ΝΈΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΊΕΣ
Κ Α Ι Ν Ο Τ Ο Μ Ι
Α
WTM-2
Θη
BPR-601
1 = 0 **
STABILIZER
REGENERATO R
V-505
STRIPPE R
I HE-501
WTM-1
PCV-501
PCV-501
V-604
PRODUCT
VESSEL
P-51
Σχ. 1. Σχηματικόδιάγραμματης
μονάδαςFCC τον ΕΙΤΧΗΔ
αιτερη σημασία έχουν για το
διυλιστήριο οι αποδόσεις των
προϊόντων που παράγει ο κα
ταλύτης αυτός. Για παράδειγ
μα, μια μονάδα FCC με την πα
ραπάνω δυναμικότητα παρά
γει περίπου 100 τόνους την ώ
ρα βενζίνη. Επομένως, αύξηση
(ή μείωση) της απόδοσης σε
βενζίνη λόγω ενός νέου κατα
λύτη, έστω και κατά 1 %κ.β, έ
χει σαν συνέπεια ένα σημαντι
κό κέρδος (ή αντιστοίχως ζη
μιά) για το διυλιστήριο. Γίνεται
λοιπόν φανερό ότι ο ποιοτικός
έλεγχος των καταλυτών είναι
μια πολύ σημαντική διαδικασία
για την ανταγωνιστικότητα ε
νός διυλιστηρίου.
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΗΣ
ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ
α. Ποιοτικός έλεγχος καταλυ
τών FCC
Η καταλυτική πυρόλυση (FCC)
είναι η διεργασία όπου βαριά
κλάσματα πετρελαίου (π.χ αε-
ριέλαιο) μετατρέπονται κατα
λυτικά σε χρήσιμα προϊόντα ό
πως: βενζίνη, ντήζελ και υγρα
έρια. Η διεργασία FCC αποτε
λεί την καρδιά ενός σύγχρο
νου διυλιστηρίου καθόσον εκεί
παράγεται περίπου το 50% της
συνολικής βενζίνης του διυλι
στηρίου. Ο ποιοτικός έλεγχος
των καταλυτών FCC είναι ανα
γκαίος καθόσον με τη συνεχή
εξέλιξη στην τεχνολογία παρα
γωγής καταλυτών είναι απα
ραίτητη η αντικατάσταση ενός
καταλύτη με νέας γενιάς προϊ
όν. Αυτό σημαίνει ότι τουλάχι
στον μια φορά το χρόνο ένα
διυλιστήριο πρέπει να εξετάζει
το ενδεχόμενο αλλαγής του
καταλύτη στη μονάδα καταλυ
τικής πυρόλυσης.
Η τεχνολογία που αναπτύχθη
κε στο ΕΙΤΧΗΔ για την αξιολό
γηση των καταλυτών FCC α
ποτελείται από μια σειρά ερ
γαστηριακών μονάδων, ενώ
ταυτόχρονα έχουν αναπτυχθεί
πρωτόκολλα αξιολόγησης α
νάλογα με τα είδη των καταλυ
τών και τις ανάγκες των διυλι
στηρίων. Οι μονάδες που χρη
σιμοποιούνται στο ΕΙΤΧΗΔ και
ο ιδιαίτερος τους ρόλος στην
αξιολόγηση των καταλυτών
FCC περιγράφονται συνοπτικά
παρακάτω:
Η Μονάδα Μικροενεργότητας
Μικρής Κλίμακας (ΜΑΤ)
Η μονάδα ΜΑΤ έχει σαν στόχο
τη δοκιμασία καταλυτών φρέ
σκων ή ισορροπίας με σκοπό
τη μέτρηση της ενεργότητας
και της εκλεκτικότητας τους
σε κύρια και δευτερεύοντα
προϊόντα (βενζίνη, ολεφίνες,
κωκ κλπ). Επιπλέο ν είναι δυνα
τή η μέτρηση του αριθμού ο
κτανίου της παραγόμενης βεν
ζίνης.
Η μονάδα ΜΑΤ που είναι κατα
σκευασμένη με τα πρότυπ α
της μεθόδου ASTM-D3907 πε
ριλαμβάνει: τον αντιδραστήρα
σταθερής κλίνης, το σύστημα
ανάλυσης υγρών και αερίων
προϊόντων και τους αέριους
χρωματογράφους για μέτρηση
της σύστασης αερίων σύστα
σης βενζίνης. Η αξιολόγηση
των καταλυτών με τη μονάδα
αυτή είναι γρήγορη και απαιτεί
μικρές διαθέσιμες ποσότητες
καταλυτών.
Η πιλοτική μονάδα FCC
Η πιλοτική μονάδα FCC του
ΕΙΤΧΗΔ κατασκευάσθηκε στα
εργαστήρια του ΕΙΤΧΗ Δ και
προσομοιάζει σημαντικά τις
βιομηχανικές μονάδες FCC. Η
μονάδα είναι συνεχούς λει
τουργίας και έχει σαν στόχο τη
δοκιμασία καταλυτών σε σχετι
κά μεγάλη κλίμακα. Ταυτόχρο
να μπορεί να χρησιμοποιηθεί
και για ανάπτυξη τεχνολογίας
FCC. Η μονάδα αποτελείται α
πό τον κατακόρυφο αντιδρα
στήρα τύπου riser, τον αναγεν-
νητή (ρευστοστερεά κλίνη) και
τον απογυμνωτή (Σχ. 1). Ο κα
ταλύτης κυκλοφορεί συνεχώς
στους αντιδραστήρες της μο-
