20
ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ
ΕΡΕΥΝΑ & ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ | 03 - 05/2015
Ένα νέο ψηφιακό αποθε-
τήριο με σημαντικό περι-
εχόμενο της σύγχρονης
πολιτικής και κοινωνικής
ιστορίας, διατίθεται ελεύ-
θερα στο Διαδίκτυο. Πρό-
κειται για το αποθετήριο
Αρχείου του Ιδρύματος
Κωνσταντίνου
Σημίτη,
το οποίο διατίθεται μέσα
από τις ψηφιακές υποδο-
μές του Εθνικού Κέντρου
Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ), με
βάση τις αρχές της Ανοι-
κτής Πρόσβασης και με
την εφαρμογή διεθνών
προτύπων σε ψηφιακό
περιβάλλον. Η δημόσια
παρουσίαση του αποθε-
τηρίου έγινε σε εκδήλωση στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών, την Τετάρτη 6
Μαΐου 2015.
Το Αρχείο του Ιδρύματος Κ. Σημίτη περιλαμβάνει περίπου 40.000 σημα-
ντικά για τους ερευνητές τεκμήρια, όπως χειρόγραφα κείμενα και σημει-
ώσεις, δημόσιες ομιλίες, άρθρα, μελέτες, εκθέσεις, δελτία τύπου, αλληλο-
γραφία, φωτογραφίες και οπτικοακουστικό υλικό.
Το Αρχείο αποτυπώνει την πορεία της πολιτικής σκέψης, των ιδεολογι-
κών αναφορών και τη διαδρομή του προβληματισμού του πρώην πρω-
θυπουργού για τα εθνικά, ευρωπαϊκά και διεθνή θέματα. Καλύπτει πέντε
περίπου δεκαετίες, με αφετηρία την δεκαετία του 1960 και τον Όμιλο
Παπαναστασίου, όταν ο Κ. Σημίτης άρχισε να δραστηριοποιείται πολιτι-
κά, και εξακολουθεί να εμπλουτίζεται με ανάλογο υλικό μέχρι σήμερα.
Απευθύνεται σε ερευνητές, μελετητές της σύγχρονης πολιτικής ιστορίας,
πολιτικούς, κοινωνιολόγους, ιστορικούς, φοιτητές, και σε απλούς ενδια-
φερόμενους διαδικτυακούς επισκέπτες που επιθυμούν να ενημερωθούν
για τη σύγχρονη πολιτική σκέψη.
Η ψηφιοποίηση του υπάρχοντος υλικού εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθεί
έως το τέλος του 2016. Πρόκειται για ενεργό αρχείο, δεδομένου ότι η ροή
εγγράφων, εκθέσεων, φωτογραφικού και άλλου υλικού συνεχίζεται. Το
υλικό εξακολουθεί να συγκεντρώνεται σε αυτό, να οργανώνεται, να τεκ-
μηριώνεται και να ψηφιοποιείται -όταν δεν είναι ήδη σε ψηφιακή μορφή-
ώστε να είναι διαθέσιμο στο κοινό μέσω του αποθετηρίου. Σημειώνεται
ότι στο Αρχείο δεν περιλαμβάνονται έγγραφα του αρχείου πρωθυπουρ-
γού, τα οποία σύμφωνα με το νόμο 2846/2000 έχουν κατατεθεί και βρί-
σκονται στα Γενικά Αρχεία του Κράτους.
Το Ίδρυμα Κ. Σημίτη έχει οργανώσει με δικούς του πόρους το Αρχείο και
το υποστηρίζει με το ειδικευμένο επιστημονικό βιβλιοθηκονομικό και
αρχειονομικό προσωπικό. Το ΕΚΤ υλοποίησε όλες τις απαραίτητες εργα-
σίες για την πλήρη και ολοκληρωμένη μετάπτωση του περιεχομένου του
αρχείου στις ηλεκτρονικές υποδομές αποθετηρίων που διαθέτει και ανα-
πτύσσει, με τέτοιο τρόπο ώστε να αναδεικνύονται τα βασικά χαρακτηρι-
στικά του αρχείου και το περιεχόμενο να είναι πραγματικά αναζητήσιμο,
ανακτήσιμο και αξιοποιήσιμο.
Ταυτόχρονα οι υπηρεσίες ψηφιακών αποθετηρίων που προσφέρει το ΕΚΤ
διασφαλίζουν την αποθήκευση, διατήρηση και ανοικτή διάθεση του αρ-
χείου. Πρόκειται, δε, για την πρώτη φορά που στην Ελλάδα το αρχείο ενός
Έλληνα πολιτικού ψηφιοποιείται και διατίθεται με σύγχρονο, ολοκληρω-
μένο και ανοικτό τρόπο.
