09 - 11/2016 |
καινοτομια
ερευνα & τεχνολογια
15
ντας για το πανεπιστήμιό μου, ναι είναι εξοικει-
ωμένοι με αυτό γιατί έχουν προσωπική επαφή
με το σύστημα και βλέπουν στην πράξη τα
πλεονεκτήματα του, να μπορείς να διαχειριστείς
όλες τις ερευνητικές πληροφορίες σε μια και
μόνο πλατφόρμα.
Ίσως δεν είναι εύκολο για τους ερευνητές να
δημοσιεύουν τα αποτελέσματα της έρευνάς
τους σε διαφορετικές πλατφόρμες, με διαφο-
ρετικές προδιαγραφές…Αυτό ακριβώς εννοώ.
Αυτό λοιπόν, που τονίζουμε στους ερευνητές
είναι ότι άπαξ και χρησιμοποιήσετε το σύστη-
μα CRIS δεν χρειάζεται να ανησυχείτε, καθώς
όλες οι πληροφορίες θα παρέχονται αυτόματα
και στα άλλα συστήματα. Αυτή είναι και η κε-
ντρική ιδέα.
Πώς οραματίζεστε το μέλλον των συστη-
μάτων CRIS στην Ευρώπη; Ποιος θα ήταν
ο ρόλος του euroCRIS;
Βλέποντας και τις τρέχουσες τάσεις ή το πώς
έχει διαμορφωθεί η κατάσταση έως τώρα, νο-
μίζω ότι τα συστήματα CRIS θα γίνονται όλο και
πιο σημαντικά γιατί σχεδόν σε όλες τις χώρες,
για τις οποίες είμαι σε θέση να έχω σαφή εικό-
να, τα συστήματα αυτά αποτελούν πρωταρχική
πηγή πληροφοριών για την έρευνα και στη συ-
νέχεια η πληροφόρηση διαχέεται στα αποθετή-
ρια ανοικτής πρόσβασης.
Επιπλέον, επειδή αποτελούν πηγή αξιολόγησης
και καθορισμού κριτηρίων (benchmarking) για
την έρευνα θα γίνονται σταδιακά όλο και πιο
αποδεκτά και εφαρμόσιμα, και θα αυξάνεται η
σημασία τους.
Ουσιαστικά, οι δυνατότητες των συστημάτων
CRIS θα γίνουν εν καιρώ γνωστές, ακόμα και σε
ανθρώπους ή ομάδες που μέχρι πρότινος αγνο-
ούσαν την ύπαρξή τους.
Και εφόσον είμαστε ένας οργανισμός που έχει
ως αντικείμενο τα συστήματα CRIS και αντιπρο-
σωπεύει και την αντίστοιχη κοινότητα, φυσικά
και θα συνεχίσουμε να προωθούμε την ανάπτυ-
ξη αυτή.
Ποια πρέπει να είναι τα επόμενα βήμα-
τα για μια βιώσιμη Ευρωπαϊκή Υποδομή
Ερευνητικών Πληροφοριών;
Αυτή είναι μια δύσκολη
ερώτηση. Έχουμε για παρά-
δειγμα τη νέα πρωτοβουλία
που ονομάζεται European
Open Science Cloud (EOSC).
Τα δελτία δεδομένων (data
sheets) θα πρέπει να είναι
εύκολα στην αναζήτηση,
προσβάσιμα, με δυνατότητα
επανάχρησης,
διαλειτουρ-
γικά. Για να επιτευχθεί κάτι
τέτοιο είναι απαραίτητη η
πληροφορία που υπάρχει
στα συστήματα CRIS.
Γιατί στα συστήματα αυτά
περιλαμβάνονται
πολλές
πληροφορίες που σχετίζο-
νται με τη δυνατότητα πρό-
σβασης στα δεδομένα, την πρόσβαση σε αυτά
και τη διαλειτουργικότητα τους.
Για να επανέλθω λοιπόν, στις υποδομές των
πληροφοριακών συστημάτων ερευνητικών
δραστηριοτήτων πιστεύω ότι η πρωτοβουλία
EOSC είναι μια καλή αρχή.
Ως euroCRIS προσπαθούμε να έρθουμε σε
επαφή με τους ανθρώπους από το EOSC, να
συζητήσουμε μαζί τους και να τους βάλουμε
την ιδέα ότι θα πρέπει να συμπεριλάβουν συ-
στήματα CRIS ως στοιχείο ή ως μέρος της πρω-
τοβουλίας αυτής.
Μια άλλη υποδομή για πληροφόρηση που
σχετίζεται με ερευνητικές δραστηριότητες, και
που υπάρχει ήδη σε ευρωπαϊκό επίπεδο, είναι
η υποδομή OpenAIRE η οποία επιτρέπει την
ανοικτή πρόσβαση σε ερευνητικά αποτελέ-
σματα της ΕΕ.
