09 - 11/2016 |
καινοτομια
ερευνα & τεχνολογια
17
Ένα εξειδικευμένο επιστημονικό όργανο που
μετρά την συγκέντρωση ραδιονουκλιδίων που
εκπέμπουν ακτινοβολία-γ στο θαλάσσιο περι-
βάλλον και μπορεί να ξεχωρίζει τη φυσική από
την τεχνητή ραδιενέργεια, αναπτύχθηκε και
ολοκληρώθηκε πριν λίγο καιρό από το Ελληνικό
Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ).
Πρόκειται για τον αυτόνομο υποθαλάσσιο αι-
σθητήρα ραδιενέργειας GeoMAREA ο οποίος
βρίσκει εφαρμογή στην πυρηνική ασφάλεια και
στη ράδιο-οικολογία, στη γεωφυσική και στην
αναζήτηση υποθαλάσσιων πηγών ενέργειας. Ο
GeoMAREA μετράει επιτόπια την υποθαλάσσια
ραδιενέργεια τόσο σε γεωλογικές εφαρμογές
(εκπομπές ραδιενεργών αερίων), όσο και
σε πιθανές εκλύσεις από εργοστάσια πα-
ραγωγής ενέργειας.
O αισθητήρας αναπτύχθηκε στο πλαίσιο
του έργου "Έρευνα και ανάπτυξη φα-
σματόμετρου μέτρησης χαμηλών επιπέ-
δων ραδιενέργειας [RADIOSCOPIO]" το
οποίο υλοποιήθηκε από το ΕΛΚΕΘΕ σε
συνεργασία με το ΕΜΠ και την κινεζική
εταιρεία Tsinghua, με χρηματοδότηση
από τη ΓΓΕΤ στο πλαίσιο της διακρατικής
συνεργασίας Ελλάδας - Κίνας.
Η πρωτοτυπία και τα πλεονεκτήματα σε
σχέση με διεθνή σημεία αναφοράς έγκειται
στα ακόλουθα σημεία: α) Είναι παγκοσμίως το
πρώτο υποθαλάσσιο φασματόμετρο ακτίνων-
γ για μετρήσεις ραδιενέργειας που μπορεί να
δώσει ποσοτικά αποτελέσματα για όλες τις
ανιχνευόμενες φωτοκορυφές ραδιενεργών
ισοτόπων (τεχνητής και φυσικής ραδιενέργει-
ας). β) Είναι σύστημα μέτρησης μέσης διακρι-
τικής ικανότητας για να μπορεί να ξεχωρίζει τη
φυσική από την τεχνητή ραδιενέργεια. γ) Έχει
σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο ώστε να μπορεί να
χρησιμοποιηθεί είτε ως αυτόνομη φορητή συ-
σκευή (χωρίς σύνδεση με Η/Υ) είτε ως αισθη-
τήρας ενός πιο σύνθετου εξοπλισμού (πλωτός
ωκεανογραφικός σταθμός). δ) Μπορεί να χρη-
σιμοποιηθεί για μακροχρόνιες μετρήσεις, λόγω
ευστάθειας των ηλεκτρονικών του συστημά-
των και πολύ χαμηλής κατανάλωσης. ε) Έχει μι-
κρές διαστάσεις για να ενσωματώνεται εύκολα
σε υποβρύχιες κινητές μονάδες ή ρομπότ.
Το σύστημα GeoMAREA βρίσκει σημαντικές
εφαρμογές στη ραδιοπροστασία (πυρηνική
ασφάλεια) / ραδιοοικολογία (χαρτογράφηση
πυθμένα για βιομηχανικά απόβλητα), στη γε-
ωφυσική (μελέτη σεισμών και ηφαιστείων),
στους υδάτινους πόρους (ποιότητα, ποσότητα
και ηλικία υπόγειων νερών) και στην εκτίμηση
υποθαλάσσιων πηγών ενέργειας (ζώνες υδρο-
γονανθράκων).
Αναφερόμενος στα επόμενα βήματα αξιοποί-
ησης της τεχνολογίας, ο
Διονύσης Πατήρης
(ερευνητής στο Ινστιτούτο Ωκεανογραφίας του
ΕΛΚΕΘΕ δηλώνει στο περιοδικό:
"Το σύστημα τυ-
ποποιείται για βιομηχανική παραγωγή και βρίσκε-
ται στη φάση εμπορευματοποίησης και προώθη-
σης προς πώληση από την ελληνική εταιρεία ΙΤΟ
ΕΠΕ και ελπίζουμε ότι μέσα στο 2017 θα αρχίσουν
και οι πρώτες εξαγωγές του".
