06 - 08/2015 |
ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ
ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ
15
Καινοτομώντας Ψηφιακά
Ανακοινώθηκαν οι 28 νικητές των Βραβείων της Ευρωπαϊκής Ένωσης
για την Πολιτιστική Κληρονομιά / Βραβεία Europa Nostra 2015, μεταξύ
των οποίων και 3 ελληνικές προτάσεις που διακρίθηκαν για τα εξαιρε-
τικά τους επιτεύγματα. Τα Βραβεία Europa Nostra θεωρούνται τα με-
γαλύτερου κύρους βραβεία στην Ευρώπη στον τομέα της πολιτιστικής
κληρονομιάς, τιμώντας και προωθώντας τις καλύτερες πρακτικές που
σχετίζονται με την διατήρηση και διαχείριση της πολιτιστικής κληρονο-
μιάς, την έρευνα, την εκπαίδευση και την επικοινωνία. Το βραβείο είχε
την υποστήριξη του προγράμματος Culture της Ευρωπαϊκής Ένωσης
(2007-2013) και υποστηρίζεται τώρα από το νέο πρόγραμμα Δημιουρ-
γική Ευρώπη (2014-2020).
Οι 28 νικητές επελέγησαν ανάμεσα σε 263 αιτήσεις που υποβλήθηκαν
από οργανισμούς και ιδιώτες από 29 χώρες, και τιμώνται για τα εξαιρε-
τικά τους επιτεύγματα σε τέσσερις κατηγορίες: την αποκατάσταση, την
έρευνα και ψηφιοποίηση, τη μακροχρόνια προσφορά στην πολιτιστική
κληρονομιά, και την εκπαίδευση, κατάρτιση και ευαισθητοποίηση.
Η εκδήλωση για την απονομή των ευρωπαϊκών βραβείων πολιτιστικής
κληρονομιάς πραγματοποιήθηκε στις 11 Ιουνίου στο Όσλο. Στην εκ-
δήλωση, επτά από τους νικητές (συμμετοχές από Ουγγαρία, Ισπανία,
Τουρκία, Ιταλία, Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Εσθονία) τιμήθηκαν με το
Μεγάλο Βραβείο (Grand Prix), λαμβάνοντας 10.000 ευρώ έκαστος, ενώ
μία άλλη συμμετοχή από την Ιταλία έλαβε το Βραβείο Κοινού, μέσω δια-
δικτυακής ψηφοφορίας από την Europa Nostra.
Οι τρεις ελληνικές συμμετοχές που διακρίθηκαν είναι το Αρχοντικό
Αντουάνικο, η Αποκατάσταση των ανεμόμυλων στο οροπέδιο του Λα-
σιθίου στην Κρήτη και το έργο HERMES για την ψηφιακή διαχείριση της
πολιτιστικής κληρονομιάς της Ερμούπολης της Σύρου.
Η πρώτη διάκριση αφορά τις
αναστηλωτικές επεμβάσεις στο αρχοντι-
κό Αντουάνικο στην περιοχή Κάμπος της Χίου
, το οποίο βρίσκεται σε
ένα από τα πιο χαρακτηριστικά πολιτιστικά τοπία της Ευρώπης. Οι κριτές
εκτίμησαν ιδιαιτέρως την υψηλή ποιότητα των αναστηλωτικών εργασι-
ών και θεώρησαν το έργο ως πρότυπο για ανάλογα έργα, τα οποία είναι
απαραίτητα εάν πρόκειται να διατηρηθεί η αυθεντικότητα αυτής της
πολύτιμης ιστορικής περιοχής. Οι εργασίες στο Αντουάνικο περιελάμβα-
ναν δομικές επισκευές, αποκατάσταση της κυρίως οικίας και μετατροπή
βοηθητικών κτηρίων σε χώρους διαμονής, κυρίως για χρήση κατά τις
διακοπές, όπως επίσης και εκτεταμένες εργασίες αποκατάστασης του
συστήματος άρδευσης. Οι αναστηλωτικές επεμβάσεις είχαν ως αποτέλε-
σμα την αποκατάσταση ενός ολοκληρωμένου παραδείγματος ιστορικού
συγκροτήματος με μοναδικό μικτό χαρακτήρα, ο οποίος συνδυάζει χρή-
σεις κατοικίας και αγροτικής παραγωγής. Η ελληνική πρόταση διακρίθη-
κε στην κατηγορία Αποκατάσταση.
