12
καινοτομια
ερευνα & τεχνολογια | 12/2016 - 02/2017
O αριθμός των επιστημονικών δημοσιεύσεων
που παράγονται τα τελευταία χρόνια παραμέ-
νει σχεδόν σταθερός, με ελαφρά κάμψη μετά
το 2012, που ήταν και το έτος με την παραγω-
γή του υψηλότερου αριθμού δημοσιεύσεων.
Ωστόσο, αν ληφθεί υπόψη ο αριθμός των δη-
μοσιεύσεων σε σχέση με την εθνική δαπάνη για
Έρευνα & Ανάπτυξη (Ε&Α), η Ελλάδα βρίσκεται
στις πρώτες θέσεις σε σχέση με τις χώρες της ΕΕ.
Η μελέτη, η οποία διατίθεται οnline στη διεύ-
θυνση
με δυνα-
τότητες διαδραστικής πλοήγησης, εντάσσεται
στην καθιερωμένη πλέον σειρά μελετών που
πραγματοποιεί το ΕΚΤ, σε συστηματική βάση.
Στη σειρά αυτών των μελετών περιλαμβάνο-
νται βιβλιομετρικές αναλύσεις που ευθυγραμ-
μίζονται με τις πλέον έγκυρες μεθοδολογικές
προσεγγίσεις στον χώρο της βιβλιομετρικής
επιστήμης και με στοιχεία που αντλούνται,
εναλλάξ, από τις διεθνείς βάσεις δεδομένων
Web of Science και Scopus.
Oπως επισημαίνει η Διευθύντρια του ΕΚΤ Εύη
Σαχίνη: "Η έκδοση αυτή αποτελεί καρπό μιας
προσπάθειας που ξεκίνησε το 2010, με συνέ-
χεια και συνέπεια, συνιστώντας μία ολοκληρω-
μένη προσπάθεια διαχρονικής αποτύπωσης
της ελληνικής συγγραφικής δραστηριότητας σε
διεθνή επιστημονικά περιοδικά, και σε σχέση με
το διεθνές περιβάλλον.
Φιλοδοξούμε ότι η ελεύθερη διάθεση των δε-
δομένων θα επιτρέψει δευτερογενείς αναλύσεις
από περισσότερες ερευνητικές ομάδες, αυ-
ξάνοντας τις πτυχές που διερευνώνται και τον
βαθμό κατανόησης του ερευνητικού συστήμα-
τος της χώρας μας".
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης, το
2014 καταγράφονται 10.793 ελληνικές επιστη-
μονικές δημοσιεύσεις, σημειώνοντας ελαφρά
κάμψη μετά το 2012 που ήταν και το έτος με την
παραγωγή του υψηλότερου αριθμού δημοσιεύ-
σεων (11.178 δημοσιεύσεις). Τα τελευταία έτη, ο
ρυθμός αύξησης των ελληνικών δημοσιεύσεων
είναι μικρότερος από ό,τι στις χώρες του ΟΟΣΑ
και της ΕΕ.
Σε όρους "παραγωγικότητας" του ελληνικού
ερευνητικού συστήματος Ε&Α, με βάση τον
αριθμό των δημοσιεύσεων ανά εκατομμύριο
ευρώ που δαπανάται για Ε&Α στις χώρες της
ΕΕ, η Ελλάδα βρίσκεται στην τρίτη θέση, ακο-
λουθώντας τη Ρουμανία και την Κροατία. Όσον
αφορά τον αριθμό των δημοσιεύσεων ανά
ισοδύναμο πλήρους απασχόλησης ερευνητών
για κάθε χώρα, η Ελλάδα βρίσκεται στη δέκατη
τέταρτη θέση.
Ως προς την απήχηση, την πρωτοτυπία, την
ποιότητα και την αναγνωρισιμότητα, οι ελληνι-
κές δημοσιεύσεις τοποθετούνται δυναμικά στο
διεθνές περιβάλλον. Οι συνολικοί δείκτες και η
θέση της Ελλάδας στην ΕΕ, τον ΟΟΣΑ και διε-
θνώς αναβαθμίζονται, η απήχηση των δημοσι-
εύσεων αυξάνεται και οι επιδόσεις των φορέων
βελτιώνονται.
Ο αριθμός των αναφορών στις ελληνικές δημο-
σιεύσεις, ο οποίος αποτελεί και τη βάση για τον
υπολογισμό των βιβλιομετρικών δεικτών, δια-
τηρεί την αυξητική τάση όλων των προηγούμε-
νων ετών και την πενταετία 2010-2014 φθάνει
τις 334.992 αναφορές.
