26
ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ
ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ | 12/2014 - 02/2015
Ποια είναι η πολιτική Ανοικτής Πρό-
σβασης σε ερευνητικά δεδομένα των
National Institutes of Health (NIH) και
ποια είναι τα προαπαιτούμενα που
καλούνται να εκπληρώσουν οι ερευ-
νητές;
Εργάζομαι στο National Institutes of
Health (NIH) και η υφιστάμενη πολιτική
απαιτεί οι ερευνητές που χρηματοδο-
τούνται με πάνω από μισό εκατομμύριο
δολάρια ετησίως, δηλαδή οι μεγάλες
επιχορηγήσεις, να έχουν ένα πλάνο δια-
μοιρασμού των δεδομένων και αυτό να αξιολογείται από τον διευθύνοντα
του προγράμματος. Ωστόσο, πέρυσι ο Λευκός Οίκος κυκλοφόρησε ένα
υπόμνημα με ανανεωμένες πολιτικές και προσδοκίες για την Ανοικτή Πρό-
σβαση στα δεδομένα και όλοι οι οργανισμοί, συμπεριλαμβανομένου και
του NIH που είναι μέρος των υπηρεσιών υγείας, ανανεώνουν τις προτεινό-
μενες πολιτικές τους προς την κατεύθυνση να γίνουν όλα τα ερευνητικά
δεδομένα διαθέσιμα και ανιχνεύσιμα. Οι πολιτικές δεν έχουν ανανεωθεί
ακόμα, αλλά αναμένεται να έχουν εφαρμοστεί μέσα στον επόμενο χρόνο.
Για ποιο λόγο το NIH δίνει τόση έμφαση στην Ανοικτή Πρόσβαση στα
ερευνητικά δεδομένα;
Δίνει έμφαση στην Ανοικτή Πρόσβαση στα ερευνητικά δεδομένα γιατί
τα δεδομένα αυτά παράγονται αξιοποιώντας δημόσια χρηματοδότηση,
η οποία προέρχεται από τις εισφορές των Αμερικανών πολιτών και οι τε-
λευταίοι πρέπει να ωφελούνται από αυτά τα χρήματα, όχι μόνο μέσω των
ανακαλύψεων που γίνονται, αλλά και από τα ίδια τα δεδομένα, τα οποία
είναι επαναχρησιμοποιήσιμα με αποτέλεσμα να προωθούν νέες ανακαλύ-
ψεις και νέους τρόπους επιχειρηματικότητας.
Ποιες είναι οι σημαντικότερες πρωτοβουλίες του NIH σχετικά με την
εντατική χρήση δεδομένων για την έρευνα;
Το NIH έχει ποικιλία δραστηριοτήτων που στηρίζουν την εντατική χρήση
δεδομένων για την έρευνα. Οι δράσεις αυτές συμβάλλουν στη διαχείρι-
ση, επιμέλεια και διαμοιρασμό των δεδομένων. Για παράδειγμα, το έργο
ENCODE, στο οποίο συνεργάζονται διεθνείς οργανισμοί, διασφαλίζει ότι
τα δεδομένα επιμελούνται και είναι διαθέσιμα με τον σωστό τρόπο. Άλλα
ερευνητικά έργα που ασχολούνται με δεδομένα, επίσης έχουν διαμορφώ-
σει δικά τους πλάνα ως προς το πώς θα είναι διαθέσιμα τα δεδομένα στη
διεθνή κοινότητα.
Ποιες προοπτικές παρουσιάζει η Ανοικτή Πρόσβαση στα ερευνητικά
δεδομένα για την έρευνα και την καινοτομία;
Ανοίγεται πληθώρα προοπτικών, όχι μόνο καινούργιες ιδέες, νέα πεδία και
νέες ανακαλύψεις, αλλά σκοπός είναι και η στήριξη της οικονομίας και τη
βιομηχανίας και η δημιουργία νέων περιοχών επιχειρηματικής δραστη-
ριότητας. Για παράδειγμα, το NIH παρέχει χρηματοδότηση για τις μικρές
επιχειρήσεις, όπως και χρηματοδότηση ειδικά για την αξιοποίηση επιστη-
μονικών ανακαλύψεων για πρακτικούς σκοπούς. Επομένως, ενδιαφερόμα-
στε για τη βασική έρευνα, αλλά και για την εφαρμογή και χρήση της από
την ευρύτερη κοινωνία.