Αφιέρωμα
Μέσα από προβολές και παρουσιάσεις,
διαδραστικά ψηφιακά εκθέματα, διαδικτυ-
ακές εφαρμογές και παιχνίδια, οι επισκέ-
πτες της 81ης ΔΕΘ ήρθαν σε επαφή με τον
κόσμο της έρευνας και της τεχνολογίας,
στους τομείς της Πληροφορικής και των
Υπολογιστικών Επιστημών, της Ιατρικής-
Βιοϊατρικής, των Φυσικών Επιστημών, της
Θαλάσσιας Έρευνας, της Μοριακής Βιολο-
γίας, της Ενέργειας. Ειδικότερα, οι επισκέ-
πτες ενημερώθηκαν και είδαν από κοντά
ερευνητικά αποτελέσματα, τα οποία σχε-
τίζονται με:
- Ρομποτικά συστήματα συναρμολόγησης
- Ψηφιακή ανάλυση των συνθηκών σε ερ-
γασιακά περιβάλλοντα
- Έλεγχο της επιβάρυνσης του πληθυσμού
από ακτινοβολίες
- Διαχείριση γεωδυναμικών φαινομένων, όπως το τσουνάμι
- Αμυντικές περιβαλλοντικές και βιομηχανικές εφαρμογές
- Ιατρικές διαγνωστικές εφαρμογές και γονιδιακή μοριακή ανάλυση
- Αυτοματοποιημένες διαδικασίες για την αντιμετώπιση της γραφειοκρατίας
- Εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης στην υγεία, την εργασία και την κα-
τάρτιση
- Εξοπλισμό που αξιοποιείται σε αποστολές στο Διάστημα
- Ανάλυση και ανάδειξη συγκεκριμένων περιόδων της ιστορίας
- Ψηφιακές εκπαιδευτικές υπηρεσίες και τεχνολογίες ανάδειξης πολιτιστι-
κών θεμάτων
- Εξειδικευμένες τεχνολογίες για τη θαλάσσια έρευνα
- Βελτίωση της οδικής κυκλοφορίας στις πόλεις
Τα εγκαίνια του περιπτέρου πραγματοποιήθηκαν στις 10/09/16 παρουσία
του Αν. Υπουργού Έρευνας και Καινοτομίας Κώστα Φωτάκη και του Γενι-
κού Γραμματέα Ε&Τ Θωμά Μαλούτα. Σε δηλώσεις του, ο Κώστας Φωτάκης
επισήμανε ότι: "Στη χώρα υπάρχει εξαιρε-
τικό δυναμικό και σε επίπεδο επιστημόνων
αλλά και σε επίπεδο επιχειρηματικής ποι-
ότητας. Bλέπω μια σημαντική πρόοδο σε
σχέση με προηγούμενες χρονιές, η οποία
αποτυπώνεται στα εκθέματα και πλέον βά-
ζει υψηλά τον πήχη όσον αφορά τις δρά-
σεις της Πολιτείας για τη στήριξη και της
επιστήμης και της έρευνας, αλλά και της
επιχειρηματικότητας, τουλάχιστον όσον
αφορά σε πρώιμο στάδιο. Για τον λόγο
αυτό έχουμε αναλάβει μια σειρά μέτρων,
όπως το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Και-
νοτομίας (ΕΛΙΔΕΚ) που βασίζεται στη χρη-
ματοδότηση νέων επιστημόνων και ερευ-
νητικών έργων, στα Πανεπιστήμια, ΤΕΙ και
Ερευνητικά Κέντρα της χώρας κατά τα επόμενα 3 έτη με 240 εκατ. ευρώ,
μόνο για έρευνα που συνδέεται με την επιστημονική περιέργεια, γεγονός
πολύ σημαντικό".
Αναφερόμενος σε πρωτοβουλίες που πρόκειται να ανακοινωθούν το επό-
μενο διάστημα και θα αφορούν την επιχειρηματικότητα, ο Κ. Φωτάκης
δήλωσε:
"Σχεδιάζουμε ένα Ταμείο για τη στήριξη της καινοτόμου επιχειρη-
ματικότητας σε πρώιμο στάδιο. Το Ταμείο αυτό θα στηριχθεί σε πόρους που
έρχονται από το Δημόσιο, το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, σε πόρους
που έρχονται από το ΕΣΠΑ, περιφερειακά και τομεακά προγράμματα, και
σε πόρους που έρχονται από ιδιωτικά κεφάλαια και θα βασίζονται κυρίως
στο Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (European Investment Fund, EIF). Η ιδέα
αυτού του Ταμείου θα είναι να στηρίζει την επιχειρηματικότητα με κεφάλαια
σποράς, καταρχάς, και κατόπιν με συμμετοχές σε επιχειρηματικές ιδέες που
παρουσιάζουν ενδιαφέρον όσον αφορά την αξιοποίησή τους".
Στη συνέχεια παρουσιάζονται μερικές από τις καινοτόμες εφαρμογές και
τα διαδραστικά εκθέματα που φιλοξενήθηκαν στο περίπτερο της ΓΓΕΤ.
GeoMAREA - Υποθαλάσσιος αισθητήρας ραδιενέργειας μέσης διακριτικής ικανότητας
Eλληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών
/
i