26
καινοτομια
ερευνα & τεχνολογια | 12/2017 - 02/2018
Αποθετήριο ΤΕΧΝΗ: Μία διαδρομή έξι
δεκαετιών στη Θεσσαλονίκη
Στο αποθετήριο ΤΕΧΝΗ διατίθενται μέχρι στιγ-
μής 552 τεκμήρια που αναδεικνύουν 6 δεκαε-
τίες πολιτιστικής δραστηριότητας της πόλης,
όπως αυτή αναδύεται μέσα από το αρχείο της
Μακεδονικής Καλλιτεχνικής Εταιρείας ΤΕΧΝΗ.
Έχοντας ιδρυθεί το 1951 στη μεταπολεμική
Θεσσαλονίκη, η ΤΕΧΝΗ συσπείρωσε τις πνευ-
ματικές και καλλιτεχνικές δυνάμεις της πόλης
με κοινό στόχο την ανάπτυξη των τεχνών και
των γραμμάτων.
Το αποθετήριο ΤΕΧΝΗ επιχειρεί να αναδείξει,
όπως αναδύεται μέσα από το αρχείο, την πο-
λιτιστική παραγωγή της πόλης διαμέσου του
λόγου και του έργου πρωτοπόρων ηγετών
της πολιτιστικής ζωής της. Τα τεκμήρια, πολυ-
σήμαντα και πυκνά για ορισμένες περιόδους,
επιτρέπουν στον ερευνητή να ανακατασκευά-
σει την πνευματική ζωή της Θεσσαλονίκης τις
τελευταίες 6 δεκαετίες και τα πρόσωπα που
δραστηριοποιήθηκαν για τη δημιουργία θε-
σμών πολιτισμού που χαρακτήρισαν και ακόμα
χαρακτηρίζουν την πόλη και τον πολιτισμό της.
Το αρχείο "κατοικείται" από σημαντικές προ-
σωπικότητες όπως για παράδειγμα o λογοτέ-
χνης και εγγονός της Πηνελόπης Δέλτα Παύλος
Ζάννας, ο αρχαιολόγος Μανόλης Ανδρόνικος,
ο αρχιτέκτονας Δημήτρης Φατούρος και πολ-
λοί άλλοι ακαδημαϊκοί, πρωτοπόροι, ακτιβι-
στές και λάτρες του πολιτισμού οι οποίοι ανα-
δύονται μέσα από το αρχείο και μαρτυρούν
την αγάπη τους για τη Θεσσαλονίκη και τον
πολιτισμό της.
Η πλοήγηση στο αποθετήριο γίνεται στα πεδία
των τίτλων, δημιουργών, χρονολογιών, θεμά-
των και λέξεων-κλειδιών, ενώ το αρχείο της ΤΕ-
ΧΝΗΣ οργανώνεται σε συλλογές και υποσυλλο-
γές, όπως Εκδηλώσεις, Εκπαίδευση στην Τέχνη
με ενδιαφέρουσες εκπαιδευτικές ψηφιακές
εφαρμογές για παιδιά, Μόνιμες Συλλογές της
ΤΕΧΝΗΣ, ανάμεσά τους μια μικρή αλλά ενδια-
φέρουσα συλλογή ζωγραφικής, χαρακτικής και
μουσικών οργάνων, Εκδόσεις, στις οποίες συ-
γκαταλέγεται το σημαντικότατο για την πόλη
περιοδικό "Η Τέχνη στη Θεσσαλονίκη" και τέ-
λος μια συλλογή με υλικό από την Πειραματική
Σκηνή της Τέχνης.
H Πειραματική Σκηνή της Τέχνης ιδρύθηκε
το 1979, στο πλαίσιο της Mακεδονικής Kαλλι-
τεχνικής Eταιρείας, με πρωτοβουλία του θεα-
τρολόγου Nικηφόρου Παπανδρέου. Το θέατρο
κατέχει μια σημαντική θέση στο αρχείο και στο
αποθετήριο θα διατεθεί πλούσιο υλικό, όπως
για παράδειγμα προγράμματα περισσότερων
από 200 θεατρικών και άλλων εκδηλώσεων,
τα "Θεατρικά Τετράδια", τεύχη αφιερωμένα
στους συγγραφείς των έργων που παρουσιά-
στηκαν στην "Πειραματική Σκηνή της Τέχνης"
και άλλα.
Το αποθετήριο εμπλουτίζεται με περιεχόμενο
διαρκώς και θα περιλαμβάνει σταδιακά και
περισσότερα τεκμήρια από το αρχείο της ΤΕ-
ΧΝΗΣ για τις τέχνες, την αρχιτεκτονική και τη
φιλολογία.