Πιστεύετε ότι η Ανοικτή Επιστήμη αποτελεί θεμελιώδη αλλαγή στον
τρόπο με τον οποίο διεξάγεται η επιστήμη;
Δεν είμαι σίγουρη αν πρόκειται για θεμελιώδη αλλαγή στον τρόπο με τον
οποίο διεξάγεται η επιστήμη. Ανέκαθεν η επιστήμη διαμοιραζόταν τις ανα-
καλύψεις, τις ιδέες και τη γνώση της ευρέως και ελεύθερα, αφού αυτή είναι
άλλωστε και μία από τις αρχές της επιστημονικής διαδικασίας. Ωστόσο, πι-
στεύω ότι τώρα οι διαδικασίες έχουν υποστεί μια διεύρυνση καθώς πολλά
γίνονται ευκολότερα και γρηγορότερα. Πρέπει επίσης να αναγνωρίζουμε
τις ενδεχόμενες επιπτώσεις.Τελικά, όμως, η βασική ιδέα ότι οι επιστήμονες
μοιράζονται γνώση και ιδέες παραμένει η ίδια.
Αφιέρωμα - Συνέντευξη
info
Το βίντεο της συνέντευξης
Συνέντευξη με την J
ennie Larkin
, Ανώτατη Σύμβουλος,
National Institutes οf Health των ΗΠΑ
Συνέντευξη με τον
Mark Thorley
, Επικεφαλής Διαχείρισης Δεδομένων,
NERC/RCUK/CODATA
Ποια είναι η πολιτική του Research
Councils UK (RCUK) για την Ανοικτή
Πρόσβαση στα ερευνητικά δεδομένα;
To RCUK δεν έχει μία μοναδική πολιτι-
κή πρόσβασης στα δεδομένα, αλλά ένα
σύνολο κοινών αρχών, οι οποίες βασίζο-
νται στους κανόνες του ΟΟΣΑ για τα δη-
μόσια χρηματοδοτούμενα ερευνητικά
δεδομένα. Τα δεδομένα αναγνωρίζονται
ως δημόσιο αγαθό που πρέπει να γίνεται
διαθέσιμο για δημόσιο όφελος εγκαί-
ρως, λαμβάνοντας, ωστόσο, υπόψιν ορισμένους περιορισμούς, όπως η
εμπορική εμπιστευτικότητα.
Επομένως, οι πολιτικές για την ανοικτή πρόσβαση στα ερευνητικά δεδο-
μένα των διαφορετικών συμβουλίων είναι παρεμφερείς, καθώς έχουν ως
στόχο τα δεδομένα να είναι επαναχρησιμοποιήσιμα και διαθέσιμα, δια-
φέρουν ωστόσο όσον αφορά τα χρονικά όρια ή τους περιορισμούς που
ενδέχεται να επιβάλλουν. Κάποιοι τομείς, όπως η ιατρική, έχουν περισ-
σότερους περιορισμούς, καθώς αφορούν δεδομένα σχετικά με ανθρώ-
πους. Αντίθετα, στις περιβαλλοντικές επιστήμες τα δεδομένα τείνουν να
είναι ανοικτά, με εξαίρεση κάποιες περιπτώσεις, όπως για παράδειγμα
την προστασία ειδών υπό εξαφάνιση από καταστροφές.
Πόσο επιτυχής έχει αποδειχθεί αυτή η πολιτική μέχρι στιγμής, και
ποια είναι τα επόμενα βήματα που θα ακολουθήσετε;
Οι πολιτικές υφίστανται εδώ και κάποιο καιρό και υπάρχουν ήδη αρκετά
ερευνητικά δεδομένα ανοικτά και διαθέσιμα, αλλά υπάρχουν ενδείξεις
ότι η διαδικασία αυτή αποφέρει καλύτερα αποτελέσματα για τους ορ-
γανισμούς που στηρίζουν με χρηματοδότηση τις κατάλληλες υποδομές
διαχείρισης και διάδοσης των δεδομένων. Όσον αφορά τα επόμενα βή-
ματα, σκεφτόμαστε να υλοποιήσουμε μία μοναδική, ενοποιημένη πολι-
τική δεδομένων για τα ερευνητικά συμβούλια, έτσι ώστε να έχουν κοινή
πολιτική, αλλά και για τη διευκόλυνση της κατανόησης και αναγνώρισης
των διαφορών μεταξύ των επιστημονικών κλάδων, οι οποίες θα πρέπει
να αντανακλώνται στην πολιτική.
Με ποιος τρόπους το Natural Environment Research Council (NERC)
διευκολύνει την εφαρμογή της ανοικτής πρόσβασης στα ερευνητικά
δεδομένα;
Το NERC, το ερευνητικό συμβούλιο στο οποίο συμμετέχω, έχει έναν αριθ-
μό απαιτήσεων όταν κάποιος υποβάλει αίτηση για χρηματοδότηση της
έρευνάς του. Αρχικά, πρέπει να παρέχει ένα συνοπτικό πλάνο ώστε να
αναγνωρίζονται τα βασικά σύνολα δεδομένων με μακροπρόθεσμη αξία
τα οποία προβλέπει ότι θα δημιουργήσει. Στην περίπτωση που λάβει την
επιχορήγηση, πρέπει μέσα σε έξι μήνες να αναπτυχθεί ένα μεγαλύτερο