Όπως επισημαίνει η Δρ
Εύη Σαχίνη, Διευθύντρια
του Εθνικού Κέντρου
Τεκμηρίωσης, η συνερ-
γασία μεταξύ του ΕΚΤ και
του Ιδρύματος Κ. Σημίτη
εντάσσεται στο ευρύτερο
πλαίσιο των συνεργασι-
ών που πραγματοποιεί το
ΕΚΤ με φορείς που διαθέ-
τουν περιεχόμενο που εί-
ναι αναγκαίο και χρήσιμο
για την πραγματοποίηση
πρωτογενούς
έρευνας,
σε μια προσπάθεια ελεύ-
θερης διάθεσης τεκμη-
ριωμένων
σημαντικών
ιστορικών, πολιτικών ντο-
κουμέντων. Στόχος είναι η
επέκταση των συνεργασι-
ών που υλοποιεί το ΕΚΤ
με ιδρύματα πολιτικών ή
οργανισμούς και αρχεία πολιτικών στοχαστών.
To Aποθετήριο με το πολιτικό Αρχείο του Ιδρύματος Κ. Σημίτη έρχεται να
προστεθεί σε μια σειρά αποθετηρίων που αναπτύσσει το ΕΚΤ, είτε στο
πλαίσιο της διάθεσης του ψηφιακού περιεχομένου που συγκεντρώνει
(όπως το Εθνικό Αρχείο Διδακτορικών Διατριβών, το Αποθετήριο Ήλιος
του ΕΙΕ, κ.ά.), είτε σε συνεργασία με φορείς έγκριτου επιστημονικού και
πολιτιστικού περιεχομένου (όπως το Αποθετήριο Εκπαιδευτικού Πε-
ριεχομένου για την Ακρόπολη, το Αποθετήριο ΕΛ/ΛΑΚ, το Αποθετήριο
Ιστορικού Αρχείου Αιγαίου "Εργάνη", το Ψηφιακό Μουσικό Ανθολόγιο
Ευτέρπη, κ.ά.).
Ανοικτό ψηφιακό περιεχόμενο για την έρευνα στις κοινωνικές & πολι-
τικές επιστήμες
Στην εκδήλωση για τη δημόσια παρουσίαση του Ψηφιακού Αποθετηρί-
ου του Αρχείου του Ιδρύματος Κ. Σημίτη, αρχικά μίλησε η Πρόεδρος του
Ιδρύματος,
Δάφνη Κ. Σημίτη
, για την ίδρυση και τον σκοπό του Ιδρύμα-
τος, που εστιάζει στη συγκέντρωση υλικού που αφορά την πολιτική δρα-
στηριότητα του πρώην πρωθυπουργού. Υπογράμμισε ότι οι δράσεις του
Ιδρύματος στοχεύουν στην εξασφάλιση δύο προτεραιοτήτων, τη συμμε-
τοχή στον πολιτικό προβληματισμό και διάλογο στην Ελλάδα, και την επι-
στημονική εγκυρότητα και καινοτόμο επιστημονική ερμηνεία. Επισήμανε
ότι επιδίωξη του Ιδρύματος είναι ένα ζωντανό και προσιτό αρχείο, ώστε
ερευνητές, φοιτητές και το ευρύ κοινό να έχουν πρόσβαση σε αυτό μέσω
Διαδικτύου, ενώ αναφέρθηκε στη συμβολή των χορηγών και δωρητών η
οποία υπήρξε σημαντική για τη δημιουργία και ψηφιοποίηση του Αρχεί-
ου. Στόχος στο μέλλον, όπως είπε, είναι το αρχείο να γίνει δίγλωσσο και
επίσης το Ίδρυμα να αναπτύξει συνεργασίες με αντίστοιχα Ιδρύματα του
εξωτερικού.
Στη συνέχεια, το Αρχείο παρουσίασε η
Δρ Δάφνη Κυριάκη-Μάνεση
,
Επιστημονική Υπεύθυνη του Αρχείου Κωνσταντίνου Σημίτη, η οποία
αναφέρθηκε στην οργάνωση του Αρχείου (πρότυπα, μέθοδοι εργασίας),
στις ανθρώπινες και δικτυακές υποδομές που απαιτήθηκαν, στα θέματα
διαχείρισης του αρχείου και στην ανάπτυξη υπηρεσιών προς την ακαδη-
μαϊκή/ερευνητική κοινότητα.
Η Δρ Δ. Μάνεση επισήμανε στην ομιλία της ότι για την τεκμηρίωση του
Αρχείου υιοθετήθηκαν διεθνή πρότυπα παραγωγής μεταδεδομένων, στα
οποία ενσωματώθηκαν ελεγχόμενα λεξιλόγια και καθιερωμένα ονόματα
προσώπων, οργανισμών, γεωγραφικών τόπων και ιστορικών περιόδων. Η
τεκμηρίωση των συλλογών υλοποιήθηκε σε επίπεδο τεκμηρίου, κυρίως
Ανοικτό και διαθέσιμο στο Διαδίκτυο το πολιτικό Αρχείο
του Ιδρύματος Κ. Σημίτη
Ανοικτή Πρόσβαση στη Γνώση
