09 - 11/2015 |
ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ
ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ
7
Αξιοποιώντας την Έρευνα
Η ανοικτή πρόσβαση στην επιστήμη και τα ερευνητικά αποτελέσμα-
τα
αποτελούν έναν ακόμη τρόπο για την ενίσχυση της λογοδοσίας, αλλά
και
επίτευξης ενός υψηλότερου βαθμού αξιοποίησης των ερευνητικών
αποτελεσμάτων
, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ενίσχυση του εθνικού
συστήματος καινοτομίας.
The OECD Daejeon Ministerial
info
Νέα έκδοση του ΟΟΣΑ επισημαίνει την ανάγκη
για αύξηση επενδύσεων Ε&Α σε τεχνολογίες αιχμής
Οι χώρες θα πρέπει να αυξήσουν τις επενδύσεις
τους σε δραστηριότητες Έρευνας και Ανάπτυ-
ξης (Ε&Α) επιδιώκοντας θετικά μακροπρόθεσμα
αποτελέσματα σε τεχνολογίες αιχμής που θα
αναμορφώσουν τις παρεχόμενες υπηρεσίες, τη
βιομηχανική παραγωγή, την υγειονομική περί-
θαλψη και τις επικοινωνίες, αλλά και θα μπορέ-
σουν να χρησιμοποιηθούν στην αντιμετώπιση
πιεστικών παγκόσμιων προκλήσεων, όπως η
κλιματική αλλαγή. Τα παραπάνω επισημαίνονται
στη νέα έκθεση του ΟΟΣΑ με τίτλο "Science,
Technology and Industry Scoreboard 2015", η
οποία παρουσιάζει, με την χρήση περισσότερων
από 200 δεικτών, τη συνεισφορά του τρίπτυ-
χου "Επιστήμη, Τεχνολογία. Καινοτομία" στην
ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, της παρα-
γωγικότητας και της οικονομικής μεγέθυνσης.
H έκδοση εντοπίζει τους κρίσιμους παράγοντες
στην επιστήμη και την καινοτομία, και παρου-
σιάζει τις νέες τεχνολογίες αιχμής. Παρουσιάζει
ακόμα, πώς η αγορά εργασίας και η ζήτηση για
συγκεκριμένες δεξιότητες επηρεάζονται από τις
απαιτήσεις των εμπορικών εταίρων, καθώς επί-
σης εξετάζει την συνδρομή και την επίδοση των
χωρών στις διεθνείς αλυσίδες αξίας σε συγκεκρι-
μένους κλάδους (π.χ. βιομηχανία ηλεκτρονικών,
αυτοκινήτων και υφαντουργίας). Τέλος, παραθέ-
τει τις διακυμάνσεις στην παραγωγικότητα του
επιχειρηματικού περιβάλλοντος και της αγοράς
εργασίας κατά τη διάρκεια της ανάκαμψης της
παγκόσμιας οικονομίας. Από την ανάλυση των
δεδομένων για τα διπλώματα ευρεσιτεχνίας
προκύπτει ότι ΗΠΑ, Ιαπωνία και Κορέα έχουν
το προβάδισμα σε μια νέα γενιά ρηξικέλευθων
τεχνολογιών (disruptive technologies) στους το-
μείς των προηγμένων υλικών, της υγείας και των
ΤΠΕ, τεχνολογίες που δύνανται να εκτοπίσουν
τις υπάρχουσες τεχνολογίες.
"Η δημόσια χρηματοδότηση έχει υποστηρίξει
πολλές από τις τεχνολογίες που ευνοούν την οι-
κονομική μεγέθυνση σήμερα, τεχνολογίες όπως
η ψηφιακή οικονομία και η γονιδιωματική. Θα
πρέπει να συνεχίσουμε να θέτουμε τα τεχνολο-
γικά θεμέλια για νέες εφευρέσεις και λύσεις στις
παγκόσμιες προκλήσεις, όπως η κλιματική αλλα-
γή και η γήρανση, και δεν πρέπει να αφήσουμε
να μειώνονται οι επενδύσεις στην μακροπρόθε-
σμη έρευνα" δήλωσε ο γενικός γραμματέας του
ΟΟΣΑ Angel Gurria, παρουσιάζοντας την έκθεση
στη Daejeon της Κορέας, κατά τη διάρκεια της
διακυβερνητικής συνάντησης για την Επιστήμη,
την Τεχνολογία και την Καινοτομία. Σύμφωνα
με την έκδοση, οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία και η Κορέα
αντιπροσωπεύουν πάνω από το 65% των διπλω-
μάτων ευρεσιτεχνίας που κατατέθηκαν στην
Ευρώπη και στις ΗΠΑ στο διάστημα 2010-2012
στον τομέα των προηγμένων υλικών, της υγεί-
ας και των νέων τεχνολογιών που σχετίζονται
με ΤΠΕ. Η Κορέα παρουσιάζει τη μεγαλύτερη
σχετική αύξηση από το διάστημα 2005-07 στην
πολλαπλή κατάθεση διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας
σε διάφορες χώρες (patent families), ενώ και οι
χώρες BRIICS παρουσιάζουν, αντίστοιχα, σημα-
ντικές επιδόσεις, ιδιαίτερα η Κίνα. Στον τομέα
των ΤΠΕ αντίστοιχα σημαντικές επιδόσεις έχουν:
η Κορέα η οποία διακρίνεται στο Διαδίκτυο των
Πραγμάτων (Internet of Things), η ΕΕ στην κβα-
ντική πληροφορική (quantum computing), και η
Κίνα στα Μεγάλα Δεδομένα (Big Data). Όπως εμ-
φατικά επισημαίνει ο ΟΟΣΑ, οι περικοπές σε δα-
πάνες Ε&Α απειλούν να αποσταθεροποιήσουν
τα συστήματα επιστήμης και έρευνας σε πολλές
προηγμένες οικονομίες. Παράλληλα, υπογραμ-
μίζει την ανάγκη οι κυβερνήσεις να διατηρή-
σουν τις δαπάνες τους προς την κατεύθυνση της
ενίσχυσης μιας πιο ανοικτής "βασικής έρευνας"
(open-ended "basic research"), αφού μπορεί να
οδηγήσει σε ευρήματα και εφευρέσεις που σχε-
τίζονται με ένα μεγάλο φάσμα δυνητικών χρήσε-
ων/εφαρμογών.
