12/2017 - 02/2018 |
καινοτομια
ερευνα & τεχνολογια
27
Νέο ψηφιακό αποθετήριο για την
προσφυγική
& μεταναστευτική κρίση στο Αιγαίο
Ανοικτό και ελεύθερα προσβάσιμο μέσω διαδικτύου είναι πλέον ένα μοναδικής σημασίας ψηφιακό Αρχείο για την προσφυγική και με-
ταναστευτική κρίση στο Αιγαίο. Το Αρχείο φιλοξενείται σε ένα δίγλωσσο ψηφιακό αποθετήριο, το οποίο οργανώνει και διαθέτει ανοικτά
το περιεχόμενο που παράγει το Παρατηρητήριο της Προσφυγικής και Μεταναστευτικής Κρίσης στο Αιγαίο. Το αποθετήριο αναπτύ-
χθηκε από το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ), σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και υποστηρίζεται από το Wenner-Gren
Foundation for Anthropological Research.
Σκοπός του Αποθετηρίου είναι να φιλοξενήσει το πρωτογενές και δευτε-
ρογενές υλικό που παράγεται και συλλέγεται από το Παρατηρητήριο και
να εξασφαλίσει την ελεύθερη διάθεσή του στο διαδίκτυο σε ερευνητές
και ερευνήτριες, δημοσιογράφους και λοιπούς ενδιαφερόμενους, συλλο-
γικότητες και αρχές. Το περιεχόμενο που συγκεντρώνεται και διατίθεται
μέσω του Αποθετηρίου έχει ιδιαίτερη σημασία για την προώθηση της
σχετικής έρευνας, αλλά και για την ιστορική καταγραφή του προσφυγι-
κού και μεταναστευτικού ζητήματος στα νησιά του Αιγαίου Πελάγους.
Το Αποθετήριο αποτελεί πολύτιμο εργαλείο ενημέρωσης για κάθε άτομο
που ενδιαφέρεται για έγκυρη πληροφόρηση γύρω από το προσφυγικό
και μεταναστευτικό ζήτημα στα νησιά του Αιγαίου Πελάγους. Απευθύ-
νεται τόσο στους ίδιους τους μετακινούμενους πληθυσμούς, τις τοπικές
κοινωνίες και τους φορείς της δημόσιας διοίκησης και της ανθρωπιστικής
διακυβέρνησης, όσο και στην ευρύτερη ελληνική και διεθνή κοινή γνώ-
μη. Ειδικότερα προσφέρει μια μοναδικής αξίας βάση δεδομένων για κάθε
ερευνητή και ερευνήτρια της προσφυγικής και μεταναστευτικής κρίσης.
Βασικός του σκοπός είναι η συλλογή, κατηγοριοποίηση, οργάνωση, δια-
τήρηση, ψηφιοποίηση και ανάδειξη ποικίλων κατηγοριών τεκμηρίων που
αναφέρονται στην προσφυγική και μεταναστευτική κρίση στον χώρο του
Αιγαίου Πελάγους, καθώς και η καταγραφή και προβολή συναφών επι-
στημονικών μελετών από μέλη της ελληνικής και διεθνούς ακαδημαϊκής
κοινότητας.
Το αποθετήριο δίνει τη δυνατότητα φιλοξενίας ποικιλίας μορφών και
είδους υλικού, όπως μαρτυρίες, ημερολόγια, αδημοσίευτες ή δημοσιευ-
μένες στατιστικές καταγραφές, θεσμικές ρυθμίσεις, μελέτες για τα δικαι-
ώματα των παιδιών και την εκπαίδευση των προσφύγων, δημοσιεύματα
στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο, φωτογραφίες, βίντεο και άλλα πρωτο-
γενή και δευτερογενή τεκμήρια. Ήδη μέχρι σήμερα διατίθεται πληθώρα
τεκμηρίων, ενώ είναι σε εξέλιξη ο εμπλουτισμός του με καινούργιο υλικό.
Το Αποθετήριο, το οποίο είναι διαθέσιμο στη διεύθυνση repository-
refugeeobservatory.ekt.gr, συλλέγει, επεξεργάζεται, ταξινομεί και δια-
θέτει σε ηλεκτρονική μορφή τεκμήρια διαφορετικής προέλευσης και
τύπου, εστιάζοντας γεωγραφικά στην περιοχή του Αιγαίου και, συγκεκρι-
μένα, στα πέντε νησιά που αποτελούν τις κύριες πύλες εισόδου προσφύ-
γων και μεταναστών στην Ευρώπη (Λέσβος, Χίος, Σάμος, Κως, Λέρος). Το
μεγαλύτερο μέρος των τεκμηρίων που διατίθενται στο κοινό καλύπτει
χρονικά την περίοδο από το 2015 (όπου και παρατηρείται η κορύφωση
του φαινομένου) έως και τον Ιούλιο του 2017, επιχειρώντας μια πολύ-
πλευρη καταγραφή.
