12/2016 - 02/2017 |
καινοτομια
ερευνα & τεχνολογια
29
κά εργαλεία για τη διασφάλιση της ευρείας
διάχυσης και της μακροχρόνιας διατήρησης
των ερευνητικών αποτελεσμάτων. Τα τέλη
δημοσίευσης θεωρούνται επιλέξιμα κόστη
από τους χρηματοδότες έρευνας ή τμήμα
του ερευνητικού προϋπολογισμού στην
περίπτωση των φορέων έρευνας, ενώ σε
ορισμένες περιπτώσεις οι τελευταίοι έχουν
συνάψει συμφωνίες με εκδότες με στόχο τη
μείωση του σχετικού κόστους.
Η αναθεώρηση των πολιτικών, αν και δεν
είναι συχνή, σχετίζεται με την επέκταση της
πολιτικής για την κάλυψη άλλων τύπων δη-
μοσιεύσεων όπως οι μονογραφίες ή τη συ-
μπερίληψη των επιστημονικών δεδομένων ή
ως αποτέλεσμα της ανάγκης ευθυγράμμισης
με τις ευρωπαϊκές και διεθνείς συστάσεις. Η
παρακολούθηση της εφαρμογής των πολιτι-
κών εξακολουθεί να αποτελεί πρόκληση, ενώ
η συνεργασία με τους εκδότες αναδεικνύεται
ιδιαίτερα σημαντική.
Την ίδια στιγμή, η έλλειψη επαρκούς ενημέ-
ρωσης αποτελεί εμπόδιο στην υιοθέτηση της
ανοικτής πρόσβασης, στοιχείο που επιβεβαι-
ώνει την ανάγκη λήψης μέτρων.
Στο πλαίσιο αυτό, οι δράσεις για νέους ερευ-
νητές είναι απαραίτητες για την αλλαγή του
τρόπου με τον οποίο η ερευνητική κοινότητα
προσεγγίζει την ανοικτή πρόσβαση.
Συνολικά, η μελέτη επιβεβαιώνει την ανάγκη
συντονισμένης δράσης τόσο σε εθνικό όσο
και σε διεθνές επίπεδο για την υιοθέτηση της
ανοικτής πρόσβασης και τη μετάβαση στην
Ανοικτή Επιστήμη.
Η Βρετανική Βιβλιοθήκη ψηφιοποίησε και διαθέτει πλέον online περισσό-
τερα από 900 ελληνικά χειρόγραφα, προσφέροντας πρόσβαση σε μια από
τις πιο σημαντικές ψηφιακές συλλογές τέτοιου είδους στον κόσμο, μαζί με
αυτές της Βιβλιοθήκης του Βατικανού και της Λαυρεντιανής Βιβλιοθήκης
στη Φλωρεντία.
Στην ψηφιακή συλλογή θα βρείτε έγχρωμες εικόνες υψηλής ανάλυσης του
κάθε χειρογράφου, και θα μπορέσετε να εξερευνήσετε την εξωτερική του
μορφή (υλικό γραφής, διαστάσεις, αρίθμηση φύλλων, είδος και αρίθμηση
τευχών, παρουσία ή απουσία υδατοσήμων, διακοσμητικά χαρακτηριστικά,
είδος της στάχωσης, κατάσταση του χειρογράφου).
Παράλληλα υπάρχει τεκμηριωμένη παρουσίαση του περιεχομένου με
περιγραφές, χρονολόγηση, αναφερόμενα πρόσωπα, πηγές, στοιχεία κωδι-
κολογίας, συναφή άρθρα και σχετικό περιεχόμενο καθώς και εκτεταμένη
βιβλιογραφία. Τέλος, υπάρχει δυνατότητα να προσθέσουν οι χρήστες ετι-
κέτες και σχόλια, καθώς και να αναφέρουν τυχόν λάθη στην τεκμηρίωση
με σχετική φόρμα επικοινωνίας.
