Κ Α Ι Ν Ο Τ Ο Μ Ι Α
1 5
ΝΕ Ε Σ ΤΕΧΝΟΛΟΓΊΕ Σ
Η πιλοτικήμσνάοα FCC τον ΕΙΤΧΗΔ
ιιιιιιι
Σχ. 3. Αξιολόγηση καταλυτώνως προς τηναπόδοση τουςσεβενζίνη
σε σταθερό βαθμό μετατρο
πής και για όλους τους υπό α
ξιολόγηση καταλύτες. Ταυτό
χρονα για κάθε καταλύτη
προσδιορίζεται η ποιοτική και
ποσοτική σύσταση καθώς και
ο αριθμός οκτανίου της βενζί
νης. Επίσης γίνεται και ο πλή
ρης φυσικοχημικός χαρακτηρι
σμών των καταλυτών τόσο
πριν τη διεργασία (φρέσκος
καταλύτης) όσο και μετά τη
χρησιμοποίηση του. Ο χαρα
κτηρισμός αυτός περιλαμβά
νει: τη μέτρηση του μοναδιαί
ου κελίου του καταλύτη UCS,
τον προσδιορισμό της ειδικής
επιφάνειας των καταλυτών, τη
μέτρηση της συγκέντρωσης
των μετάλλων που έχουν ενα
ποτεθεί καθώς και τον προσ
διορισμό του μεγέθους και της
κατανομής των πόρων των κα
ταλυτών. Για παράδειγμα, από
το Σχ. 2 προκύπτει ότι για ίδια
ποσότητα καταλύτη (λόγος
καταλύτη προς αεριέλαιο C/O)
ο καταλύτης Β πετυχαίνει με
γαλύτερη μετατροπή του αε-
ριελαίου σε σχέση με τον Α και
πολύ μεγαλύτερη σε σχέση με
τον C. Επομένως, ως προς την
ενεργότητά τους, η σειρά κα
τάταξης τους είναι Β, A, C. Βέ
βαια περισσότερο ενδιαφέρει
η εκλεκτικότητα ενός καταλύ
τη ως προς τα χρήσιμα προϊό
ντα (βενζίνη, ντήζελ, LPG) πα
ρά η συνολική απόδοση του
καταλύτη. Γι' αυτόν το λόγο οι
καταλύτες αξιολογούνται για
σταθερό βαθμό μετατροπής
ως προς την εκλεκτικότητα
τους για όλα τα προϊόντα.
Έτσι στο Σχ. 3 παρουσιάζεται
η σχετική απόδοση σε βενζίνη
επτά καταλυτών ως προς ένα
βασικό καταλύτη αναφοράς.
ρ. Ποιοτικός έλεγχος
καταλυτών HDS
Οι διεργασίες υδρογόνωσης
(υδρογονοκατεργασίες) των
κλασμάτων πετρελαίου παί
ζουν σημαντικό ρόλο σε ένα
διυλιστήριο. Με τον όρο υδρο-
γονοκατεργασία εννοούμε την
προσθήκη υδρογόνου στο
καύσιμο κάτω από ελεγχόμε
νες συνθήκες πίεσης (συνή
θως υψηλής) και θερμοκρα
σίας. Σήμερα, με την όλο και
μεγαλύτερη ανάγκη για παρα
γωγή φιλικών προς το περι
βάλλον καυσίμων, οι υδρογο-
νοκατεργασίες απέκτησαν ιδι
αίτερη σημασία. Ανάμεσα στις
υδρογονοκατεργασίες ενός
διυλιστηρίου σημαντικότερο
ρόλο έχει η υδρογονοαποθεί-
ωση των καυσίμων και ιδιαίτε
ρα του ντήζελ. Με την υδρογο-
νοαποθείωση το θείο που πε
ριέχεται στο καύσιμο μετατρέ
πεται τελικά σε υδρόθειο. Ήδη
απαιτείται από τις προδιαγρα
φές βαθιά αποθείωση του ντή
ζελ στα 500 ppm (από 0.2 %
κ.β που είναι σήμερα). Αλλε ς
υδρογονοκατεργασίες χρειά
ζονται ή θα χρειασθούν στο
μέλλον για τη μείωση των α
ρωματικών ενώσεων στο ντή
ζελ, τη μείωση των ολεφινών
στη βενζίνη κλπ. Οι υδρογονο-
κατεργασίες είναι καταλυτικές
διεργασίες και απαιτούν σημα
ντικές ποσότητες καταλυτών
που αφενός πρέπει να απομα
κρύνουν διάφορα ρυπαντικά
συστατικά στα καύσιμα και α
φετέρου θα πρέπει να μην ε
πηρεάζουν την ποιότητα των
καυσίμων (π.χ. τον αριθμό ο
κτανίου για τις βενζίνες ή τον
αριθμό κετανίου για το ντή
ζελ). Έτσι ο ποιοτικός έλεγχος
των καταλυτών υδρογόνωσης
είναι σημαντικός καθόσον ο
καταλύτης καθορίζει τις τελι
κές προδιαγραφές ποιότητας
των καυσίμων.
Η τεχνολογία που αναπτύχθη
κε στο ΕΙΤΧΗΔ στηρίζεται σε