Αποθετήριο ΙΑΠΕ: Ξεφυλλίζοντας το
Ιστορικό Αρχείο του Προσφυγικού Ελ-
ληνισμού
Το Ιστορικό Αρχείο του Προσφυγικού Ελληνι-
σμού (ΙΑΠΕ) του Δήμου Καλαμαριάς ενσωμα-
τώνει, τεκμηριώνει και παρουσιάζει μέσω του
διαδικτύου αμιγώς αρχειακό υλικό που αφορά
το μεγάλο προσφυγικό ρεύμα της Μικρασιατι-
κής Καταστροφής και της Ανταλλαγής Πληθυ-
σμών από τον Πόντο, τη Μικρά Ασία και την
Ανατολική Θράκη.
Στο αποθετήριο διατίθενται προφορικές μαρ-
τυρίες προσφύγων πρώτης γενιάς και έχει
αρχίσει να εισάγεται αξιόλογο αρχειακό και
φωτογραφικό υλικό που αποτελείται από δη-
μόσια αρχεία και ιδιωτικές συλλογές. Μεχρι
στιγμής έχουν εισαχθεί 5.335 τεκμήρια. Τα τεκ-
μήρια που προέρχονται από δημόσιες υπηρε-
σίες περιλαμβάνουν διοικητικά, εκπαιδευτικά
και εκκλησιαστικά έγγραφα, ενώ οι ιδιωτικές
συλλογές αφορούν στην ιδιωτική και δημόσια
ζωή των Ελλήνων προσφύγων τόσο στον τόπο
καταγωγής τους, όσο και στον τόπο εγκατά-
στασής τους, την Καλαμαριά στη Θεσσαλονίκη.
Το αποθετήριο επίσης περιλαμβάνει τους χάρ-
τες του Αρχείου του Προσφυγικού Ελληνισμού
του Δήμου Καλαμαριάς, συλλογές Τύπου, αρ-
χείο φωτογραφιών και καρτ-ποστάλ και αρχείο
προφορικών μαρτυριών από πρόσφυγες πρώ-
της γενιάς.
Εκτός από τα δύο αυτά αποθετήρια που έχουν
υλοποιηθεί και "γεμίζουν" με περιεχόμενο, το
ΕΚΤ ξεκίνησε συνεργασίες και με το Τελλόγλειο
Ίδρυμα Τεχνών και το Τμήμα Εικαστικών και
Εφαρμοσμένων Τεχνών του Αριστοτέλειου Πα-
νεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
Οι συνεργασίες αυτές θα παράξουν τρία ακόμα
αποθετήρια με συλλογές τέχνης και αρχειακού
υλικού του Ιδρύματος και την παραγωγή του
Τμήματος Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τε-
χνών, αντίστοιχα και το EKT θα φτάσει αισίως
τις 50 συνεργασίες με φορείς της Θεσσαλονί-
κης.
Ήδη άλλωστε 2 εκδότες λαμβάνουν την Υπη-
ρεσία ePublishing, 11 περιοδικά της Θεσσα-
λονίκης έχουν ενσωματωθεί στο Ευρετήριο
Ανθρωπιστικών & Κοινωνικών Επιστημών ΑΚΕ,
7 φορείς παρέχουν περιεχόμενο στην Πύλη
SearchCulture.gr και 25 βιβλιοθήκες λαμβά-
νουν την Υπηρεσία openABEKT.
Ανοικτή Πρόσβαση στη Γνώση
"Αέρας" Θεσσαλονίκης από τα νέα αποθετήρια ΕΚΤ
για
τη Μακεδονική Καλλιτεχνική Εταιρεία ΤΕΧΝΗ & το Ιστορικό
Αρχείο του Προσφυγικού Ελληνισμού
Το ΕΚΤ συνεχίζει τη συνεργασία του με φορείς της Περιφέρειας πaρέχοντας την Υπηρεσία Αποθετηρίων για την αξιοποίηση πολύτιμου
ψηφιακού περιεχομένου που συλλέγουν τοπικοί φορείς και παρουσιάζει δύο καινούρια αποθετήρια: το αποθετήριο της Μακεδονικής
Καλλιτεχνικής Εταιρείας ΤΕΧΝΗ και το αποθετήριο του Ιστορικού Αρχείου του Προσφυγικού Ελληνισμού. Και τα δύο αποθετήρια ανή-
κουν σε φορείς της Θεσσαλονίκης και αναδεικνύουν και φωτίζουν πτυχές της πολιτιστικής παραγωγής της πόλης. Η υπηρεσία Αποθε-
τηρίων ΕΚΤ επιτρέπει σε φορείς περιεχομένου να οργανώσουν και να διαθέσουν το ψηφιακό τους υλικό σε σύγχρονες διαδικτυακές
πλατφόρμες οι οποίες το αναδεικνύουν και το διαχέουν ευρέως.
info
Αποθετήριο ΤΕΧΝΗ
Αποθετήριο ΙΑΠΕ
Υπηρεσία Αποθετηρίων ΕΚΤ
