ΚΎΡΙΟ ΑΡΟΡΟ
Πρώτο Σχέδιο Δράσης
για την Καινοτομία
στην Ευρώπη
Η καινοτομία
στην υπηρεσία
της ανάπτυξης
και της απασχόλησης
"Για την καταπολέμηση
της ανεργίας,
η Ευρώπη πρέπει
να εξασφαλίσει
ταχύτερη ανάπτυξη,
περισσότερο
προσανατολισμένη
στους τομείς
του μέλλοντος"
(Σύμφωνο
εμπιστοσύνης
για την απασχόληση,
Ιούνιος 1996).
Ο δημόσιος διάλογος που ξεκίνησε με βάση
την Πράσινη Βίβλο επιβεβαίωσε σε γενικές
γραμμές τη διάγνωση της Επιτροπής σχετικά με
το έλλειμμα καινοτομίας
1
που χαρακτηρίζει την
Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι περισσότεροι συμφω
νούν ότι είναι αναγκαίο να υπάρξει ένας συνολι
κός τρόπος προσέγγισης του προβλήματος,
τμήματα του οποίου θα αποτελούν οι τεχνολογι
κές πτυχές, η κατάρτιση, η ανάπτυξη του επιχει
ρηματικού κεφαλαίου, καθώς και το νομικό και
διοικητικό περιβάλλον. Από το διάλογο κατέστη
σαφής η σημασία της διεθνούς διάστασης και η
ποικιλία των καταστάσεων σε εθνικό, περιφερει
ακό ή τομεακό επίπεδο
2
. Το Ευρωπαϊκό Συμβού
λιο, κατά τη σύνοδο κορυφής της φλωρεντίας,
επισήμανε με σαφήνεια ότι "η μάχη για την απα
σχόληση πρέπει να παραμείνει πρώτιστη προτε
ραιότητα για την Ένωση και τα κράτη-μέλη της"
και, στα πλαίσια μιας στρατηγικής για την επί
τευξη του σκοπού αυτού, "κάλεσε την Επιτροπή
να εκπονήσει ένα σχέδιο δράσης για τα μέτρα
που πρέπει να ληφθούν στον τομέα της καινοτο
μίας"
3
.
Πράγματι, στους τομείς της πληροφόρησης,
του περιβάλλοντος, της υγείας, της διατροφής
και του πολιτισμού, νέες αγορές αναπτύσσονται
με εντατικούς ρυθμούς σε παγκόσμια κλίμακα.
Εμφανίζεται ζήτηση για νέα προϊόντα και υπη
ρεσίες. Η ικανότητα μας να καινοτομούμε για να
αντεπεξέλθουμε σ' αυτές τις νέες ανάγκες απο
τελεί προϋπόθεση για τη δημιουργία νέων θέσε
ων απασχόλησης στην Ευρώπη. Η ικανότητα
αυτή είναι εξίσου απαραίτητη για τη διατήρηση
της ανταγωνιστικότητας και της απασχόλησης
και στους άλλους τομείς δραστηριότητας.
Ηκινητοποίηση για την καινοτομία αποτελεί
πρωτίστως υπόθεση των πολιτών, των επιχειρή
σεων και των εθνικών, περιφερειακών και τοπι
κών αρχών.
Επιβάλλεται η ανάληψη δράσης σε κοινοτικό ε-
πίπεδο,τηρουμένης της αρχής της επικουρικό
τητας, όταν το ζητούμενο είναι η καθιέρωση και
η εξασφάλιση της τήρησης των κανόνων του
παιχνιδιού, ιδίως σε ό,τι αφορά τον ανταγωνι
σμό, τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και
την εσωτερική αγορά. Η δράση σε κοινοτικό ε
πίπεδο θα παρέχει επίσης μία γενικότερη επι
σκόπηση και θα επιτρέπει την οργάνωση ανταλ
λαγής εμπειριών και διάδοσης υποδειγματικών
πρακτικών. Τέλος, η Κοινότητα οφείλει να δώσει
η ίδια το καλό παράδειγμα αξιοποιώντας τα μέ
σα που έχει στη διάθεση της, ιδίως το Πρό-
γραμμα-Πλαίσιο Ερευνας και Ανάπτυξης και τα
διαρθρωτικά ταμεία.
ΗΠράσινη Βίβλος για την καινοτομία ανοίγει
πολλούς και νέους δρόμους. Με γνώμονα την α
ποτελεσματικότητα, το "Πρώτο Σχέδιο Δράσης"
περιλαμβάνει περιορισμένο αριθμό δράσεων
προτεραιότητας, οι οποίες πρέπει να αναλη
φθούν γρήγορα σε κοινοτικό επίπεδο και, πα
ράλληλα, ενσωματώνει τις δράσεις που έχουν
ήδη αναληφθεί ή αναγγελθεί μετά την έκδοση
της Πράσινης Βίβλου και οι οποίες, θεωρούνται
ιδιαίτερα σημαντικές για τη διαδικασία καινοτο
μίας
4
.
Το παρόν πρόκειται απλώς για ένα πρώτο σχέ
διο δράσης. Η Επιτροπή, αφενός μεν συνεχίζει
τη μελέτη ορισμένων αξόνων δράσης που έθεσε
η Πράσινη Βίβλος και η εφαρμογή των οποίων
θα γίνει μακροπρόθεσμα, αφετέρου δε, όσον α
φορά τις δραστηριότητες που υπάγονται στην
αρμοδιότητα των κρατών-μελών και των υποψή
φιων για προσχώρηση χωρών
5
, προτίθεται να
εμβαθύνει περισσότερο την ανάλυση της σε συ
νεργασία με τα κράτη-μέλη με στόχο, σε μετα
γενέστερο στάδιο, την κατάρτιση ενός κοινού
πλαισίου αναφοράς, ούτως ώστε να οριστούν οι
επιλογές στις οποίες θα δοθεί προτεραιότητα,
αλλά και οι ευκαιρίες συνεργασίας που παρου
σιάζονται.
Το παρόν Πρώτο Σχέδιο Δράσης για την καινο
τομία αφορά τρεις τομείς δράσης:
• προώθηση μιας κουλτούρας της καινοτομίας
• δημιουργία ενός πλαισίου που να ευνοεί την
καινοτομία
• καλύτερη σύνδεση της έρευνας και της και
νοτομίας.