Εμείς στο euroCRIS θα πρέπει επίσης να συ-
νεργαστούμε μαζί τους και να δούμε πώς θα
δημιουργήσουμε προστιθέμενη αξία και προ-
στιθέμενη λειτουργικότητα και θα μεταφέρου-
με τεχνογνωσία για να επιτύχουμε τη βέλτιστη
χρήση και λειτουργικότητα του OpenAIRE.
Ουσιαστικά και οι δύο αυτές υποδομές είναι πολύ
σημαντικές, και για να υπάρξει βιώσιμη ανάπτυ-
ξη θα πρέπει να συνεργαστούμε μαζί τους.
Πώς βλέπετε το μέλλον της Ανοικτής
Πρόσβασης και της Ανοικτής Επιστήμης;
Δεν ξέρω αν είμαι το κατάλληλο άτομο για να
τοποθετηθώ πάνω σε αυτό το ερώτημα, για-
τί η αλήθεια είναι ότι τα θέματα της Ανοικτής
Πρόσβασης δεν είναι στις προτεραιότητες του
euroCRIS. Άλλωστε, όπως ήδη έχω προαναφέ-
ρει, το euroCRIS έχει δύο ξεκάθαρους στόχους,
την ανάπτυξη του CERIF και την ανταλλαγή
πληροφορίας και γνώσης στην ερευνητική κοι-
νότητα. Γνώμη μου, πάντως, είναι πώς δεν μπο-
ρούν τα πάντα να είναι ανοικτά.
Πρόκειται για παρανόηση αν κάποιος πιστεύει
ότι όλα τα επιστημονικά δεδομένα μπορούν
να είναι ανοικτά, καθώς υπάρχουν πολλά είδη
έρευνας που δεν μπορούν να μοιράζονται ή να
δημοσιοποιούνται καθώς υπόκεινται σε νομι-
κούς κανόνες περί απόρρητου.
Σε πολιτικό όμως επίπεδο, η ανοικτή επιστήμη
και η ανοικτή πρόσβαση είναι ένα μεγάλο θέμα
που αναδεικνύεται τα τελευταία χρόνια και θα
συνεχίσει να προωθείται.
Κατά τη γνώμη μου η πρόκληση είναι να λει-
τουργήσει η ανοικτή πρόσβαση σε επιχειρησι-
ακό επίπεδο. Συνεπώς το ερώτημα που τίθεται
είναι πώς θα μπορέσει κάποιος να δημιουργή-
σει μια υποδομή όπου η ανοικτότητα θα είναι
εφικτή.
Και για να πάμε ένα επίπεδο πιο πέρα, για να
απαντηθεί αυτή η ερώτηση θα πρέπει να τεθεί
η ερώτηση ποιες είναι οι προϋποθέσεις για να
λειτουργήσουν οι υποδομές ανοικτής πρόσβα-
σης και ανοικτής επιστήμης. Θα μπορούσα να
δώσω τουλάχιστον τρεις προϋποθέσεις που θα
πρέπει να εκπληρωθούν.
Η πρώτη είναι ότι θα πρέπει να μιλάμε την ίδια
γλώσσα. Θα πρέπει λοιπόν να χρησιμοποιούμε
την ίδια ορολογία, το ίδιο λεξιλόγιο, καθώς και
το ίδιο σύστημα ταξινόμησης.
Η δεύτερη προϋπόθεση είναι να χρησιμο-
ποιούμε μοναδικά αναγνωριστικά (unique
identifiers) για όλα τα αντικείμενα στον τομέα
της πληροφόρησης για την έρευνα. Όχι μόνο
για τα άτομα, όχι μόνο για τους οργανισμούς,
αλλά και για τα έργα.
Μια τρίτη προϋπόθεση για να λειτουργήσουν
οι υποδομές ανοικτής επιστήμης και ανοικτής
πρόσβασης είναι να υπάρχει ένα ενιαίο πρό-
τυπο ανταλλαγής πληροφοριών (standard
exchange format).
Αν όλα τα συστήματα που συνδέονται με το δί-
κτυο και τις υποδομές ακολουθούν διαφορετι-
κά πρότυπα, στην πράξη δεν θα μπορέσουν να
λειτουργήσουν οι υποδομές ανοικτής πρόσβα-
σης και ανοικτής επιστήμης.
Οι πολιτικοί είναι ενήμεροι για κάποια από αυτά
τα στοιχεία και για κάποιες από τις προϋποθέ-
σεις αυτές, είναι λιγότερο ενήμεροι για άλλες
και θεωρώ ότι μια από τις προκλήσεις και τους
κύριους στόχους του euroCRIS και των άλλων
οργανισμών του χώρου αυτού, είναι να κάνεις
τους διαμορφωτές πολιτικής να συνειδητοποι-
ήσουν ότι όλες αυτές οι συνθήκες θα πρέπει να
πληρούνται και όχι μόνο κάποιες από αυτές.
Συνέντευξη
Δείτε όλη τη συνέντευξη του Ed Simons
στο κανάλι του ΕΚΤ στο Youtube
info
Τα συ τήματα CRIS
υποστηρίζουν
την αξιολόγηση της έρευνας
σε εθνικό επίπεδο