Η δεύτερη ελληνική διάκριση αφορά την
αποκατάσταση των ανεμό-
μυλων στο οροπέδιο του Λασιθίου
. Κατά την περίοδο 1910-1950 κα-
τασκευάστηκαν στην περιοχή περίπου 10.000 ανεμόμυλοι, ώστε να
βοηθούν στην άρδευση του ρηχού εδάφους, οι περισσότεροι όμως δεν
λειτουργούν τις τελευταίες δεκαετίες, λόγω αναποτελεσματικότητας και
έλλειψης συντήρησης. Ωστόσο, πρόσφατη έρευνα από τον μηχανολόγο
μηχανικό Γεώργιο Χατζάκη, μπορεί να ανατρέψει την παρακμή τους. Ο
Γ. Χατζάκης έχει επιτυχώς πειραματιστεί με περίπου 20 μύλους, ανοίγο-
ντας μικρές οπές στα ιστία, τα οποία μπορούν να λειτουργούν ικανοποι-
ητικά σε ανέμους χαμηλής έντασης. Σε ισχυρούς ανέμους οι οπές έχουν
το πλεονέκτημα να μεγαλώνουν, μειώνοντας κατ' αυτόν τον τρόπο την
ένταση του ανέμου και διασφαλίζοντας τη σωστή λειτουργία του μύλου.
Ελπίζεται ότι η τεχνική αυτή σε σύντομο χρονικό διάστημα θα μπορεί να
εφαρμοστεί σε όλους τους ανεμόμυλους του οροπεδίου, συμβάλλοντας
στην επαναφορά πολλών μη χρησιμοποιούμενων ανεμόμυλων στη ζωή
και την παραγωγική διαδικασία. Η ελληνική πρόταση διακρίθηκε στην
κατηγορία Έρευνα και Ψηφιοποίηση.
Η τρίτη ελληνική διάκριση αφορά το
έργο HERMES ένα εξειδικευμένο,
πολλαπλών κριτήριων έργο ψηφιακής διαχείρισης και αποκατάστα-
σης της πόλης της Ερμούπολης,
το οποίο ήδη εφαρμόζεται από τον
τοπικό Δήμο. Η Ερμούπολη είναι μοναδική, στον βαθμό που το κτηριακό
της απόθεμα, αποτελούμενο από περισσότερα από 1.000 κτήρια, παρα-
μένει ανέπαφο σχεδόν στο σύνολό του, από την ίδρυσή της πόλης (πριν
200 χρόνια) έως σήμερα.
Το έργο περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός δωρεάν, ανοικτού κώδικα
ιστότοπου για την προβολή του περιεχομένου της έρευνας. Συγκεκρι-
μένα, έχει αναπτυχθεί ένα μοντέλο πολλών μεταβλητών για την αξιολό-
γηση και παρακολούθηση όλων των κτηρίων, καταγράφοντας δεδομένα
έως και σε 192 πεδία για κάθε κτήριο, δημιουργώντας πολλαπλές δια-
στάσεις για την εξαγωγή, και στη συνέχεια την κατανόηση και ερμηνεία
της ιστορίας κάθε κτηρίου, της τοποθεσίας του, της κατάστασής του, του
σκοπού του στο παρόν και το παρελθόν, του ιδιοκτησιακού του καθε-
στώτος, της παθολογίας και της αρχιτεκτονικής του ποιότητας. Επίσης
καταγράφεται η ευπάθεια κάθε κτηρίου στη φθορά ή ακόμα και στην
κατάρρευση, και οι λεπτομέρειες είναι προσβάσιμες από το κοινό.
Το έργο αποτελεί υπόδειγμα για την διάδοση της αξίας της ψηφιοποί-
ησης στη συλλογή και διατήρηση πληροφοριών σχετικά με την αρχιτε-
κτονική κληρονομιά της Ευρώπης, και για τους τρόπους με τους οποίους
η κατανόηση της πολυπλοκότητας του παρελθόντος και η ανταπόκρισή
μας σε αυτή στο μέλλον μπορούν να αναπτυχθούν και να αποτελέσουν
βάση για δράση. Η ελληνική πρόταση διακρίθηκε στην κατηγορία Έρευ-
να και Ψηφιοποίηση.
Αναλυτικές πληροφορίες για όλους τους νικητές των Βραβείων είναι δια-
θέσιμες στη σχετική ιστοσελίδα των Βραβείων, ενώ είναι διαθέσιμες και
φωτογραφίες και βίντεο από τον διαγωνισμό και τις βραβευμένες προ-
τάσεις.
Τρεις ελληνικές διακρίσεις στα Βραβεία
για την
Πολιτιστική Κληρονομιά Europa Nostra 2015
Europa Nostra Αwards
Hermoupolis Digital Heritage Management (HERMES)
info
HERMES: Hermoupolis Digital Heritage Management