Το Αποθετήριο παρουσιάστηκε την Τρίτη 28 Νοεμβρίου 2017 στη Μυτι-
λήνη στο πλαίσιο της εκδήλωσης "Προσφυγικό, μια γνωστική και πολιτική
πρόσκληση" που διοργάνωσαν το Παρατηρητήριο της Προσφυγικής και
Μεταναστευτικής Κρίσης στο Αιγαίο, το Τμήμα Κοινωνικής Ανθρωπολο-
γίας και Ιστορίας, και η Σχολή Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημί-
ου Αιγαίου. Στην εκδήλωση, όπου παρουσιάστηκε το Παρατηρητήριο, ο
ιστότοπός του, καθώς και το αποθετήριο του, απηύθυνε χαιρετισμό η Δι-
ευθύντρια του ΕΚΤ Δρ. Εύη Σαχίνη, ενώ πραγματοποιήθηκε συζήτηση για
την αποστολή του Παρατηρητηρίου, με τη συμμετοχή πολιτών που από
διαφορετικές θέσεις έχουν εμπειρία της διακυβέρνησης του προσφυγι-
κού στα νησιά του Αιγαίου.
Το Παρατηρήτηριο Προσφυγικής και Μεταναστευτικής Κρίσης
Το Παρατηρητήριο Προσφυγικής και Μεταναστευτικής Κρίσης αποτελεί
εγχείρημα του Πανεπιστημίου Αιγαίου και υλοποιείται με τη συνδρομή
και τη στήριξη του Wenner Gren Foundation, του Global Studies Centre
του Πανεπιστημίου του Pittsburgh και του ΕΚΤ. H έδρα του είναι στο Τμή-
μα Κοινωνικής Ανθρωπολογίας και Ιστορίας, στη Μυτιλήνη. Ιδρύθηκε
από Έλληνες και ξένους κοινωνικούς επιστήμονες, στο πλαίσιο της Σχο-
λής Κοινωνικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αιγαίου, με πρωταρχικό
στόχο τη συστηματική παρακολούθηση, καταγραφή και κατανόηση των
πολλαπλών όψεων του προσφυγικού και μεταναστευτικού φαινομένου
στην ευρύτερη περιοχή του Αρχιπελάγους.
Βασικός στόχος του Παρατηρητηρίου είναι να συγκεντρώσει, να κατηγο-
ριοποιήσει και να τεκμηριώσει πολυποίκιλο υλικό για την προσφυγική και
μεταναστευτική κρίση στο Αιγαίο, με αφετηρία τον Ιανουάριο του 2015.
Για τον σκοπό αυτό, σε συνεργασία με το ΕΚΤ, αναπτύχθηκε και λειτουργεί
το ψηφιακό Αποθετήριο του Παρατηρητηρίου. Επίσης, το Παρατηρητή-
ριο στοχεύει στη συγχρονική παρακολούθηση του φαινομένου στο Αι-
γαίο. Αναγνωρίζοντας την πολυπλοκότητα του προσφυγικού και μετανα-
στευτικού φαινομένου, στον ιστότοπο του Παρατηρητηρίου επιχειρείται
η ταξινόμηση των διαθέσιμων υλικών, των πρωτογενών και δευτερογε-
νών πηγών, στη βάση μιας λογικής που περιλαμβάνει τις κύριες πλευρές
της διαχείρισης του προσφυγικού και μεταναστευτικού φαινομένου στο
Αιγαίο: τους μετακινούμενους πληθυσμούς, που διαμένουν στα νησιά του
Αιγαίου, τα κέντρα και τις δομές που λειτουργούν για την υποδοχή, την
ταυτοποίηση, τη διαμονή και την κράτησή τους, τους διαφορετικούς ορ-
γανισμούς, φορείς, κρατικές και ευρωπαϊκές αρχές, οργανώσεις και άτο-
μα, που διαμορφώνουν το τοπίο της ανθρωπιστικής διακυβέρνησης και,
βεβαίως, τις τοπικές κοινωνίες.
Ανοικτή Πρόσβαση στη Γνώση
info
Αποθετήριο του Παρατηρητηρίου της Προσφυγικής και
Μεταναστευτικής Κρίσης στο Αιγαίο
Παρατηρητήριο της Προσφυγικής και Μεταναστευτικής
Κρίσης στο Αιγαίο
Βίντεο εκδήλωσης "Προσφυγικό, μια γνωστική και πολιτική
πρόκληση" (28/11/2017)