κό και υιοθέτησης παρόμοιας παραγωγής στο
εσωτερικό" προς την κατεύθυνση του "συνδυα-
σμού εισαγωγής τεχνολογίας από το εξωτερικό
και ανεξάρτητης Έρευνας και Ανάπτυξης", τα
ποσοστά εισαγωγής τεχνολογίας εξακολου-
θούν να είναι υψηλά.
Επιπλέον, οι περισσότερες δραστηριότητες κυ-
μαίνονται στο επίπεδο της πειραματικής ανά-
πτυξης, με τη βασική έρευνα και τις πρωτότυπες
τεχνολογίες να υστερούν. Επομένως, η παρού-
σα κατάσταση για την καινοτομία στην Κίνα
χαρακτηρίζεται από την καινοτομία της βελτίω-
σης, συνδυάζοντας την απορρόφηση εισαγόμε-
νων τεχνολογιών με τις ώριμες προϋπάρχουσες
τεχνολογίες.
Η κινεζική κυβέρνηση ενθαρρύνει τη σύσταση
οργανισμών Έρευνας και Ανάπτυξης από ξένες
επιχειρήσεις, καθώς και τις σχετικές δραστηριό-
τητές τους στην Κίνα. Προς το παρόν, οι δαπά-
νες Έρευνας και Ανάπτυξης των εταιρειών με
άμεσες ξένες επενδύσεις (μη συμπεριλαμβα-
νομένων της Ταιβάν, του Χονγκ Κονγκ και του
Μακάο) καταλαμβάνουν το 18-19% της Έρευ-
νας και Ανάπτυξης των μεγάλων και μεσαίων βι-
ομηχανικών επιχειρήσεων, ενώ οι υπερπόντιες
επενδύσεις σε Έρευνα και Ανάπτυξη αντιστοι-
χούν στο 6% των συνολικών δαπανών για αυ-
τούς τους τομείς στην Κίνα.
Έχει σημειωθεί, επίσης, μεγάλη πρόοδος στη
χρηματοδότηση για την καινοτομία των μικρο-
μεσαίων επιχειρήσεων. Οι επενδύσεις σε επι-
χειρηματικά κεφάλαια υψηλού κινδύνου στην
Κίνα ανέρχονταν σε 1,8 δισ. δολάρια για το 2006,
καθιστώντας την Κίνα τον δεύτερο μεγαλύτερο
αποδέκτη επενδύσεων παγκοσμίως. Η κυβέρνη-
ση έχει στηρίξει ενεργά τη χρηματοδότηση της
καινοτομίας, συγκροτώντας ένα κρατικό ταμείο
για μικρομεσαίες επιχειρήσεις προσανατολισμέ-
νες στην καινοτομία και διευκολύνοντας τη χρη-
ματοδότηση για καινοτόμες επιχειρήσεις μέσω
πιστωτικής ευχέρειας χωρίς εγγυήσεις.
Με καθοδήγηση από τις κεντρικές κυβερνητι-
κές αρχές, έχουν δρομολογηθεί εστιασμένες
προσπάθειες για τη δημιουργία πολύπλευρων
συστημάτων παροχής υπηρεσιών για την και-
νοτομία κυρίως σε περιφερειακό επίπεδο, όπως
θερμοκοιτίδες επιχειρήσεων, κέντρα προώθη-
σης παραγωγικότητας, κέντρα μεταφοράς τε-
χνολογίας και συστήματα παροχής υπηρεσιών
για ζητήματα τεχνολογικής καινοτομίας για μι-
κρομεσαίες επιχειρήσεις.
Το 2005 δημιουργήθηκαν θερμοκοιτίδες για επι-
χειρήσεις προσανατολισμένες στην επιστήμη και
την τεχνολογία σε 548 σημεία σε όλη την Κίνα,
όπου "γεννήθηκαν" και αναπτύχθηκαν 19.896
επιχειρήσεις. Το 2004 λειτουργούσαν 1.218 κέ-
ντρα προώθησης παραγωγικότητας σε όλη τη
χώρα, ενώ τα κέντρα μεταφοράς τεχνολογίας και
τα συστήματα παροχής υπηρεσιών για ζητήματα
τεχνολογικής καινοτομίας για μικρομεσαίες επι-
χειρήσεις συνεισφέρουν, με τη σειρά τους, στη
δημιουργία πολύπλευρων συστημάτων παρο-
χής υπηρεσιών.
Η Κίνα έχει συνολικά 53 ζώνες ανάπτυξης υψη-
λής τεχνολογίας, στις οποίες βρίσκεται το 50%
των επιχειρήσεων υψηλής τεχνολογίας και των
θερμοκοιτίδων για μικρές επιχειρήσεις προσα-
νατολισμένες στην καινοτομία. Η βιομηχανία
υψηλής τεχνολογίας σημειώνει ραγδαία ανάπτυ-
ξη στην Κίνα, με την ακαθάριστη παραγωγή από
τον τομέα υψηλής τεχνολογίας να αντιστοιχεί σε
περισσότερο από το 15% της συνολικής βιομη-
χανικής παραγωγής της χώρας.
Το σύνολο των επαγγελματιών στον τομέα της
επιστήμης και της τεχνολογίας και της Έρευνας
και της Ανάπτυξης στην Κίνα είναι το μεγαλύτε-
ρο και το δεύτερο μεγαλύτερο, αντίστοιχα, πα-
γκοσμίως, αλλά ο αριθμός των επαγγελματιών
στον τομέα της Έρευνας και της Ανάπτυξης ανά
10.000 άτομα εργατικού δυναμικού παραμένει
ακόμα χαμηλός στο 17,5 (όπως το 2005), υπο-
δεικνύοντας έλλειψη ανθρωπίνου δυναμικού
με υψηλή εξειδίκευση. Εν μέσω της ταχείας διά-
δοσης της εκπαίδευσης, μία από τις προκλήσεις
που αντιμετωπίζει σήμερα η Κίνα είναι η ενίσχυ-
ση της ικανότητας για καινοτομία των φοιτητών
και η αύξηση των δαπανών για δημόσια εκπαί-
δευση σε σχέση με το ΑΕΠ.
Θα πρέπει τέλος, να σημειωθεί ότι σύμφωνα με
τα στοιχεία του Παγκόσμιου Δείκτη Καινοτομίας
(Global Innovation Index) που δημοσιεύθηκαν
στις 15 Αυγούστου 2016, η Κίνα βρίσκεται μετα-
ξύ των 25 πιο καινοτόμων χωρών παγκοσμίως.
Συνέντευξη