H συμβολή του ΕΚΤ στην παροχή στοιχείων
για την Ελλάδα
Το Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης, με την εδραίω-
ση της δραστηριοποίησής του στην παραγωγή
δεικτών σε θέματα Έρευνας και Καινοτομίας
για την Ελλάδα, έχει καταφέρει να βελτιώσει
την παρουσίαση της χώρας σε σειρά εκδόσεων
από διεθνείς και ευρωπαϊκούς οργανισμούς,
όπως στην πρόσφατη έκθεση "OECD Science,
Technology and Industry Scoreboard 2015". Η
συνεισφορά του ΕΚΤ είναι καταλυτική στο να
αποτυπωθούν οι τρέχουσες ελληνικές τάσεις με
βάση πλήρη και επίκαιρα στατιστικά στοιχεία.
Συγκεκριμένα, εκτός από τους βασικούς δείκτες
που παράγονται από τα επίσημα στατιστικά για
τις δαπάνες και το προσωπικό για Ε&Α, τις πιστώ-
σεις του κρατικού προϋπολογισμού που προορί-
ζονται για σκοπούς Ε&Α (δείκτης GBAORD) και
την Καινοτομία στις ελληνικές επιχειρήσεις, συ-
νεισέφερε την τελευταία διετία με στοιχεία για τη
σταδιοδρομία των κατόχων διδακτορικού τίτλου
(Career of Doctorate Holders) και για τα φορολο-
γικά κίνητρα που αποσκοπούν στην ενίσχυση
της δραστηριότητας Ε&Α (R&D tax incentives).
Τα στατιστικά για την Ε&Α και την Καινοτομία πα-
ράγονται από στοιχεία των επίσημων ερευνών
που διεξάγει το ΕΚΤ σε συνεργασία με την Ελλη-
νική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ), στο πλαίσιο του
ευρωπαϊκού κανονιστικού πλαισίου και των δύο
Μνημονίων Συνεργασίας που έχουν συνάψει. Το
ΕΚΤ έχει συστηματικοποιήσει τις εν λόγω έρευ-
νες με αποτέλεσμα την έγκαιρη υποβολή αξιό-
πιστων στοιχείων στη Eurostat και τον ΟΟΣΑ
και την επαναχρησιμοποίησή τους σε πλήθος
εκδόσεων από τους δύο αυτούς οργανισμούς. Η
έρευνα για τη σταδιοδρομία των κατόχων διδα-
κτορικού τίτλου διενεργείται σε παγκόσμιο επί-
πεδο με τον συντονισμό του ΟΟΣΑ. Το ΕΚΤ, ως
φορέας παραγωγής των επίσημων στατιστικών
στοιχείων για την Έρευνα, Ανάπτυξη, Τεχνολογία
και Καινοτομία και φορέας τήρησης του Εθνικού
Αρχείου Διδακτορικών Διατριβών, διεξήγαγε για
πρώτη φορά την έρευνα το 2014. Τα στοιχεία
για τα φορολογικά κίνητρα, συγκεντρώνονται
από τον ΟΟΣΑ σε διετή βάση. Το ΕΚΤ επεξεργά-
ζεται τα σχετικά στοιχεία της ΓΓΕΤ καθώς και το
ισχύον νομοθετικό πλαίσιο για την αποτύπωση
της ελληνικής κατάστασης στο σχετικό ερωτη-
ματολόγιο του ΟΟΣΑ. H έκδοση "OECD Science,
Technology and Industry Scoreboard 2015" πε-
ριλαμβάνει, μεταξύ άλλων, βιβλιομετρικούς δεί-
κτες με βάση στοιχεία που αντλεί ο ΟΟΣΑ από τη
βάση Scopus Custom Data (Elsevier). Αντίστοιχη
ανάλυση διεξάγει και το ΕΚΤ, εστιάζοντας στην
ελληνική συγγραφική δραστηριότητα σε διεθνή
επιστημονικά περιοδικά, η οποία αποτυπώνεται
και στην πιο πρόσφατη μελέτη: Eλληνικές Επι-
στημονικές Δημοσιεύσεις 1998-2012: Βιβλιο-
μετρική Ανάλυση Ελληνικών Δημοσιεύσεων σε
Διεθνή Επιστημονικά Περιοδικά - Scopus (http://
metrics.ekt.gr/el/node/292).
OECD Science, Technology and Industry
Scoreboard
Greece-STI Outlook 2014 Country Profile
info