Οι διαθέσιμες ψηφιακές συλλογές των ελληνικών χειρόγραφων ποικίλ-
λουν, από πολύτιμα πρώιμα περγαμηνά και χαρτώα χειρόγραφα λογοτε-
χνίας και επιστήμης και ελληνο-συριακά παλίμψηστα χειρόγραφα, μέχρι
πολύτιμα μνημεία από εικονογραφήσεις βυζαντινών βιβλίων και ελληνικές
μεταφράσεις του Μολιέρου που χρονολογούνται από τον 18ο αιώνα. Το
ποικίλο αυτό περιεχόμενο μπορεί να εξερευνηθεί με τρεις διαφορετικούς
τρόπους.
Καταρχάς, χρησιμοποιώντας την υπηρεσία "Ανακαλύψτε Αρχεία και Χειρό-
γραφα", ο χρήστης μπορεί να αναζητήσει ονόματα, μέρη και λέξεις κλειδιά
–συμπεριλαμβανομένων δημιουργών, τίτλων, εικονογράφων και ιδιοκτη-
τών- στις περιγραφές εκατοντάδων ελληνικών χειρογράφων.
Όταν εντοπίσει το κατάλληλο αρχείο, πατώντας στον σύνδεσμο (Θέλω
αυτό) μπορεί να παραγγείλει για θέαση το γνήσιο χειρόγραφο στο Ανα-
γνωστήριο της Βιβλιοθήκης στο Λονδίνο ή να έχει πρόσβαση σε ολόκλη-
ρο το έγγραφο διαδικτυακά.
Ένας άλλος τρόπος πρόσβασης στα χειρόγραφα είναι εάν κάποιος επισκε-
φθεί την ιστοσελίδα των ψηφιοποιημένων αρχείων της Βρετανικής Βιβλιο-
θήκης, που επίσης διαθέτει εργαλείο αναζήτησης με τη χρήση διαφόρων
λέξεων κλειδιών. Όταν ο χρήστης αναγνωρίσει το χειρόγραφο που τον
ενδιαφέρει μπορεί κατευθείαν να περιηγηθεί στις αντίστοιχες σελίδες του,
που σε άλλη περίπτωση θα ήταν προσβάσιμες μόνο μέσω της επίσκεψής
του στη Βιβλιοθήκη.
Τέλος, ο χρήστης μπο-
ρεί να εξερευνήσει τα
ελληνικά χειρόγραφα αν
επισκεφθεί
απευθείας
τη νέα ιστοσελίδα της
Βιβλιοθήκης για τα ελ-
ληνικά χειρόγραφα, που
προσφέρει ελεύθερη πε-
ριήγηση στις συλλογές.
Ιδιαίτερο
ενδιαφέρον
έχει η πλοήγηση σε επι-
μελημένο περιεχόμενο
σε συλλογές, όπου οι
επιμελητές της συλλογής
προτείνουν μια πιο δομημένη εξερεύνηση του περιεχομένου με θέματα
όπως Τέχνη, Θρησκεία ή Αριστεία, καθώς και τα εξαιρετικά βίντεο με ομι-
λίες για θέματα κωδικολογίας και παλαιτύπων, όπως είναι η τεχνική της
πολυφασματικής απεικόνισης.
Σημειώνεται ότι οι πρώτες δύο φάσεις του έργου για την ψηφιοποίηση
των ελληνικών χειρογράφων χρηματοδοτήθηκαν από το Ιδρυμα Σταύρος
Νιάρχος, ενώ η τρίτη φάση χρηματοδοτήθηκε από το Ίδρυμα Σ. Νιάρχος,
το Ίδρυμα Α. Γ. Λεβέντης, τη γκαλερί Sam Fogg, το Ίδρυμα Sylvia Ioannou,
τη φιλανθρωπική οργάνωση Thriplow Charitable Trust, καθώς και τη φι-
λανθρωπική οργάνωση Friends of the British Library. Ένας οδηγός για τις
συλλογές των Ελληνικών Χειρογράφων, περιλαμβανομένων άρθρων, βί-
ντεο, είναι διαθέσιμος εδώ.
900 ελληνικά χειρόγραφα διαθέσιμα online
από τη Βρετανική Βιβλιοθήκη
Explore our Greek Manuscripts Online (blogs.bl.uk)
Greek manuscripts (British Library)
Digitised Manuscripts site
info
Ορίζοντας 2020
info
Έκθεση Science Europe
για την Ανοικτή Πρόσβαση