Την πενταετία 2010-2014, οι ελληνικές δημοσι-
εύσεις λαμβάνουν κατά μέσο όρο 6,13 αναφο-
ρές ανά δημοσίευση, ξεπερνώντας για πρώτη
φορά τον μέσο όρο αναφορών στην ΕΕ (6,05)
και στον ΟΟΣΑ (6,01). Ο σχετικός δείκτης απή-
χησης των ελληνικών δημοσιεύσεων διαμορ-
φώνεται σε 1,01 σε σχέση με την ΕΕ και σε 1,02
σε σχέση με τον ΟΟΣΑ.
Επίσης, το ποσοστό των ελληνικών δημοσιεύ-
σεων που λαμβάνουν αναφορές -ένας ακόμα
δείκτης που αποτυπώνει την πρωτοτυπία και
την ποιότητα του ερευνητικού έργου και την
αναγνωρισιμότητα των επιστημόνων συγγρα-
φέων- ξεπερνά την πενταετία 2010-2014 τα
αντίστοιχα ποσοστά της ΕΕ και του ΟΟΣΑ, πάνω
από 1,5 εκατοστιαία μονάδα.
Ως προς τους βιβλιομετρικούς δείκτες που κα-
ταγράφουν την ύπαρξη υψηλής απήχησης για
τις δημοσιεύσεις, την πενταετία 2010-2014,
τόσο ο αριθμός όσο και η κατανομή των ελλη-
νικών δημοσιεύσεων με υψηλή απήχηση, κατα-
γράφουν σημαντική βελτίωση.
Ειδικότερα, 860 ελληνικές δημοσιεύσεις κατα-
τάχθηκαν παγκοσμίως στο 1% των δημοσιεύ-
σεων με υψηλή απήχηση, 3.488 δημοσιεύσεις
στο 5%, 6.375 στο 10%, 14.629 δημοσιεύσεις
στο 25% και 27.212 δημοσιεύσεις στο 50%.
Η κατανομή των ελληνικών δημοσιεύσεων που
διαμορφώνεται με βάση το κριτήριο της υψη-
λής απήχησης είναι 1,6%, 6,4%, 11.7%, 26,7%
και 49,7%, αντίστοιχα. Με την εξαίρεση της
κατηγορίας του 50%, η Ελλάδα ξεπερνά τον πα-
γκόσμιο μέσο όρο σε όλες τις άλλες κατηγορίες.
Σημαντική είναι επίσης η ηγετική συμμετοχή
των Ελλήνων επιστημόνων στις δημοσιεύσεις
με υψηλή απήχηση.
Σε ποσοστό 28,5% των δημοσιεύσεων με ελ-
ληνική συμμετοχή που ανήκουν στο top 1%, ο
πρώτος συγγραφέας προέρχεται από ελληνικό
Αξιοποιώντας την Έρευνα
Αυξάνεται η διεθνής απήχηση των ελληνικών
επιστημονικών δημοσιεύσεων,
με βάση νέα μελέτη του ΕΚΤ
Την επιστημονική συγγραφική δραστηριότητα των ελληνικών φορέων σε διεθνή περιοδικά για τη δεκαπενταετία 2000-2014 αποτυ-
πώνει η νέα μελέτη του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης (ΕΚΤ) με τίτλο "Ελληνικές Επιστημονικές Δημοσιεύσεις 2000-2014: Βιβλιομετρι-
κή ανάλυση ελληνικών δημοσιεύσεων σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά –Web of Science". Σύμφωνα με τα βασικά συμπεράσματα της
μελέτης, η οποία αντλεί δεδομένα από τη βάση δεδομένων Web of Science, σε όρους απήχησης οι ελληνικές δημοσιεύσεις διατηρούν
τον δυναμισμό τους, αφού οι αναφορές σε ελληνικές δημοσιεύσεις διατηρούν την αυξητική τάση όλων των προηγούμενων ετών.
Μάλιστα, ο δείκτης απήχησης των ελληνικών δημοσιεύσεων, την πενταετία 2010-2014 ξεπερνά τον μέσο όρο των χωρών της ΕΕ και
του ΟΟΣΑ. Πάνω από τον μέσο όρο των χωρών της ΕΕ και του ΟΟΣΑ συνεχίζει να βρίσκεται το ποσοστό των ελληνικών δημοσιεύσεων
που λαμβάνουν αναφορές.